We zijn een Orkaankracht rijker! En wat voor een: Anneke van Dok – van Weele (geboren en getogen te Zaandam) was burgemeester van Diemen, Velsen, Vlissingen en Niedorp, staatssecretaris Economische Zaken in het eerste paarse kabinet en lid van de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid.

Voordat zij haar bestuurlijke carrière in 1978 als wethouder van Hoorn begon, werkte ze als journaliste bij De Typhoon en het Noordhollands Dagblad.

Zij schreef columns over bestuurlijke integriteit in het vakblad van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. In 2014 debuteerde zij met de roman Het jaar van de held (Conserve) over missers en valkuilen in de gemeentepolitiek, in september 2015 verscheen Het recht van de sterkste (Aspekt) over machtsmisbruik door de elite.

Ze was medeauteur van Keulen: Kalifaat Light (Aspekt, februari 2016). Twee keer de woordwaarde (Boekscout) is haar derde roman over het thema macht. Ditmaal betalen de hoofdpersonen de prijs van hun hoge positie: machteloosheid.

Vanaf vandaag gaat ze de uitdaging aan om je elke week te verrijken met een column op deze plek.

Goedenmiddag dames

Dat was de titel van de rubriek, waarmee ik een halve eeuw geleden mijn carrière, bij De Typhoon, begon. Ja ik weet het: de spellingscorrector kent alleen het woord tyfoon en dwingt me goede middag te schrijven. Nadat de nieuwe eigenaar van de oorspronkelijke verzetskrant de geuzennaam verkwanselde aan een marketingstrategie, is Typhoon weer gewoon een Engels begrip geworden. Het woord dames bestaat nog wel, maar wie wil en kan nog aanspraak maken op deze titel? Toen ik op een koude decemberdag van 1968 het redactielokaal aan de Westzijde betrad zag ik overigens maar één dame: Coco de Knegt, de afdelingssecretaresse.

De pers in het algemeen stond te boek als De koningin der aarde, de krant was een mevrouw, maar de journalist was een meneer. Dolle Mina klopte al aan de deur van hoofdredacteur Meijer, maar die liet haar niet binnen. Hij was bepaald geen seksist, maar een blote buik in de damesrubriek ging hem net iets te ver.

De door Jan Hottentot geschreven feuilleton ging wel over een Zaanse dame, Marie, maar die liep niet mee in feministische demonstraties. Redactiechef Klaas Pot, pal tegenover meneer Hottentot wist de ingezakte stemming, vlak voor een deadline, wat op te peppen door naar buiten te turen en te roepen: ‘Ik zie een mooie griet.’ Nadat iedereen, ik incluis, naar het raam was gerend om daar te constateren dat ‘het mokkel’ net de hoek om was, hadden we weer genoeg energie om de persen op tijd te laten draaien.

In die halve eeuw is veel veranderd. Het beroep van rechter, onderwijzer en journalist wordt voor een belangrijk deel door vrouwen uitgeoefend. De strijd om een primeur tussen De Zaanlander en De Typhoon bestaat niet meer. Maar ach, wat is nog een primeur, als alles al op Twitter staat. Toch is de noodzaak om gemeentebestuurders, fabrikanten en andere bobo’s op de huid te zitten er bepaald niet kleiner op geworden.

De voorlichting is weliswaar verbeterd door wetgeving die journalisten en burgers toegang geeft tot verdoezelde dossiers. Er is een inspraakverordening en er verschijnt wekelijks een gemeentepagina over alle besluiten en goede voornemens, maar de perstribune is in veel raadzalen na negen uur al leeg. Daarom ben ik blij dat de wervelwind is overgegaan in De Orkaan, en dat ik daarvoor elke week een stukkie mag schrijven.

Anneke van Dok