Op 2 oktober 2023 krijgt wethouder Gerard Slegers een brief van minister Harbers (Waterstaat en Infrastructuur) waarin die aangeeft pas in 2030 geluidsschermen langs de A8 te laten plaatsen (en niet in 2026) maar de wethouder maakt die brief niet openbaar. Als de brief zes weken later via de media wel openbaar wordt, belooft hij meteen de brief alsnog openbaar te maken. Maar deze belofte wordt niet ingelost. Het wordt sommige raadsleden te dol: Slegers moet op het matje komen.

Slegers stuurt de brief wel aan de Werkgroep A8/Coenbrug die ermee naar NH Nieuws gaat. Daar wordt op 14 november een artikel gepubliceerd. Als Slegers dat merkt, besluit hij op 16 november via een ‘Mededeling geluidsschermen A8’ de raad toch maar op de hoogte te brengen. Maar de brief zelf is dan nog steeds niet openbaar. En nu – 27 november -, bijna twee weken nadat Slegers belooft de brief openbaar te maken, is dat nog steeds niet het geval.

Dat valt verkeerd. Het is niet de eerste keer dat Slegers informatie niet of te laat met de raad deelt. Dat gebeurde onder andere ook bij de Zaanbrug en de Wilhelminabrug. Een aantal raadsleden gaan Slegers waarschijnlijk komende donderdag – 30 november – hierover aan de tand voelen. Mogelijk via een raad-interpellatie, een vrij ‘zwaar’ middel om een wethouder op het matje te roepen.

Teleurgesteld

Als Slegers op 16 november het Zaanstad Beraad toespreekt om zijn handelswijze ’toe te lichten’ omdat raadsleden ‘wellicht’ al op de hoogte waren van de brief via NH Nieuws, kiest hij ervoor niets over het achterhouden van de brief te zeggen. Slegers geeft er de voorkeur aan om over de inhoud van de brief te praten (die de raadsleden dus niet hebben). De brief van het ministerie is een antwoord op een brief van juni 2023 waarin Zaanstad klaagt over het uitstel van de geluidsschermen van 2024 naar 2026. De gemeente heeft overigens al € 2 miljoen voor de schermen uitgetrokken.

Slegers: “Ik ben daar zeer teleurgesteld over, en dat is een understatement.” Op 22 november is er ‘bestuurlijk overleg’ met het ministerie en de uitkomst uit dit bestuurlijk overleg “zullen we aansluitend communiceren via een raadsinformatiebrief naar uw Raad”.

Slegers: ‘Ja’

SP-raadslid Anna de Groot op 16 november in het Zaanstad Beraad: “twee hele korte vragen, wanneer is de brief van Rijkswaterstaat ontvangen en mogen wij een kopie van de brief hebben?”

Slegers: “2 oktober en ‘ja'”.

D66-steunfractielid Guido van Zanen: “Ik ben even benieuwd waarom het zes weken duurt om dit aan ons mee te delen.”

Slegers heeft veel woorden nodig om zijn werkwijze te rechtvaardigen. We nemen het integraal op:

“Die kan ik geven, 2 oktober is de brief binnengekomen. Die hebben wij ambtelijk bekeken van daaruit ook ambtelijk gekeken van wat moeten we nu gaan doen? Dat hebben we ook besproken met de werkgroep van de A8. Van daaruit zijn we ook ambtelijk al met Rijkswaterstaat in gesprek gegaan en uiteindelijk zullen we naar aanleiding van die bespreking gaan kijken wat de mogelijkheden verder zijn om daarin een samenhangend geheel te maken waarin we uw Raad dan ook gaan betrekken voor wat de vervolgstappen daarop zijn. En daarom hebben we even gewacht met de brief zoals die er nu ligt. Dat is een gegeven en daar zijn we met elkaar naar gaan kijken. Wat de mogelijkheden zijn om daar actie op te ondernemen en uiteindelijk dat de actiegroep in de vorm van David Sluis een persvraag heeft beantwoord. Wij gaan dat morgen namelijk ook doen, want de pers heeft natuurlijk nu ook ons benaderd daarin en daarom heb ik daarvoor bedacht dat ik in ieder geval hier in in dit gremium toch even een toelichting moet geven dat u niet verrast bent dat er een negatief advies is gekomen vanuit I en W.”

Niks geheims

Van Zanen: “Ik begrijp dus goed dat de wethouder deze stukken wel met de werkgroep heeft gedeeld en op het moment dat het in het nieuws is gekomen, pas erover nadenkt om de Raad ook te informeren?”

Slegers:

“We hebben een hele goede verstandhouding met de werkgroep. We hebben ook gevraagd aan de werkgroep om om dit tussen ons te houden, gezien het feit dat we alle stukken en alle feiten op een rij willen zetten voordat we überhaupt daarmee naar buiten komen en helaas is door de werkgroep daar toch van afgestapt en er zit niks geheims aan aan de brief. Maar we hebben wel een zorgvuldig proces doorlopen waarin we met elkaar daarin een besluit kunnen nemen. En mijn standpunt was daarin laat nou eerst eens even kijken hoe Rijkswaterstaat hierop gaat reageren, dat er ook kijken wat nog de mogelijkheden zijn die Rijkswaterstaat heeft die wij hebben en ook vanuit de actiegroep om een compleet verhaal ook naar deze Raad te brengen.”

Melchior Mattens (PvdD) is verbaasd: “Ik snap niet waar de afslag gemaakt is dat dit niet met de raad gedeeld kon worden, want het is toch best een belangrijk onderwerp. U zit hier nu nadat het in het nieuws dreigt te komen.”

Niet heel profesioneel

Anderhalve week na de belofte van Slegers (‘Ja’ op de vraag van Anna de Groot of de raad de brief mocht zien) is de brief nog steeds niet gepubliceerd.

Bij Guido van Zanen is het geduld met Slegers wel een beetje op: “Dit is niet inderdaad de eerste keer. Het beantwoorden van vragen gaat zeer moeizaam. Dit is kenmerkend.”

Melchior Mattens (PvdD) heeft het ook wel een beetje gehad met Slegers: “Als ik het heel eerlijk mag zeggen, dan vind ik het echt. [lange denkpauze] Ja, hoe ga ik dat vriendelijk verwoorden? Ik vind het niet heel professioneel.”

“Ik ben wel met een aantal partijen in overleg om dit aan de kaak te stellen. We zijn aan het kijken hoe we dat verder onderhanden nemen, Maar de intentie is om volgende week een interpellatiedebat aan te vragen. Het stapelt zich wel heel erg op achter Gerard qua wat die niet zo heel handig doet. Dat moet gewoon wel een keer besproken worden dat niet op deze manier zou moeten. De lijst is lang.

Dat de Werkgroep Coenbrug/A8 gevraagd is om het ’tussen ons te houden’ wordt tegengesproken door Mattens. De werkgroep zou volgens hem degelijk geverifieerd of openbaarmaking mogelijk was: “dat was prima volgens de ambtenaren.”

Gestuntel

‘Knullige communicatie’ aldus Mattens: “Eerst denkt hij er zes weken over en wil het überhaupt niet delen met de raad.” Maar als het in de pers komt, gaat Slegers over op een andere strategie: “Dan denkt Gerard ‘shit’, ik heb het niet met de raad gedeeld en dan komt hij in de lucht? Dat is echt gestuntel van de bovenste klasse.”

Ook Anna de Groot (SP) wil actie ondernemen: “Het is toch echt echt van de zotte. Hoe lang heeft hij die brief al in zijn bezit?” Dat Slegers nu nog steeds niet met die brief komt, verbaast haar: “Het was een stellige belofte. Het is de taak van een wethouder om de raad te informeren zodra daar aanleiding toe is. Hij ziet de aanleiding misschien niet maar ik wel.”

Bruggen

In april 2021 moet Slegers ook al op het matje komen over de Zaanbrug. Keer op keer worden anderen eerder geïnformeerd, moeten partijen uit de pers informatie vernemen. Slegers levert een toegezegd verkeersonderzoek niet, houdt een stikstofrapport een half jaar geheim en laat de planning via Provincie openbaar maken. Wormerland maakt plek van de tijdelijke brug aan bewoners bekend, de raad van Zaanstad weet van niks.

Ook bij de Wilhelminaburg was Slegers weinig scheutig met informatie. Een verkeersrapport moet onder druk van een WOB-verzoek openbaar gemaakt worden.

Terugkijken? (het item begint in minuut 38)

De raadsvergadering is komende donderdag (30 november) en begint om 19.00 uur.

Door Piet Bakker. Bronnen: Zaanstad Beraad van 16 november, NH Nieuws, brief Zaanstad aan ministerie, contact met (steun)raadsleden Melchior Mattens, Anna de Groot en Guido van Zanen. Afbeelding boven: Slegers tijdens Zaanstad Beraad van 16 november.