Jochem Valk is tweede generatie brandweer; het vak is hem met de paplepel ingegoten. Waar hij vroeger alleen spannende belevenissen van zijn vader kon aanhoren, kunnen zij die nu samen meemaken. 

Gisteren was het Nationale Vrijwilligersdag! De dag waarop we éxtra stilstaan bij wat vrijwilligers voor onze maatschappij betekenen. Vandaag serveren we het toetje: vijf vragen aan Jochem:

Hoe is vrijwilligerswerk op je pad gekomen?

‘Ik heb als kind vier jaar bij de jeugdbrandweer gezeten, daar leerde ik hoe prachtig dit vak is. Daarnaast werkt mijn vader ook al jaren bij de vrijwillige brandweer. Vroeger zag ik zijn mooie gereedschappen en vooral hoe hij mensen hielp.

Uiteindelijk ben ik dat zelf ook gaan doen. Ik ben inmiddels al twee jaar vrijwilliger en leer nog steeds elke dag bij. Om dit met mijn vader te kunnen doen is goud waard. De ervaringen die we delen versterken onze band.’

Wat betekent vrijwilligerswerk voor jou?

‘De vrijwillige brandweer maakt mijn leven een stuk interessanter en er zijn een hele hoop dingen die ik mooi vind aan mijn werk. Als brandweer maak je het verschil. Na kleine incidenten is het fijn om de opluchting bij mensen te zien. Bijvoorbeeld wanneer wij een omvallende steiger veilig neerzetten of een kat uit een boom halen.

Tijdens noodsituaties, zoals een brand, heb ik meer adrenaline. Vaak realiseer ik de impact die de brandweer maakt achteraf pas. Bijvoorbeeld wanneer wij een overslaande woningbrand blussen. Dan bedenk je dat het zomaar anders had kunnen aflopen.  

Naast het helpen van mensen, vind ik het ook mooi als de pieper afgaat. Dan weet je dat het tijd is voor avontuur en dat je het met z’n allen gaat flikken. Mijn brandweerfamilie is mijn tweede familie. Het is bijzonder om een groep mensen om je heen te hebben waarmee je dezelfde passie deelt. Het vrijwilligerswerk betekent voor mij een sterk groepsgevoel: weten dat wij voor elkaar én voor de burgers klaarstaan.’

Hoe ziet een werkdag er uit?

‘Elke dag is anders, maar wij hebben één vast oefenmoment in de week. Buiten dat vaste moment om ben ik oproepbaar. We hebben allemaal een pieper. Als die afgaat ga je naar de kazerne en trek je je brandweerpak aan. Bij onze brandweerpost op de Botenmakersstraat werken relatief veel jonge mensen. Ik ben met mijn leeftijd van twintig jaar de jongste van de ploeg.

Een oefening kan variëren van een auto-ongeluk tot een brand of een incident met gevaarlijke stoffen. Achteraf doen we een evaluatie. Dat is misschien wel het belangrijkste, want uiteindelijk train je om grote branden te kunnen blussen.

Een woningbrand is voor de bewoners natuurlijk heel verdrietig, maar het moment dat je naar binnen stapt en in één keer de hete vlammen over je heen krijgt, voelt heel gaaf. Tijdens het werk sta je er nooit alleen voor en dat geeft mij vertrouwen. Het enige moment waarop ik écht angstig was, was toen ik een kat uit de boom haalde en een misstapje maakte.’

Wat is de grootste uitdaging aan het vrijwilligerswerk?

‘Je maakt ook minder leuke dingen mee. De eerste keer dat ik iemand moest reanimeren, heb ik daar wel echt een beetje slecht van geslapen. Gelukkig word je heel goed opgevangen door je collega’s. Inmiddels heb ik vaker mensen gereanimeerd, dus ik kan daar beter mee omgaan.

Een typisch gezegde bij de brandweer is: aannames zijn dodelijk. Je moet dingen heel zeker weten voordat je actie onderneemt. Dat is misschien wel de belangrijkste les die ik heb geleerd en in mijn achterhoofd houdt. Ik ben gedreven om steeds beter te worden in het vak. Er zullen altijd incidenten zijn, dus er zal altijd werk voor ons zijn.’

Waarom denk je dat het nodig is om vrijwilligers op Nationale Vrijwilligersdag in het zonnetje te zetten?

‘Vrijwilligers zijn mensen die hun vrije tijd gebruiken om de wereld een beetje mooier en beter te maken. Dat is van onschatbare waarde. Veel mensen denken dat zij niet fit genoeg zijn om bij de vrijwillige brandweer te gaan, terwijl een groot aantal van hen juist een geweldige brandweerman of -vrouw zou zijn. Ik zou zeggen: probeer het gewoon. Ik blijf dit werk doen zolang het kan, omdat ik geloof dat vrijwilligerswerk het verschil maakt.’ 

Door Mila Lange.