Het Ketelhuis in het Westerpark van Amsterdam stond zondagavond – 10 november – vol met mensen die allemaal één ding gemeen hadden: passie voor dierenwelzijn. Vrijwilligers en politici die overdag de handen uit de mouw steken voor een beter leven voor dieren, stonden ’s avonds te trappelen om de film over Sam, het varken dat gered is uit de bio-industrie, te bekijken.

Ondanks dat de première plaatsvond in Amsterdam, had de avond wel degelijk een Zaans tintje. De documentaire, die in opdracht van dierenorganisatie the House of Animals is gemaakt, is namelijk geregisseerd door Robert van Tellingen: Zaankanter in hart en nieren.

Tien jaar geleden besloot Van Tellingen, naast zijn eindredactiewerk bij meerdere omroepen zoals de KRO-NCRV, BNNVARA, de EO, WNL, Max (en nog veel meer), zijn journalistieke kennis op een andere manier in te zetten. ‘Ik wilde een deel van mijn tijd als professional inzetten voor een goed doel.’ Hij raakte betrokken bij Monumenten Spreken en dat was het begin. Van de Tweede Wereldoorlog ging hij naar dierenwelzijn.

Na een kennismaking met Karen Soeters, de oprichter van the House of Animals (HOA), begon hij producties te maken voor de dierenorganisatie. Dit deed hij naast zijn baan als eindredacteur bij Op1, Radio 1 en (zijn huidige baan) het wetenschappelijke tv-programma van de NTR; Focus. Na projecten voor de HOA over onder andere de uitbuiting van galberen in Vietnam en het opdoeken van bepaalde broodfokbedrijven, liep Soeters Sam tegen het lijf.

De zwangere Sam werkte al heel haar leven van negen jaar in de bio-industrie, waar ze in totaal 240 biggetjes heeft gebaard. Haar kinderen heeft ze echter nooit echt kunnen zien opgroeien. De biggetjes gingen namelijk al na een half jaar linea recta naar het slachthuis en Sam werd gelijk weer geïnsemineerd, om wederom kilo’s nieuw vlees te produceren.

Toen ze eindelijk met pensioen mocht, ook al was ze weer zwanger, had ze nog nooit een voet buiten gezet. Toch heeft Van Tellingen er voor gekozen om de verschrikkelijke (undercover)beelden van de realiteit niet te tonen in de documentaire.

‘Het moment dat het grote publiek iets negatiefs ziet over de bio-industrie zapt ze gelijk weg en dat is juist niet wat we willen. Door liefde in deze film centraal te stellen bereik je veel meer: na het bekijken van Sam kan je namelijk niet anders dan verliefd worden op Sam en haar biggetjes.’

Grootse plannen

De film, die in totaal zo’n 65 minuten duurt, viel in ieder geval in de smaak bij het publiek dat was komen opdraven op zondagavond in het Ketelhuis. Er was enig gesnik te horen in de zaal. Toch zijn er voor de documentaire Sam grootsere plannen dan alleen een geëmotioneerd avondje Ketelhuis.

Van Tellingen hoopt dat Sam in veel filmhuizen zal worden gedraaid. Volgende week draait de film al in Dordrecht, maar daar is het nog niet mee gedaan. Op 8 december kan Sam al worden bewonderd in de Fabriek in Zaandam. De HOA hoopt daarnaast dat Sam zelfs wordt getoond aan het Europarlement. Dit klinkt wel erg ambitieus, maar de connecties zijn er. Anja Hazekamp, Europarlementariër voor de Partij voor de Dieren, was namelijk ook van de partij in het Ketelhuis.

Doel

‘Er zijn 2,9 miljoen katten en 1,7 miljoen honden in Nederland. Iedereen weet wel iets af van het gedrag van een kat of een hond. Een kat houdt bijvoorbeeld niet van water’, vertelt Karen Soeters voordat de film is begonnen:

‘In Nederland zijn er 11 miljoen varkens. Ik ben opgegroeid in Brabant, maar zag mijn eerste varken pas veel later in een kinderboerderij in Amsterdam. Varkens zijn weggestopt in Nederland, we zien ze nooit en daarom weten we ook niks over hen. Ik hoop dat Sam hier iets in kan veranderen.’

Door: Remi Kerkhoven. Foto’s: Remi Kerkhoven en Robert van Tellingen.