Voor 2025 is de begroting van Zaanstad nog sluitend. Vanaf 2026 verwacht de gemeente grote tekorten. Dat komt omdat het rijk een jaarlijkse bezuiniging van drie miljard heeft aangekondigd. Voor Zaanstad zit er – bij ongewijzigd beleid – weinig anders anders op dan te bezuinigen met ‘pijnlijke maatregelen’ aldus wethouder Stephanie Onclin: hogere lokale lasten waarvoor burgers ook nog eens minder krijgen dan voorheen.

Samen met andere gemeenten probeert Zaanstad de bezuinigingen af te wenden door de lobby richting Den Haag op te voeren. Maar als de plannen doorgaan zal “de zorg verschralen, de woningbouw stagneren en komen leefbaarheid en veiligheid steeds meer onder druk te staan” aldus de Voorjaarsnota van Zaanstad die vandaag werd gepubliceerd, “de bezuinigingen raken de kern van de dienstverlening aan onze inwoners, zijn slecht voor de lokale economie, versterken maatschappelijke ongelijkheid en tasten het vertrouwen in de overheid aan.” Volgens Onclin is de kaasschaaf geen optie meer: “de rek is er echt wel uit inmiddels.”

Voor 2026 wordt een tekort van € 19,4 miljoen verwacht, voor 2027 van € 16,8 miljoen en voor 2028 gaat het om € 16,5 miljoen.

In de Voorjaarsnota worden ook een aantal verschuivingen, extra uitgaven, nieuwe kredieten en tegenvallers gemeld:

  • Kind Centrum Zaans Hout (De Rietvink) wordt € 1,429 miljoen duurder
  • Het krediet voor het nieuwe Kraaien-terrein moet met € 503.000 worden opgehoogd
  • Sportpark Hoornseveld wordt € 2,357 miljoen duurder
  • Sporthal Kalf gaat € 1,749 miljoen meer kosten
  • Voor inventaris van de Bieb in Huis van de Wijk (Poelenburg) wordt € 390.000 extra uitgetrokken.

Zaanstad had in eerdere begrotingen bedragen voor de ontwikkeling Figaro (€ 6,8 miljoen), poppodium en wijkcentrum project Durghorst (samen € 3,485 miljoen), onderzoek derde ontsluiting Westerwatering (€ 22.000) en afwaardering A7 (€ 800.000) opgenomen als reservering. Die bedragen zijn nu als krediet aangemerkt, wat duidt op een spoedige realisatie.

Circa € 5,2 miljoen voor Sportpark Hoornseveld wordt van 2024 naar 2025 en 2026 verschoven. Het werk aan project Guisweg verschuift van 2028 naar 2029. De Ontmoetingsfunctie Centrum-Oost (€ 1,3 miljoen) verschuift van van 2025-2026 naar 2028-2029. Het project ‘Hoogwaardig openbaar vervoer’ (€ 19 miljoen) gaat van 2026-2032 (en verder) naar 2027-2033 (en verder).

De raad wordt gevraagd akkoord te gaan met een verhoging van het bedrag voor de maatschappelijke voorzieningen (€ 8,729 miljoen) “als gevolg van de groei van de stad om aansluiting te houden met de woningbouwprognoses.” Voor fietsverbindingen / langzaam verkeer wordt € 2,88 miljoen gereserveerd.

Door Piet Bakker. Bronnen: voorjaarsnota Zaanstad. Foto: De Orkaan.