‘Johnny Rep, buitenbeentje’, is de titel van het boek over een van de grootste voetbalsterren uit onze geschiedenis, dat vandaag wordt gepresenteerd.

John is ook verreweg het beroemdste lid van onze familie. Dat ik nooit op zijn verjaardag ben geweest, ga ik vandaag goedmaken.

Door Martin Rep

Jaren zeventig, campingvakantie in Frankrijk. Melden bij de réception. Bij het inschrijven met de naam R-e-p kijkt de campingbeheerder verrast op. “Rep, comme Johnny Rep?” vraagt hij enthousiast. “Is hij familie van u?”

“Oui, c’est un cousin”, antwoord ik bescheiden: “Hij is een neef van me.”

Het is niet helemaal waar, maar wie kent nu het Franse woord voor achterneef? Bovendien, in buurland Italië is ieder familielid een oom of een neef, als hij al geen broer is. Trouwens, Johnny heeft een echte Reppen-kop, dat kan iedereen zo zien.

Luisteren naar dit verhaal, dat kan natuurlijk ook, Radio Orkaan!

Johnny Rep is echt familie, al heb ik hem nooit de hand geschud op een verjaarsfeestje. Om het voor eens en altijd uit te leggen. John werd op 25 november 1951, vandaag precies 65 jaar geleden, geboren als Nicolaas Rep, de tweede zoon van Cornelis Rep en Aafje de Boer. Zijn oudste broer heet Martin, net als ik, zijn jongste Rob.

Hun vader Cornelis, kortweg Kees, is de oudste zoon van alweer een Martinus Rep, grossier in fruit in Zaandam. Zijn zaak stond op de hoek van de Zuiddijk met het Skagerrak – bekend was zijn vrachtwagen met het opschrift ‘M. Rep & Zonen’ die door de Zaanstreek reed (link naar hoofdstuk uit eerder boek van Mik Schots over Johnny Rep). De vader van die Martinus Rep heette ook Cornelis, en dat was een jongere broer van mijn opa Simon Rep.

De draad al kwijt? Het komt er gewoon op neer dat de opa van mij en de overgrootvader van Johnny broers waren, en dat ik een soort verre oom van John ben.

Familie dus. Maar te verre familie om elkaar te ontmoeten. Dat gaat vandaag voor het eerst gebeuren. Op Johnny’s 65^e verjaardag en ik uitgenodigd als het nieuwste boek over hem wordt gepresenteerd, Johnny Rep, Buitenbeentje, geschreven door sportjournalist Mark van den Heuvel. Toen ik vijf jaar geleden 65 werd, vierde ik dat met mijn kinderen en kleinkinderen. John pakt het groter aan en nodigt de Nederlandse pers uit in een Amsterdams café.

Nooit op zijn verjaardag geweest, nooit met hem gevoetbald. Dat laatste voorrecht geniet wel mijn jeugdvriend Piet Zwart van de gereformeerde jongelingenvereniging Ichthus, die in de jaren vijftig en zestig tegenover de familie Rep woonde aan de Symon Claeszstraat in Zaandam:

“Ik heb niet veel herinneringen aan Johnny, ik was net te oud om met hem te spelen. Ik had meer contact met zijn oudste broer, die net als jij Martin heet.”

Het waren jongens om rekening mee te houden, zegt Piet:

“We hadden wel eens ruzie met die Reppen, en dan kon het heel goed zo zijn dat er een steen door je ruit vloog. Dat is wel eens bij ons gebeurd.”

We speelden soms paaltjesvoetbal, herinnert Piet zich. “Doodlopende straat, je trok een paar straatstenen uit het wegdek als doelpalen, of je legde een paar jassen neer, en dan een partijtje. Ik weet nog heel goed: die Johnny kon pingelen, ongelooflijk, toen al! Hij is bij ZFC gaan spelen, maar daar heb ik hem nooit gezien. ZFC speelde op zondag hè, dan mochten wij niet kijken.”

Voor zowel Johnny als voor mij was 1971 een sleuteljaar. Ik gaf mijn journalistieke carrière een boost door van De Zaanlander over te stappen naar de Amersfoortse Courant. Johnny Rep vertrok van ZFC naar Ajax, waar zijn grote tijd begon. Opeens kreeg mijn achternaam, die, zeker buiten de Zaanstreek, vaak voor verwarring zorgde (“Rip? Rup? Rop?”) een magische klank. Rep werd het ‘goudhaantje’ van Ajax, veroverde de Europa Cup en de Wereldbeker, speelde met het Nederlands Elftal tweemaal in de finale om het wereldkampioenschap en vierde successen in het buitenland met Valencia, Bastia en Saint-Etienne.

Een collega op de redactie van de Volkskrant sprak mij naderhand steevast aan met ‘Johnny’. (Vreemd genoeg noemde een collega op de redactie van de Amersfoortse Courant mij altijd Trijnie, naar een andere, minder bekende Rep, van wie trouwens niet vaststaat of ze familie van me is.) Een nichtje van mij overspeelde haar hand en vertelde op school dat Johnny Rep haar oom was. “Oh, kun jij dan voor foto’s met handtekening zorgen?”, vroegen haar vriendinnetjes natuurlijk meteen. Johnny was immers niet alleen het goudhaantje van Ajax en het Nederlands Elftal, maar ook een sekssymbool, met zijn lange blonde lokken waardoor hij leek een godenzoon die op was aarde neergedaald. Er zat voor het nichtje niets anders op dan de handtekening van Johnny te vervalsen om iedereen tevreden te stellen.

Nog steeds word ik achtervolgd door de geest van Johnny. Twee van mijn kleinzoons – beiden zijn fanatieke Ajax-fans – ontdekten onlangs dat hun opa een soort neef is van Johnny Rep. Johnny mag voor hen uit de Middeleeuwen stammen, de connectie met Ajax brengt opa zo ongeveer op hetzelfde niveau als de beroemde godenzoon. Vorig jaar mocht ik meespelen in hun team op het familietoernooi van BFC, de Bussumse Football Club. Toen de toernooileiding vroeg welke naam hun ploeg moest krijgen, antwoordden ze zonder blikken of blozen ‘Johnny Rep’. Dankzij de geest van Johnny werden we kampioen in onze poule.

Vanuit Frankrijk kreeg ik afgelopen zomer een WhatsAppje van mijn schoonzoon – nee, niet die pappa van de Ajax-jongens, maar van drie prachtige dochters, die weinig hebben met voetbal. Hij stond bij de receptie van hun camping in de Dordogne, niet al te ver van Saint-Etienne, waar Johnny ooit een legendarische wedstrijd speelde. Voor ‘Les Verts’ oftewel de groenen scoorde ‘Reppie’ in zijn debuutwedstrijd een onvergetelijke hattrick. Meer dan dertig jaar later zijn de Fransen dat nog niet vergeten. Er werd een popsong over gemaakt, die nog altijd wordt gedraaid als John Rep als eregast plaatsneemt op de tribune.

Mijn schoonzoon appte mij vanaf de Franse camping.

“Dispuut met de campingmeneer. Wat was de bijnaam van Johnny Rep?”

“Goudhaantje”, kon ik terug-appen, “op z’n Frans: coq d’or.” Johnny Rep is een goudhaantje voor het leven.

Meer lezen over Johnny Rep in VI (Johan Derksen) en NRC. Foto boven in uit 1974 en komt van de Wikipedia-pagina over Johnny Rep.

Hieronder twee foto’s van de boekpresentatie, eerst met Johan Derksen, daaronder de twee achterneven.