Tijdens nationale Vrijwilligersdag op 7 december staan we éxtra stil bij de impact van vrijwilligers. De Orkaan zet in aanloop naar deze dag een aantal van de Zaanse goeddoeners in het zonnetje.  Met deze keer de zeer actieve Ton de Kleijn bij Het Sociale Winkeltje in Assendelft.

Hoe is vrijwilligerswerk op je pad gekomen?

‘Ik doe inmiddels al meer dan 51 jaar vrijwilligerswerk, sinds mijn 23e. Momenteel ben ik elke maandagmiddag actief voor Het Sociale Winkeltje en werk ik soms extra als er evenementen zijn. Voor de bibliotheek Zaanstad ben ik ongeveer één dagdeel per maand op pad. Alles bij elkaar besteed ik gemiddeld drie dagen per week aan vrijwilligerswerk.

Mijn vrijwilligersreis begon toen ik als jonge vader betrokken raakte bij de kindernevendiensten in de kerk. Toen ik later naar Zaanstad verhuisde, zocht ik nieuwe manieren om contacten te leggen en zo kwam ik terecht bij het vrijwilligerswerk bij de bibliotheek en Het Sociale Winkeltje.

Beide bieden me de mogelijkheid om iets voor anderen te betekenen én om actief te blijven. Bovendien ben ik, vooral rond deze tijd van het jaar, ook actief als hulpsinterklaas en werk ik voor het luchthavenpastoraat op Schiphol.’

Wat betekent vrijwilligerswerk voor jou?

‘Vrijwilligerswerk is een manier om bij te dragen aan de samenleving én om mezelf nuttig te voelen. Het contact met mensen is voor mij heel belangrijk. Of het nu om een praatje met ouderen gaat bij het bezorgen van boeken of om het ondersteunen van klanten in Het Sociale Winkeltje – ik geniet van die verbinding met mensen. Het houdt me jong en betrokken.’

Hoe ziet een werkdag er voor jou uit?

‘Een typische dag bij Het Sociale Winkeltje begint vaak met het doorspreken van lopende zaken, zoals de planning van activiteiten en het bijhouden van het logboek. Wanneer ik bezig ben met het organiseren van een bijeenkomst, zoals de jaarlijkse kerstborrel voor klanten en vrijwilligers, is het altijd fantastisch om te zien hoe blij mensen worden van zo’n dag. Het gevoel van waardering en dankbaarheid dat daarbij komt kijken, maakt het extra bijzonder.

Bij de bibliotheek begint mijn werkdag meestal thuis, waar ik boeken uitzoek die passen bij de smaak van de ouderen die ik bezoek. Als ik dan de boeken bij hen aflever en zie hoe blij ze zijn met de keuzes die ik voor hen heb gemaakt, geeft dat me echt een gevoel van voldoening. Het is een simpele, maar waardevolle manier om een verschil te maken.

Het mooiste aan mijn werkdagen is dat ik echt een verschil kan maken in het leven van anderen. Een moment dat me altijd bijbleef, was toen een oudere klant van de bibliotheek me bedankte voor het vinden van precies de boeken die haar het meest raakten. Deze boeken gaven haar troost in een moeilijke tijd. Naast dat ik het doe voor de mensen daar, doe ik het ook een beetje voor mezelf, want thuiszitten is niks voor mij.’

Wat is de grootste uitdaging aan het vrijwilligerswerk?

‘De grootste uitdaging is het goed organiseren van alles, vooral wanneer er meerdere activiteiten tegelijk plaatsvinden. Bijvoorbeeld, als je de Sinterklaasactiviteiten organiseert, kan het soms lastig zijn om alles soepel te laten verlopen, zeker als er onverwachte dingen gebeuren. Een keer moesten we door de sneeuw heen naar vier of vijf adressen, wat wel een uitdaging was, maar uiteindelijk kwam alles op tijd goed.

Er zijn ook situaties waarbij het soms moeilijk is om goed met mensen om te gaan. Bijvoorbeeld bij de voetbalclub waar ik Sinterklaas bezocht, gooiden de kinderen niet zo vriendelijk met pepernoten. Dat was een moment waarop het belangrijk was om rustig te blijven en het goed op te lossen. Gelukkig konden mijn hulppieten de situatie verlichten door pepernoten terug te gooien. Dat hielp wel om de sfeer te herstellen.’

Waarom denk jij dat het nodig is om vrijwilligers op nationale vrijwilligersdag in het zonnetje te zetten?

‘Het is belangrijk om vrijwilligers te waarderen en te laten zien hoeveel zij betekenen, maar dat hoeft niet per se op 7 december. Het voelt soms alsof dat zomaar een dag uit de lucht is gegrepen, net als al die andere speciale dagen. Wat ik wél belangrijk vind, is dat je als organisatie minstens één keer per jaar iets doet voor je vrijwilligers. Bijvoorbeeld een gezellige middag of een etentje, als blijk van waardering.

Vrijwilligerswerk is onmisbaar. Het draagt bij aan de gemeenschap én aan je eigen geluk. Als je erover nadenkt om vrijwilliger te worden, zou ik zeggen: doe het! Kies iets wat je leuk vindt, want alleen dan kun je echt iets betekenen. En onthoud: als je merkt dat je er geen plezier meer in hebt, is het beter om te stoppen. Je doet jezelf en de organisatie er geen plezier mee als het een verplichting wordt.’

Tekst door Zoë Neeft met een foto van Ton de Kleijn.