Op het plein voor de grote kerk staat een monument met een fontein ter herinnering aan de Zaanse kunstenaar Jacob Cornelisz van Oostsanen. Hoewel het een fontein is met een grote geschiedenis is de straal allesbehalve groot, maar ook bescheiden fonteinen belichten we in deze serie.
Fonteinen zaten vroeger door de hele Zaanstreek verspreid, maar veel daarvan zijn we al jaren uit het oog verloren. Iets wat niet opvalt, kan toch ineens verdwijnen. De Orkaan blikt deze zomer op ‘ooit klaterend water’ terug. En als het even kan op de overblijvers.
Het monument bevindt zich op het Kerkplein, vlakbij het nieuwe gemeentehuis, de kerk en het theater. Het is in 2010 ontworpen door Eva Stache, een architect en kunstenares uit Oostzaan. Haar ontwerp bestaat uit vier roestvrijstale platen en kunststof in een lijst. Het werk is ongeveer twee meter breed en twee meter hoog.
Jacob Cornelisz. van Oostsanen, geboren rond 1470 in Oostzaan, was een invloedrijke Nederlandse kunstschilder en houtsnijder. Hij wordt beschouwd als een van de grote meesters van de Nederlandse kunst uit de eerste helft van de zestiende eeuw. Jacob was bekend om zijn gedetailleerde houtsneden en schilderijen, waarvan er vele religieuze thema’s hadden. Zijn werk wordt gekenmerkt door een verfijnde techniek en een scherp oog voor detail.
Wat dit monument zo bijzonder maakt, is dat het uit het water oprijst, wat verwijst naar Jacobs afkomst uit het ‘Waterland’. Vandaar ook dat dit monument in de fonteinen serie zit. Op de rand van het waterelement staat een citaat uit Jacobs levensbeschrijving. Als je recht voor het kunstwerk staat, zie je het portret van Jacob, dat in drie dimensies is uitgespaard uit de platen. Het kunstwerk is gebasseerd op een schilderij uit circa 1530 van Dirck Jacobsz., Jacobs zoon.
Er gaan verhalen rond dat de fontein vroeger veel hoger spoot dan nu. Het water zou kraanwater zijn (of zijn geweest), en de energie die nodig is om de straal zo hoog te laten spuiten zou te veel kosten. Daarom is de straal nu veel lager.
We maakten een filmpje van het kleine overgebleven straaltje:
Door: Silva Honig. Informatie van: Jacobcornelisz. Foto en filmpje: Piet Bakker.
wat een aardig stukje over het monument JCvO. leuk dat het kunstzinnige aspect wordt belicht! dat de waterstraal vroeger hoger was klopt niet. het was de bedoeling dat het juist veel langzamer zou lopen, zodat er een spiegelend watervlak zou ontstaan dat maar heel langzaam over de rand zou sijpelen. Door een foute keus van de waterpomp door het installatiebedrijf, stroomt het water nu te hard, hij kan niet lager afgesteld worden. van het begin af aan had de gemeente dat niet moeten accepteren, maar ja... er is nooit geprotesteerd en dus spuit het nu te hard. het is jammer, maar wel een blikvanger.