Bep Koeman – voluit Elisabeth Anna Koeman-Westmijze – werd geboren op 19 april 1915 in Beemster. Vorige week donderdag overleed ze op 103-jarige leeftijd in Zaandam, waar ze de laatste jaren in het Mennistenerf woonde.

Bep Koeman maakte onder meer de voorbereidingen voor de Februaristaking in Zaandam van nabij mee. Ze was getrouwd met Gerrit Koeman, een van de voormannen in het Zaanse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Voor de oorlog was Bep al betrokken bij de hulp aan vluchtelingen die uit Duitsland waren gevlucht. In 1940 raakte ze betrokken bij een vrouwengroep die geld en voedsel regelde voor onderduikers. Omdat haar man ook in het verzet was, werd vaak bij de familie Koeman vergaderd over verzetsacties zoals een overval op het bevolkingsregister, het opblazen van de Hembrug en de Februaristaking.

Volgens Bep Koeman is het pamflet door haar man en verzetsman Gerard Maas (“die kon goed schrijven”) samengesteld, “ik weet nog dat er op stond ‘3 x staken’. Toen heb ik het nog gelezen. Maar dat ging natuurlijk over dat je je moest verzetten tegen de jodenvervolging.”

“het begon de 25e al. Het kwam heel gauw door, dat die staking uitgebroken was. Wij hadden Gerard Maas, die was toen nog vrijgezel, en die was in de kost bij een vrouw een paar huizen verderop. Die kenden elkaar goed. We hadden al contact met mensen die eigenlijk wel wat wilden doen. Toen was het ‘Gerrit, kan het bij jou thuis georganiseerd worden?’ We hadden Zuiddijkers. Dat was een aparte groep. Dus ik weet niet wie er toen allemaal binnenkwamen. De hele kamer zat vol. Toen hebben ze een pamflet samengesteld. En dat werd goedgekeurd. En dat is over al die groepen in de Zaanstreek, overal waren groepen die wat gingen organiseren. Dat pamflet werd uitgegeven en gestencild. Zo trok iedereen die in Zaandam woonde naar de Dam toe. Mijn man ging natuurlijk overal naar toe. Ik had toen een klein kind, 2 jaar, dus ja, ik bleef wel thuis. Later ben ik met de kinderwagen op stap gegaan, om poolshoogte te nemen. Nou ja, bij ons was het natuurlijk de 26e dat al die mensen bij elkaar kwamen. Nou ja, het verliep natuurlijk na 2 dagen. Ik weet nog dat het voor een hele groep mannen, we hadden een goed pamflet samengesteld.

Dat werd besloten, de boel moet plat. Er werden pamfletten [gemaakt], en de boel ging ook plat. Iedereen was zo verontwaardigd, dat je had de hele bevolking eigenlijk mee. De pamfletten, gauw samengesteld, dat moest allemaal, duizenden pamfletten, die werden over de hele Zaanstreek verspreid. Iedereen had zijn eigen ploegje natuurlijk. Dat wisten ze al. Dat was toch al voorbereid hoor. Dat was natuurlijk nog maar in 1941. Je was nog geen 1 jaar bezet natuurlijk. In het begin dacht iedereen ‘ het valt wel mee’. Ze traden nog niet echt op tegen Joodse mensen. Je dacht ook dat het wel meeviel.”

Hier de minidocumentaire over de staking. Op 26 februari wordt de staking in Zaandam herdacht vanaf 9:30 uur bij het Zaantheater in Zaandam.

Voor de tekst is gebruik gemaakt van interviews van Monumenten Spreken Foto: Anjo Kan.