Op het Hembrugterrein wordt gebouwd, maar voorlopig alleen maar in het noordelijke en oostelijke gedeelte. De plannen om het gehele terrein, inclusief de rand aan het Noordzeekanaal te bebouwen lijkt definitief van de baan. Maar gelukkig hebben we de impressies nog.

Niet alle dromen zijn bedrog, maar deze dus wel. Ze gingen in rook op, vielen in het water of in duigen. Ze bleven beperkt tot de tekentafel, kwamen nooit verder dan een artist impression en verdwenen onder in de digitale ladenkast. We stoffen er vanaf nu weer elke maandag eentje af die het waard is om aan de vergetelheid te ontrukken.

Wat? Waar? Wanneer?

In 2015 duikt het plan op om op het Hembrugterrein maximaal 500 woningen te bouwen. Een jaar later wordt dat verdubbeld naar 1.000 (120.000 m2).

In de eerste plannen wordt vrijwel het hele gebied bestemd voor woningen en voor woningen gemengd met bedrijvigheid. In 2017 biedt het Rijksvastgoedbedrijf het terrein in één keer te koop aan. Veertien ‘serieuze’ partijen hebben zich gemeld waarvan er uiteindelijk zes overblijven.

Begin 2018 wordt het Hembrugterrein door het Rijksvastgoedbedrijf verkocht voor € 41 miljoen aan ABC Planontwikkeling BV. ABC heeft een deel doorverkocht aan Belgische investeerder L.I.F.E. Wethouder Hans Krieger tekent met ABC Planontwikkeling een intentieverklaring om de eerste 100 woningen op het Hembrugterrein in 2019 te realiseren.

In 2018 wordt het project ook opgenomen in de ’15 snelle projecten’ van Zaanstad waar binnen drie jaar gebouwd moet worden. Dat is dus niet gelukt.

Die plannen worden gedwarsboomd als begin 2019 het Havenbedrijf, samen met The Next (nieuwe cultuurcentrum in Kogelfabriek) en Frites uit Zuyd naar de Raad van State stapt om bezwaar te maken tegen woningbouw op het Hembrugterrein. De woningen zouden te dicht tegen de bedrijven in Amsterdam aanzitten waardoor die in hun activiteiten en uitbreidingsmogelijkheden beperkt worden. Bovendien zou er in strijd met de milieunormen worden gebouwd.

Het bestemmingsplan Hembrug wordt in april 2019 vernietigd, wethouder Hans Krieger noemt het ‘een klap voor Zaanstad’ maar in feite is het vooral een tik op de vingers voor de gemeente die via een juridisch geitenpaadje het plan wilde laten goedkeuren, het zou namelijk ‘een beperkte uitbreiding’ zijn van Havenbuurt, Bomenbuurt, de Russische Buurt, Het Eiland en de Burgemeestersbuurt. De Raad van State maakt gehakt van die redenering: het is a. niet beperkt en b. van uitbreiding van die buurten is geen sprake.

In 2020 wordt ingezet op een ‘gefaseerde’ ontwikkeling voor het terrein met tijdelijke woon- en werkplakken, kunst, wonen in de ‘enclave’, een school en een hotel (in Taets). In 2022 moeten de eerste woningen klaar zijn. In het plan wordt gesproken over 300 à 500 tijdelijke woningen en permanente woningbouw in de ‘enclave’. Hotel Taets moet in 2022 openen. Er komen nieuwe fiets- en voetgangersverbindingen met tunnels onder Den Uylweg en Provincialeweg en een bootverbinding naar de Zuiddijk.

Het aantal woningen wordt zelfs uitgebreid tot 1.100 woningen. Er wordt dichter op elkaar gebouwd en meer in de hoogte. Er zijn woontorens van zo’n 45 meter gepland. Op het Hembrugterrein zouden ook ongeveer 250 tijdelijke woningen moeten komen (dat plan is later gesneuveld). Het plan voor woningbouw wordt in tweeën geknipt: eerst een bestemmingsplan voor het noordelijke stuk waar tweede derde van de woningen moet komen.

De enclave en het deel ernaast zijn al bebouwd, ook in de noordelijke hoek wordt gebouwd, maar de plannen voor het hele terrein lijkt definitief van de baan.

Wat kwam er niet?

Plan 2015: op gele en roze delen komen woningen (Zaan is rechts, Noordzeeknaal onder)
2016: een deel van de nieuw te bouwen huizen ingetekend (in rood)
2016: nieuwbouw in rood en blauw
Sfeervolle buurten… tot 30 meter hoog
2017
De nieuwe plannen uit 2020

Door Piet Bakker. Bronnen: eerder nieuws op De Orkaan. Kaart: De Orkaan. Afbeeldingen: Orkaan-archief.