Vorige week hebben de coalitiepartijen en oppositiepartij GroenLinks een curieus toneelstukje opgevoerd over het Cultuurcluster-referendum. Maar wel een toneelstukje met een prijskaartje van € 10.200 (ex. BTW).
Na twee hoogleraren de opdracht te hebben gegeven om uit te zoeken of het kredietbesluit referendabel was, besloten ze na het positieve advies toch tegen te stemmen – iets dat ze kennelijk altijd al van plan waren.
Een soort van poppenkast dus.
Stel je voor: je buurman komt bij je op bezoek met een vraag:
“beste buur, ik ga een nieuwe auto kopen, ik twijfel tussen een Ford Escort en een Opel Astra. Jij hebt veel verstand van auto’s, ik laat het daarom van jouw advies afhangen.”
Je zegt:
“Goed dat je bij mij komt, buurtje! Ik heb net uitgebreid onderzoek gedaan. Een Escort is goedkoper in aanschaf en gebruik, en hij brengt meer op bij verkoop. Hij is ruimer en heeft een betere garantie, de asbakjes zitten op de goede plek en je krijgt ook nog eens een gratis TomTom als je hem deze maand bestelt.”
“Dank je wel” zegt de buurman, “kan koop ik een Astra.”
Is de buurman gek geworden? Of was hij eigenlijk helemaal niet geïnteresseerd in je mening?
Referendabel
Maar dit gebeurde de afgelopen weken dus in de raad van Zaanstad. De coalitie en oppositiepartij GroenLinks zijn voor het Cultuurcluster. De kosten zijn opgelopen tot € 35 à 40 miljoen. De laatste verrassing was een extra krediet van € 7,7 vanwege de ‘aantrekkende markt‘. Over dat besluit wil actiegroep Kultuurklutser een referendum.
Daar hebben de coalitie en GroenLinks uiteraard geen zin in, ze vinden dat het besluit voor een cluster al gevallen is. Het kredietbesluit is volgens hen niet referendabel. Om daar zeker van te zijn wordt aan hoogleraren prof. dr. Jon Schilder (Vrije Universiteit Amsterdam) en prof. dr. Solke Munneke (Rijksuniversiteit Groningen) gevraagd om dat te onderzoeken.
Dat was belangrijk. Paul Laport van GroenLinks: “We gaan het oordeel van de hoogleraren serieus bekijken en zijn op voorhand dus niet per se voor of tegen een referendum.”
Laport is dus “niet per se voor of tegen” en lijkt het af te laten hangen van het advies van de hoogleraren. Maar dat blijkt tot zijn grote verrassing positief; het besluit is referendabel. En wat doet Laport? Hij leest het advies geheel anders: het besluit is al gevallen.
Geen kroonjuweel
De partijen kunnen zich dus niet verschuilen achter het rapport van Schilder en Munneke. De schrik moet groot geweest zijn, Laport had al eerder gezegd dat het besluit volgens hem niet referendabel was. Christa Neefjes van de CU zei dat het “advies van hoogleraren ons verrast heeft”. PvdA’er Tjeerd Pietersma: “referendum kan maar wij kunnen het toch tegenhouden”. En volgens Sanna Munnikendam (D66) was een referendum “helemaal geen kroonjuweel van D66”.
De belangrijkste vraag is waarom ze dan zelf om zo’n rapport gevraagd hebben? Waarom zou je een rapport op laten stellen wanneer je van plan bent het te negeren als de conclusies je niet bevallen?
En wat kostte dat rapport eigenlijk? Het was in opdracht van de raad gemaakt en begeleid door vier raadsleden (Martin Hoek, René Tuin, Maikel Kat en Natasja Groothuismink).
€ 10.200,-
De raadsgriffie maakte bekend dat zowel Munneke als Schilder 24 uur gewerkt hebben. Munneke rekent € 200 per uur, Schilder € 225. Totaal € 10.200,- (excl. BTW).
Mailkel Kat van de SP zegt:
Ik denk dat ze [de voorstanders van het Cultuurcluster] eerst hadden verwacht dat het toch niet meer referendabel zou zijn. Echter lijkt het inderdaad er wel op dat wat er ook uit het rapport was gekomen de ‘nee’ wel al vast stond van die partijen. Raar, zeker nu duidelijk is dat over het besluit nooit echt eerder een referendum kon worden gehouden.
Ruud Pauw (ROSA):
Eigenlijk worden de hoogleraren voor lul gezet. Het is beschamend dat je advies inwint en als het je niet uitkomt dit zonder meer terzijde schuift. Eigenlijk wordt op zo’n manier de democratische rechtsgang belemmerd. Ook al ben je voor het CC, dan nog kan je tot de conclusie komen dat een referendum gehouden kan worden. Maar de angsthazen durfden dit niet aan.
Deze donderdag, 16 februari, beslist de raad formeel over de vraag of er een referendum over het extra krediet van het Cultuurcluster mag worden georganiseerd.
Maar het lijkt dus een gelopen race. De coalitie en GroenLinks hebben duidelijk gemaakt dat zo’n referendum niet aandurven.
Dat het onderwerp referendabel was... daaraan heb ik nooit aan getwijfeld. Het besluit was al genomen? De vaagheid droop ervan af. En ik begrijp dat een gemeenteraad geen referendum hoeft te houden. En als de raad dat toch doet en de uitslag is 'nee'... dan hoeft de raad zich daaraan niet te houden.
Goede raad is duur? Groen Links in Zaanstad zet zichzelf goed te kijk!
Geachte redactie van de Orkaan, een "toneelstukje". Dat is de titel die u meegeeft aan een raadsdebat over het (gevraagde) advies betreffende het kredietbesluit. Deze suggestie raakt aan de vraag in hoeverre er sprake is van vooringenomenheid of dat er sprake is van een duidelijke regie. Regie? Zeker wel, wanneer u de tekst van een tweet, PvdA’er Tjeerd Pietersma: “referendum kan maar wij kunnen het toch tegenhouden”. nota bene gepubliceerd door de Orkaan zelf hier publiceert als zijnde een quote die door mij zou zijn uitgesproken (volgens mij is dit uw tekst en niet de mijne). Maar ik help u graag. Ik heb in mijn bijdrage helder aangegeven dat uit het advies blijkt dat de referendumverordening zich niet verzet tegen een referendum. Maar ook dat het bestuur een eigen verantwoordelijkheid heeft en dat de verantwoordelijkheid voor het te nemen besluit in handen ligt van het bestuur (de Gemeenteraad in deze). Ook heeft u kennis kunnen nemen van het feit dat ik namens de PvdA uitvoerig navraag heb gedaan naar de mogelijke financiële en/of juridische gevolgen indien de uitkomst van een referendum tot een nee zou leiden. Dit alles past volgens mij prima in wat ik maar omschrijf als verantwoord besturen. En......ik had u reeds uitgenodigd om debat a.s. donderdag bij te wonen en herhaal deze uitnodiging bij deze. Zoals eerder aangekondigd zal de PvdA daar haar inhoudelijke afwegingen hoe zij tot een standpunt is gekomen graag met u (en anderen) delen.
Beste Tjeerd, dat "het bestuur een eigen verantwoordelijkheid heeft en dat de verantwoordelijkheid voor het te nemen besluit in handen ligt van de Gemeenteraad" is een vreemd argument.
De vraag of de gemeenteraad daar uiteindelijk al dan niet over mag beslissen heeft nooit ter discussie gestaan, en dat is ook niet de vraag aan de hoogleraren geweest.
De vraag was of het onderwerp referendabel was. En daar was het antwoord "ja" op. Tot verbijstering van de coalitie en GL.
En daar gaat het artikel over: dat de coalitie en GL kennelijk nooit van plan zijn geweest dat advies op te volgen als het positief zou uitvallen.
De kosten en moeite had men zich kunnen besparen.
Beste Tjeerd, het advies van de hoogleraren was niet bedoeld om de referendumverordening uit te leggen. Die is duidelijk genoeg: de Raad heeft altijd het recht om, mits deugdelijk onderbouwd, een referendum tegen te houden. Evenmin was het de taak van de onderzoekers om de gevolgen van een eventueel referendum in kaart te brengen, want dat dat geld en tijd zou kosten wist iedereen ook allang.
Iedere partij maakt natuurlijk haar eigen afwegingen en ieder is vrij om al dan niet voor een referendum te stemmen. Mocht een meerderheid donderdag tegen zijn, dan zal de bestuursrechter zich buigen over de deugdelijkheid van dat besluit. En die zal ongetwijfeld constateren dat de argumenten voor afwijzing niet voortkomen uit het onderzoek van de hoogleraren en, voor zover dat te beoordelen valt, ook al ruim vóór dat onderzoek de doorslag hebben gegeven.
Met andere woorden, de coalitiepartijen en GroenLinks hadden allang een standpunt bepaald, het is hun door het oordeel van de hoogleraren alleen een stuk lastiger gemaakt zich te verantwoorden. Dat blijkt ook wel uit de krampachtige bijdragen hierboven.
En ja, dan is dat hele debat over het onderzoek dus een toneelstukje, ik kan er echt niets anders van maken. Met als enige positieve uitkomst dat de gemeente Zaanstad twee universiteiten met dik 10.000 euro heeft gesubsidieerd, en dat is mooi in deze wetenschapsonvriendelijke tijden.
Ik raad Paul aan om het rapport nog eens goed te lezen. Hieronder meer van het hele verhaal.
Ja er staat dat er al een besluit is genomen op 30 mei 2013, maar dat ging zoals de titel zei: "over de afhandeling van de mediation spoorverbouwing figaro", met in het besluit alleen tussen haakjes cultuurcluster en vergarderzalen: letterlijk: "op de locatie Figaro een multifunctionele accommodatie (cultuurcluster met vergaderzalen) met een modulaire opbouw wordt ontwikkeld, waarmee eventueel latere functiewisselingen flexibel kunnen worden gerealiseerd, binnen de daarvoor beschikbare middelen in plaats van woningen, inclusief de eerder voorgenomen fietsenstallingen en infrastructurele voorzieningen;"
Als je na de zin dat het besluit over cultuurcluster is genomen direct verder leest staat er namelijk ook:
"Over de vormgeving van het gebouw en de onderbouwing van kosten is op dat moment nog geen definitieve duidelijkheid. Benadrukt wordt dat gestreefd wordt naar een maximaal flexibel gebouw. Ook over de (exploitatie)kosten bestaat dan nog geen definitieve duidelijkheid."
Los daarvan staat er in het rapport van de hoogleren letterlijk dat dit echt het enig echte moment is voor een referendum over het cultuurcluster en dat het eerder niet redelijkerwijze gehouden had kunnen worden:
"van geen enkel eerder raadsbesluit zonder meer gezegd kan worden dat het meer geëigend was om een referendum over het Cultuurcluster aan te verbinden. Wij menen dat er geen eerder besluit door de raad lijkt te zijn genomen dat inhoudelijk en qua mate van concreetheid zo dicht bij het huidige besluit ligt, dat geoordeeld kan worden dat het definitieve kredietbesluit daarin zijn grondslag vindt als bedoeld in de Referendumverordening. Daarmee dient de voorgenomen beslissing in onze opvatting als referendabel te worden beschouwd."
"hadden burgers in redelijkheid kunnen of moeten weten dat zij niet een referendum over besluit B, maar over het eerdere besluit A hadden moeten aanvragen?" het antwoord is Nee.
Kortom, lees het nogmaals goed Paul, het is nog niet te laat om eens naar de inwoners te luisteren en dat in de besluitvorming mee te nemen.
Anders wordt zeker het besluit tot het niet referandabel verklaren nietig verklaart. Nu kun je dit nog voorkomen.
Maikel
Geen rechter gaat beslissen of ik voor of tegen iets moet stemmen, Maikel!
beste Harm Jan, maar wel de volgende Raad!!!
Het is door ons bij de Hoge Raad uitgezocht dat "welk door de raad genomen besluit dan ook, in het algemeen belang door deze of een volhende raad terug gedraaid kan worden, mits partijen of individuen die daar schade van ondervinden gecompenseerd worden"
met andere woorden het is middels een juridische procedure wachten op de volgende Raad
m.vr.gr Jan de Bruin
Dus voor jouw ego mag Zaanstad straks aftikken bij NS Poort en staat er nog steeds niets naast het Stadhuis?
beste Boon, je begrijpt het nog steeds niet.
Inverdan afmaken prima, maar dan met een commerciele invulling die uiteindelijk de geinvesteerde 40 miljoen terug verdient.
Dus geen clustering van cultuur maar investeren in spreiding en publieksbereik met het uitgespaarde geld!
Je mag stemmen wat je wilt, Harm-Jan. En de meerderheid beslist. Maar dan moet zo'n besluit natuurlijk wel rechtsgeldig zijn. En daar gaat, in de beschaafde wereld, de rechter over. Als je je daartegen verzet, bevind je je in zeer dubieus gezelschap.
Als raadslid moet je keuzen maken. De voors- en tegens afwegen. Dat kader van afwegeningen is voor iedereen anders. Wanneer bij die afwegingen ergens wordt 'gedreigd' met de gang naar de rechter, zeg ik alleen dat dàt voor mij geen rol speelt. Het vraagstuk 'wil je wel of geen referendum' kan ik voor mijzelf beantwoorden. En mijn keuze is rechtsgeldig anders had ik nooit de keuze voorgelegd gekregen. En zo ga ik stemmen. Wanneer achteraf een rechter gaat zeggen: 'u heeft een onjuiste beslissing genomen' dan zal ik mij daar altijd bij neerleggen. De keuze was dan wel rechtsgeldig, maar de uitkomst niet. En wij horen ons in een beschaafde wereld te houden aan rechterlijke uitspraken. Maar in een beschaafde wereld dienen politici zich vrij te mogen uitspreken over welke keuze zij maken. Dus ook dan bepaalt geen rechter hoe ik moet stemmen.
En geen VVD-er gaat voor mij beslissen over het uitgeven van 40 miljoen die niet uit de zak van de VVD-er zelf komt en ons zal opzadelen met jarenlange tekorten waar de gewone hardwerkende Zaankanter voor mag bloeden, terwijl die het geld niet heeft voor de dure onbereikbare kunst in zo'n Cultuurcluster, Harm-Jan! Ga lekker Sinterklaas spelen met je eigen geld en had met je VVD De Kade gewoon geholpen toen het kon. Maar nee, geen 'kunst voor het volk', maar alleen in een glazen doos voor de rijken. En het volk maar betalen. Zo kennen we de VVD weer. In Den Haag en in Zaanstad. 'Eigen portemonnee eerst!'
Goh, kan Maikel zelf geen antwoord geven? Maar inderdaad Patrick, dat beslist de VVD niet. Maar wel een meerderheid van de gemeenteraad. En als je zo goed op de hoogte bent van de kade-geschiedenis zou je juist dàt verwijt niet naar mijn adres sturen.
Ik vind het stuitend dat De Orkaan met deze bijna opruiende teksten komt. Heel fijn om te lezen dat GroenLinks zelf enige duiding geeft. Dat is iets wat ik van een nieuwsmedium zou verwachten.
Hou je bij de feiten anders vrees ik dat de storm snel is uitgeraasd....
Nu zou een referendum ook eigenlijk niets opleveren. Letterlijk kost dat natuurlijk ook geld, maar ook: je weet de uitslag al. Tuurlijk als je vraagt "Wil je dat de gemeente jouw belastingcenten uit gaat geven aan een dienst waar je (merendeel van de inwoners) waarschijnlijk geen gebruik van gaat maken?" gaat het antwoord 'nee' worden, hoeveel algemeen belang er ook is.
Precies.
Beste Orkaan,
Nou, nou, de teleurstelling over de vergadering van afgelopen donderdag is zo groot dat jullie zelfs mijn achternaam niet meer goed kunnen schrijven. Dat is nog niet eerder gebeurd in jullie driejarig bestaan, dus toch wel tekenend.
We kunnen ons niet verschuilen achter het rapport van de hoogleraren, zo stellen jullie. En dat is ook precies wat we NIET gedaan hebben. Aan de hand van het betreffende rapport hebben wij betoogd waarom wij een referendum niet wenselijk achten. De Kultuurklutsers (en nieuwssite De Orkaan) willen namelijk een referendum over het wel of niet doorgaan van het cultuurcluster (zie ook de website van de klutsers: “géén Zaans Cul(d)tuurcluster,” zo lezen we daar), terwijl de hoogleraren duidelijk op pagina 8 schrijven dat de gemeenteraad daar (in mei 2013) al een besluit over heeft genomen. Letterlijk geciteerd: “In dat besluit stemde de raad in met de vestiging van een Cultuurcluster op de Figaro-locatie.”
Het is prima dat we een andere mening zijn toegedaan over het wel of niet vestigen van een Cultuurcluster, maar het zou prettig zijn als onze beweegredenen niet verkeerd worden weergegeven.
Voor de volledige spreektekst van GroenLinks verwijs ik graag naar de volgende link: https://zaanstad.groenlinks.nl/nieuws/referendum-cultuurcluster-gepasseerd-station
Moet je GroenLinks nog serieus nemen als een partij voor de man in de straat? Een miljoenenverslindend gebouw waar zoveel andere zaken mee betaald had kunnen worden. Laten we de kiezers er met de nieuwe gemeenteraadsverkiezingen er op wijzen wie de partijen zijn die de bewoners van Zaanstad met een miljoenenproject hebben opgescheept. Raadsleden en college met hun tunnelvisie op de binnenstad en niet verder kijken dan hun neus lang is. Het mag allemaal wat kosten en dat begon eind van het jaar al met het geld voor een afscheid van Geke Faber.
"Beste" Paul,
In navolging van jullie genante vertoning van 2 weken geleden, waarin nogal vaak de vraag "ben je nou doof of gewoon arrogant?" werd gesteld, zou ik je bijna willen vragen: "ben je nou dyslectisch of gewoon hypocriet?".
Maar laat ik er maar van uitgaan dat je e.e.a gewoon niet zo goed gelezen hebt...
Blijkbaar is je voorbarige overwinningsroes n.a.v. de vergadering van afgelopen donderdag zelfs zo groot dat je zelfs de tagline van de kultuurklutsersite niet goed kan overschrijven. Er staat namelijk niet "géén Zaans Cul(d)tuurcluster,”, maar "geen Zaans cult(d)uurcluster ten koste van cultuur!"
Aangezien je het niet helemaal lijkt te begrijpen leg ik je maar even uit dat we met de "(d)" voor "uur" bedoelen dat we dit cultuurcluster gewoon te DUUR vinden. Het aangevraagde referendum gaat dan ook niet over het wel of niet doorgaan van EEN cultuurcluster (in welke vorm dan ook), maar over de bij DIT cultuurcluster in onze ogen exorbitant hoge kosten.
Ook hebben we niet voor niets gewacht met aanvragen van het referendum tot er meer bekend was over de kosten, dus tot het kredietbesluit. Dat kon ook niet eerder, want, zoals ook de hooglereraren zelf in het rapport schrijven :
“Over de vormgeving van het gebouw en de onderbouwing van kosten is op dat moment nog geen definitieve duidelijkheid. Benadrukt wordt dat gestreefd wordt naar een maximaal flexibel gebouw. Ook over de (exploitatie)kosten bestaat dan nog geen definitieve duidelijkheid.”
En voor het geval je niet helemaal snapt wat "krediet" betekent, ik heb het even voor je opgezocht op wikipedia: "Een krediet is een zeker kapitaal (meestal geld) dat aan iemand is verstrekt maar waar op een zekere termijn een dienst of terugbetaling voor verschuldigd is, dus eigenlijk een economische term voor lening."
Wij (en wij denken vele burgers met ons) vinden de voor dit cultuurcluster "benodigde" lening (en dus schuld) veel te hoog en vrezen voor de gevolgschade voor (o.a.) de cultuur in Zaanstad.
Ook wijs ik je nog maar even op het de tekst in het verzoek tot referendum, dat bij de handtekeningenlijsten is gevoegd:
"VERZOEK TOT REFERENDUM
Ondergetekenden verklaren hierbij het verzoek tot het houden van een raadplegend referendum te ondersteunen:
referendum tegen het raadsbesluit inzake de definitieve budgetaanvraag voor de investering en exploitatie van het Cultuurcluster "
Ik zal dat ook nog maar even voor je uitleggen; "De definitieve budgetaanvraag voor de investering" betekent (ook) hier het "verzoek" om zo (belachelijk) veel (gemeenschaps-)GELD aan de bouw van dit cultuurcluster uit te geven.
En voor het geval je ook dat niet snapt, met "exploitatie" worden de (ook weer torenhoge) KOSTEN die het instant houden van het cultuurcluster en diens (zwaar gesubsidieerde) gebruikers, bedoeld.
Aan het papieren verzoek en de papieren handtekeningenlijsten ging trouwens een (ook al door jullie afgewezen) digitale petitie vooraf, die, zoals je misschien wel weet (tenminste als je de moeite hebt genomen om hem te lezen) ook bezwaar maakte tegen de KOSTEN. Ik herhaal hier maar even een stukje van de tekst van de petitie, zoals ie nog steeds op de kultuurklutsersite te lezen is:
"“Onderstaande personen verklaren hierbij kennis te hebben genomen van de KOSTEN van de bouw van het Cultuurcluster, project Figaro, bij station Zaandam.
Zij dragen de cultuur in Zaanstad een warm hart toe, maar constateren tegelijkertijd dat er de afgelopen jaren teveel is BEZUINIGD op cultuur.
Zij roepen het college op af te zien van de bouw van het GEPLANDE cultuurcluster en te kiezen voor een brede basis voor cultuuruitoefening in alle delen van Zaanstad.
Onderstaande personen verklaren hierbij voorstander te zijn van een referendum over het cultuurcluster. Zij roepen de gemeenteraad van Zaanstad op die voorwaarden te creëren waarmee het houden van een referendum mogelijk wordt.”
Het is prima dat jou een andere mening is toegedaan over de "noodzakelijkheid" van zo'n cult(d)uurcluster (of voor het verdedigen van van de deal van je partijgenoot en voormalig wethouder Robert Linnekamp), maar het zou prettig zijn als ONZE beweegredenen voor het verzoek tot referendum niet verkeerd worden weergegeven.
Voor mijn volledige spreektekst verwijs ik je graag naar de volgende link:
https://zaanstad.raadsinformatie.nl/document/4974480/1/20170902-inspraak-zaanstad-beraad-CC-referendum-verkort_dhr__Goldstein
Beste Peter,
Voordat verhalen hun eigen leven gaan leiden, wil ik hier nadrukkelijk stellen dat ik aan niemand heb gevraagd of hij/zij ‘arrogant of doof’ is. Dat is absoluut mijn stijl niet.
Zoals het trouwens ook mijn stijl niet is om mensen die het niet met me eens zijn te vragen of ze ‘dyslectisch of gewoon hypocriet zijn?’ Ik voer het debat liever op inhoud, en dat heb ik ook over dit onderwerp gedaan (zie mijn eerdere link). Dat jij een andere mening bent toegedaan, is geheel jouw goed recht en kan ik alleen maar respecteren.
Deze 'quote' van van Marc Wit (CDA) gericht tegen Natasja Groothuismink van ROSA.
https://twitter.com/DeOrkaan/status/827249830699401216
Prima Paul, als jullie voor het Cultuurcluster en tegen een referendum zijn, het is immers "een gepasseerd station". Maar daar ging het stuk helemaal niet over. Waarom in Godsnaam een commissie voor ruim €10.000 aan het werk zetten als je toch al je standpunt ingenomen hebt? Poppenkast (onze interpretatie).
Wij hopen, dat na het uitgeven van deze overbodige €12.000 (incl. BTW) en de €5.000 voor het propagandafilmpje, het gejank over de "extra" kosten van een referendum voorbij is.
Maar de voorstanders hebben kennelijk helemaal geen problemen met het uitgeven van (andermans) geld.
Als ik het goed begrijp zegt het rapport dus: "de vestiging van de cultuurcluster is een prima onderwerp voor een referendum" en "de voorgelegde vraag aan de onderzoekers is echter over het besluit voor het uitgeven van een extra 7,7 miljoen." Een referendum met de vraag "Wil je een Cultuurcluster zoals gpland voor 38 milj. of een nog te ontwerpen Cultuurcluster voor maximaal 30 milj.?" lijkt mij dan ook niet wenselijk. Een referendum "Wil je 0 euro en geen Cultuurcluster of -38 miljoen en wel Cultuurcluster?" is voor mij in principe prima, al zou je dat nauwelijks iets opleveren, want het antwoord zou toch wel 'nee' worden.