De Orkaan probeert in de dagen voorafgaand het cultuurcluster-referendum vragen over het cultuurcluster te beantwoorden.

Nu de kosten voor het cultuurcluster en de kosten van het niet-doorgaan. Eerder vroegen we: Waarom een cultuurcluster? en Kan het referendum het cultuurcluster tegenhouden? (We gaan nog in op exploitatie en alternatieven.)

Wat kost het cultuurcluster (ook als het niet doorgaat)?

Over de kosten zijn verschillende verhalen in omloop. De geraamde kosten variëren van € 38,6 miljoen (Zaanstad) tot € 48 à € 50 miljoen (Kultuurklutser). ROSA kwam tot € 46,2 miljoen.

Het verschil zit in onder meer in het al dan niet meerekenen van de kosten voor de infrastructuur (die er overigens ook bij een alternatieve bestemming moet komen), fietsenstalling (idem), de vertragingskosten (€ 250.000 per maand), de meerkosten omdat Icoon 3 last gaat krijgen van de bouw (€ 1 miljoen), en de kosten van het referendum (€ 292.000).

Het kan ook minder worden als De Fabriek, de muziekschool (Fluxus Westzijde) en Fluxus Klaas Katerstraat goed verkocht worden (geschatte opbrengst €2,6 miljoen). Maar het kan ook meer worden als er geen bouwer gevonden wordt bij het doorgaan van het cultuurcluster.

Niet-doorgaan?

Ook als het niet doorgaat, gaat het geld kosten. Veel geld. De suggestie van sommige tegenstanders dat niet-doorgaan tot een enorme besparing zal leiden, is nergens op gebaseerd.

Ten eerste worden sommige kosten gewoon toch gemaakt: de infrastructuur, fietsenstalling, de referendumkosten en een vergoeding voor inschrijvers bij de aanbesteding (€ 100.000).

Niet doorgaan kost daarnaast € 4 miljoen vanwege eerder gemaakte kosten (architect, voorbereiding, filmpjes, eerste referendumcommissie) die voor niks is geweest.

Ook zou er wel eens een claim kunnen komen van de NS. De vastgoedpoot heeft bij een eerder conflict over het stadhuis een fikse claim neergelegd die gehonoreerd werd. Ook bij het niet nakomen van de afspraak (Zaanstad: cultuurcluster / NS: spooroverbouwing) kan tot een claim leiden.

Over zo’n claim zijn de partijen het niet eens. Zeker is dat Zaanstad in het verleden de mogelijke claim als argument heeft gebruikt. Als er snel een alternatief plan komt voor een andere ‘publiekstrekker’ zal de NS waarschijnlijk niet piepen, maar aangezien zij zich wel aan hun deel van de deal houden kan afblazen zonder alternatief geld gaan kosten.

Poppodium

Dan is er nog het conflict tussen Filmhuis de Fabriek, Café de Fabriek en de gemeente Zaanstad. Daar loopt al een langdurig en moeizaam mediationtraject. En ook dat kan extra kosten opleveren. Het kan roet in het eten gooien bij de verkoop van het pand bijvoorbeeld of een schadeloosstelling als resultaat hebben.

De grootste kosten zijn echter voor een poppodium (dat de coalitie al toegezegd heeft bij niet-doorgaan). Daar wordt af en toe wat eenvoudig over gedaan: Postkantoor Wormerveer, Hembrugterrein, Noorderkerk… De eerste optie is verlopen, het Hembrugterrein is inmiddels niet meer van Zaanstad maar van een projectontwikkelaar en een kerk in een woonwijk ombouwen is prijzig.

Fluxus-directeur Otto Berg gaf het voorbeeld van Alkmaar waar poppodium Victorie (nieuwbouw) zo’n € 10 zou hebben gekost. Isolatie is bijvoorbeeld een grote post. Plannen in een woonwijk is daarom niet handig.

De Bieb

Niet alleen Podium DeFlux moet een nieuwe plek. Ook de Bieb heeft een aflopend huurcontract en dat geldt ook voor enkele vestigingen van Fluxus.

De muziekschool kan natuurlijk gewoon blijven, RTV Zaanstreek huurt en moet ook op termijn weg, een nieuwsredactie kan op elke plek met een laptop en wifi komen, maar ook dat kost geld. De Fabriek kan blijven. Babel kan ergens anders huren. Het onderzoeken van alternatieve plannen zal wel geld kosten.