Architect Sjoerd Soeters maakte plannen voor de verbouwing van het Zaantheater. Soeters is ook ‘supervisor’ van MAAK.Zaanstad. Supervisor Soeters beoordeelt volgens Zaanstad echter geen ontwerpen van architect Soeters.

De woordvoerder van MAAK-wethouder Gerard Ram laat ook weten dat er een gentlemen’s agreement is dat Soeters geen ontwerpen voor het centrum van Zaandam maakt. Maar… “de werkelijkheid is soms wat weerbarstiger”.

Het Zaantheater ligt wel in MAAK.centrum. Eerder ontwierp Soeters in dit gebied de gevels van Douglas en C&A.

Zaanstad is ervan op de hoogte “dat Sjoerd Soeters op verzoek van het Zaantheater een schets heeft gemaakt voor de herinrichting van het pleintje”, maar:

“Wij weten niks van een formele opdracht van het Zaantheater aan Sjoerd Soeters. Eventuele bouw- of verbouwplannen moeten worden voorgelegd aan het supervisieoverleg. Dit geldt voor ieder MAAK.gebied in Zaanstad. Daar worden plannen besproken en worden ontwerpen verder geholpen zodat deze bij aanvraag van een vergunning op basis van het ruimtelijke aspect eenvoudiger vergund zullen worden omdat deze passen binnen de geldende ruimtelijke kaders.”

Het supervisieoverleg is formeel niet op de hoogte van het ontwerp: “wij weten van een schets, wij kennen een eventueel ‘ontwerp voor de uitbreiding’ niet.”

Meerdere paren ogen

Woordvoerder Sebastiaan Hoek stelt dat Soeters één van de vier leden van het supervisieoverleg is. Verder zitten er een onafhankelijk architect, een stedebouwkundige van Zaanstad, een visie-specialist van Zaanstad en de programmamanager van het MAAK.gebied in: “Er zijn dus meerdere paren ogen die naar voorstellen kijken.”

Sjoerd Soeters is één van de vier supervisoren binnen MAAK.Zaanstad. Die zijn in de loop van 2017 en 2018 aangesteld “na het doorlopen van een niet-openbare aanbestedingsprocedure met een selectiefase”.

“Sjoerd Soeters heeft deze aanbesteding ‘gewonnen’ voor het gebied MAAK.Centrum. Er zijn toen 7 inschrijvingen ontvangen, waarvan er 3 aan de minimale eisen voldeden. De inschrijving van PPHP (Sjoerd Soeters) is beoordeeld als de inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding.”

De stedenbouwkundige supervisor moet “Kwaliteit een structurele plek geven”. De planontwikkeling wordt bekeken, er moet gezocht worden naar “verbinding met bewoners en ondernemers” en er wordt voor gezorgd dat de plannen een “Impuls geven aan het gebied.” Hij is verantwoordelijk voor de “regie op de ontwikkeling van gebiedsvisies / -strategieën binnen het MAAK.gebied” en moet overleggen en presentaties en interviews geven.

Soeters wordt op uurbasis bezoldigd. Vanaf 2015 tot en met 2018 is een bedrag van circa € 30.000 per jaar uitgegeven aan Supervisie voor Inverdan/MAAK.centrum.

Gentlemen’s agreement

Hoe borgt Zaanstad dat de verschillende rollen van Soeters (architect en coördinatie / supervisor van Inverdan en MAAK) niet met elkaar botsen en wat is de rol van Soeters bij bouwplannen binnen zijn gebied waarvoor hijzelf de uitvoerende architect is of wil worden?

“Wij vinden het niet wenselijk dat hij architect is voor projecten in het centrumgebied. We hebben dan ook een gentlemen’s agreement waarbij is afgesproken dat Sjoerd Soeters in principe niet ontwerpt voor locaties in het MAAK.centrum gebied.

Volgens de woordvoerder is “de werkelijkheid is soms wat weerbarstiger, vandaar dat we daarvoor een extra controle hebben ingebouwd.”

Als Soeters toch een ontwerp maakt voor een plan/gebied waarin hij supervisor is, dan wordt dit ontwerp onafhankelijk getoetst door de welstandscommissie: “Daar heeft hij dus geen rol/zitting in.”

Normaal gesproken toetst de Welstandcommissie alle ontwerpen, maar er is afgesproken dat als de MAAK-supervisie akkoord is met een ontwerp het een hamerstuk is bij Welstand, maar “een ontwerp van Soeters gaat niet langs supervisie maar wordt in geheel behandeld en getoetst door welstand.”

Douglas

De praktijk laat volgens Zaanstad zien dat het ‘heel zelden’ voorkomt dat Soeters als architect actief is in het centrum. “Hij heeft alleen de gevel van de Douglas en de C&A (en in een eerder stadium het Stadhuis) ontworpen.” Soeters’ bureau PPHP ontwierp ook het Gouwpark-plan, maar dat ligt in MAAK-midden.

De andere supervisors zijn Jeroen Ruitenbeek van het Rotterdamse bureau Palmbout Urban Landscapes (MAAK.midden), Roy Bijhouwer van Quadrat (MAAK.noord), Ruurd Gietema van KCAP Architects &Planners (MAAK.zuid).

Zaanstad stelt dat er ook veel andere architecten in het centrum actief zijn:

“Ontwikkelaars kiezen hun eigen architecten. Daar gaat de gemeente niet over. Ook hier laat de praktijk zien dat er tal van verschillende architecten werken in het gebied. In het centrum wordt bijvoorbeeld gewerkt met gerenommeerde partijen Liesbeth van der Pol (Icoon III), Lode Havermans (Zaanse Helden), Strategie Architecten (Tijdgeest), Nunc (divers), van Aken architecten (Houthavenkade), Dam en Partners Architecten (Westzijde).