Automobilisten die, nadat de maximale parkeertijd is verstreken, een ‘naheffing’ van de gemeente Zaanstad kregen omdat ze toch op een parkeerplaats bleven staan, kunnen die verscheuren. Zaanstad had deze ‘naheffing’ niet mogen opleggen.

Dat weet de gemeente al sinds maart 2022, maar toch bleef Zaanstad de naheffing opleggen. Niet alleen moet Zaanstad stoppen met het naheffen, ook moeten alle eerder opgelegde naheffingen worden terugbetaald. Zaanstad schat dat er in eerste instantie ‘max € 500.000’ moet worden terugbetaald.

De achtergrond is een zaak waarbij de Hoge Raad op 11 maart 2022 uitspraak deed. Een inwoner van Hilversum had bezwaar gemaakt tegen de naheffing die hij in 2019 kreeg. Hij stond in z’n recht aldus het gerechtshof. Immers: als het na de maximale parkeerduur verboden is op die plek te parkeren, kan de gemeente daar geen parkeergeld voor vragen. Het is namelijk verboden daar te parkeren. Je begaat wel een overtreding maar niet de overtreding van het niet betalen van parkeergeld.

Dat pakt financieel ongunstig uit voor de gemeente. De boetes die daarmee gepaard gaan komen namelijk bij het Rijk terecht omdat het een verkeersovertreding is terwijl parkeergeld een belastingheffing van Zaanstad is. De gemeente kan wel een wielklem laten aanbrengen of een voertuig laten wegslepen. Die kosten kunnen wel bij de overtreder in rekening worden gebracht. Maar de boete kan niet worden geïncasseerd.

Zaanstad te laat

Zaanstad is dus ruim een jaar te laat met reageren. Bij andere gemeenten die een maximale parkeerduur hanteerden, is er wel tijdig gereageerd, terwijl ook de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) heeft gewaarschuwd. De contactgroep parkeren van het GNMI (Gemeentelijk Netwerk voor Mobiliteit en Infrastructuur) waarschuwde in juli 2022 voor de gevolgen van de uitspraak van de Hoge Raad. Ze volgt het VNG-advies en adviseert gemeenten het “goed te regelen, omdat no-cure-no-pay-gemachtigden, die actief zijn op het terrein van parkeer- en verkeersboeten, garen spinnen bij de foutief opgelegde naheffingsaanslagen.”

Die naheffingsaanslagen “worden bewust uitgelokt om een proceskostenvergoeding te toucheren”. Dat kan oplopen tot zo’n € 1.500 euro als er een zitting en hoger beroep volgt. Zaanstad heeft ook al dergelijke claims gekregen.

Excuses

B&W trekken het boetekleed aan: “het college heeft helaas niet tijdig geacteerd op deze uitspraak.” Het college biedt daarvoor excuses aan, schrijft wethouder Gerard Slegers (CDA, verkeer) aan de gemeenteraad.

Om het ‘onrechtmatig’ opleggen van naheffingen te stoppen, schaft Zaanstad onmiddellijk de maximale parkeerduur af.

Zaanstad gaat onderzoeken hoeveel onrechtmatige naheffingen zijn opgelegd. Er wordt nu uitgegaan van 3.000 à 7.000 ‘gedupeerden’. De gemeente gaat “de verwachte (bandbreedte) van de financiële consequenties van deze omissie” in beeld brengen (= schade van de fout berekenen).

Zaanstad gaat er daarbij vanuit dat alleen naheffingen die zijn opgelegd na 11 maart 2022 (toen de Hoge Raad uitspraak deed) moeten worden terugbetaald, en schat dat dus in op € 500.000.

Compensatie

In 2022 werden er ruim 30.000 ‘naheffingen’ opgelegd. Vanaf 11 maart is dus bijna tien maanden, maar ook in de eerste vier maanden van 2023 zijn deze naheffingen opgelegd. Een schatting van 35.000 over de periode vanaf maart 2022 t/m eind april lijkt op z’n plaats. In 2022 werd 7 procent van de naheffingen terecht betwist. Dan zouden er in totaal in die periode ruim 32.000 naheffingen daadwerkelijk zijn opgelegd. Dat zou om € 2,1 miljoen gaan bij een tarief van € 61,85 (2022) en € 69,40 (2023).

Als Zaanstad zegt € 500.000 te reserveren voor terugbetaling, gaat de gemeente er vanuit dat driekwart van de naheffingen wel terecht is opgelegd. Dat zou bijvoorbeeld gaan om automobilisten die helemaal niet hebben betaald. Alleen naheffingen die zijn opgelegd voor het bezet houden van een parkeerplaats na de maximale parkeerduur zijn onrechtmatig.

Miljoenen?

Maar of Zaanstad alleen over de periode vanaf maart 2020 moet terugbetalen is de vraag. De rechtszaak ging over een naheffing uit 2019 die dus achteraf onrechtmatig was. Daaruit is op te maken dat Zaanstad ook onterechte naheffingen uit eerdere jaren zou moeten terugbetalen.

Het zou dan wel eens over miljoenen kunnen gaan. En als daar nog claims bijkomen, wordt het nog meer. En dat is zonder de ambtelijke kosten van het terugbetalen van al die onterecht opgelegde naheffingen.

Lees ook: Klagen over scanauto loont: 2200 bezwaren gegrond

Tekst op parkeermeter in Westzijde (25 april 2023)
Betaald parkeergebieden in Zaandam