Zaankanters wisten het al lang, maar op 1 augustus 1968 werd het ook duidelijk voor iedereen die helaas niet in ‘t Zaantje woonde: de Zaanstreek is het centrum van de wereld.
Niemand in de Zaan stond er dan ook echt van te kijken dat de landelijke maar ook internationale pers verslag kwam doen van het spectaculaire transport van oliemolen de Zoeker naar de Zaanse Schans, waarvoor het gigantische molenlijf over de bovenleiding van de spoorlijn Koog Zaandijk – Wormerveer moest worden getild.
Door Martin Rep (tekst en foto’s)
Voor dagblad De Zaanlander werden Ron Couwenhoven en ik als verslaggevers ingezet. Het was een wedstrijd met De Typhoon om in de aanloop van de verplaatsing zoveel mogelijk details over het komende transport in de krant te krijgen. Tegenwoordig zouden gemeentebestuur en andere betrokken instanties om het uur een persconferentie geven, maar gelukkig bestond toen nog echte vrije nieuwsgaring en konden wij zelf op zoek naar mensen die bij het transport betrokken waren en interviewden we jan en alleman, op jacht naar zelfs het kleinste nieuwtje.
Toen het eenmaal echt zo ver was, was het hard werken voor Ron, voor mij en niet te vergeten voor fotograaf Frits Rijkes. Voor de zekerheid had ik ook zelf een fotocamera meegenomen, want Frits kon niet overal tegelijk zijn. De Zaanlander was een ochtendblad. Normaal moest de kopij met de laatste treinbrief om één uur op de centrale redactie in Alkmaar zijn, maar voor deze gelegenheid bleef de telefoonlijn open, zodat we nog uren later ‘t laatste nieuws konden doorgeven, ook voor andere edities van de krant in de kop van Noord-Holland.
Het reuzentransport verliep langzaam maar onverbiddelijk. Na de spoorlijn werd de Guisweg gepasseerd en bij de Zaanbrug werd de bovenlader op een drijvende bok getild, die naar de Zaanse Schans voer. Die laatste fase konden Ron en ik vanaf een dekschuit volgen.
Het mooiste moment was tegen een uur of vijf in de ochtend van vrijdag 2 augustus, toen kakelverse exemplaren van De Zaanlander op die boot werden bezorgd. We deelden ze apetrots uit aan de schrijvende en fotograferende collega’s, die ze gretig in ontvangst namen. Typhoon-collega Kees van den Kommer was zelfs bereid om de krant van zijn gehate concurrent vast te houden voor de foto die ik nam.
De Zaanlander heeft mijn foto’s niet gebruikt, maar nam (voor 25 gulden per stuk) die van Frits Rijkes. Mijn foto’s heb ik vijftig jaar lang bewaard. Ze worden nu, na al die tijd, voor het eerst gepubliceerd in De Orkaan.
Lees hier alles wat Martin Rep ooit voor De Orkaan schreef.
