Losse stoeptegels, kapotte lantaarnpalen en rondslingerend afval… Het aantal meldingen daarover nam in de laatste vijf jaar toe met bijna 60 procent in Zaanstad.
Meldingen over afval komen het vaakst binnen, dat gebeurde in 2020 naar schatting ruim 10.000 keer (dat is bijna 30 keer per dag).
Dat blijkt uit een recent rapport van de Rekenkamer die stelt dat Zaanstad de ambities op het gebied van klachten-afhandeling nog niet gerealiseerd heeft.
Sinds 2016 nam het aantal afgehandelde meldingen in Zaanstad toe van ruim 16.000 naar 25.545, een toename van 58 procent. Alleen over 2019 en 2020 is bekend hoeveel meldingen niet zijn afgehandeld (1.719 in 2020, 6 procent van het totaal). De grootste stijging was in 2019 toen het aantal meldingen met ruim 20 procent toenam.
Waarom is de stijging zo groot en waarover wordt geklaagd? Dat leggen we onder het plaatje uit.
Corona-klussers
Volgens Zaanstad is de stijging van de melding in 2020 te wijten aan corona:
“De meldingen ten aanzien van afval worden veroorzaakt doordat mensen in coronatijd meer thuis zijn gaan klussen. Meer mensen hebben afval dat afgevoerd moet worden. Dat gebeurt door het aanbieden van afval aan de milieustraat en door dumpingen. Beide zijn in 2020 sterk gestegen.”
De Rekenkamer neemt deze verklaring zonder commentaar over. Probleem is alleen dat de grootste stijging niet in 2020 maar in 2019 plaatsvond toen er helemaal geen corona was. Wel werd medio 2018 het nieuwe systeem van afvalscheiden ingevoerd, met containers in de buurt en minder frequent ophalen van de bakken met gescheiden afval. Die containers functioneerden niet altijd, zaten vol en werden soms een buurt-vuilnishoop. Wellicht heeft dat ook tot meer klachten geleid.
Afval
De meeste meldingen (in 2019 en 2020 telkens een kwart van het totaal) lijken over ‘afval’ te gaan, in 2020 waren dat er 6.634. Daarna volgen ‘lantaarnpalen en verkeerslichten’. Opvallend is dat van een groot deel van de meldingen niet bekend is waar ze over gaan. In 2020 ging dat om 9.341 meldingen (37 procent van het totaal).
Kunnen we wat met de ‘onbekende’ meldingen? Ja, dat doen we onder het plaatje.
Zaanstad heeft aan de Rekenkamer gemeld dat volgens hen die ‘onbekende’ meldingen net zo verdeeld zijn als de bekende. Wij hebben dus die ‘onbekende’ opnieuw verdeeld. Voorbeeld: 41 procent (6.634) van de bekende meldingen gingen over afval, we hebben vervolgens ook 41 procent van de ruim 9.000 onbekende meldingen (3.824) daarbij opgeteld, dan komen we op 10.458 afvalklachten per jaar, dat zijn er bijna 30 per dag.
In totaal is er naar schatting 5.000 keer over lantaarnpalen en verlichting geklaagd. En ruim 3.000 keer over de groenvoorziening en speelplaatsen.
Het oordeel van de Rekenkamer doen we onder de grafiek.
Zaanstad wil dat 95% van de meldingen binnen 30 dagen wordt afgehandeld (spoedmeldingen binnen 2 dagen) en dat 65% van de melders tevreden is over de afhandeling.
Het college heeft deze ambities nog niet bereikt volgens de Rekenkamer. De klanttevredenheid schommelt tussen de 52% en 55%, “en wordt bovendien selectief en soms lang nadat de melding feitelijk is afgehandeld, gemeten.” De Rekenkamer stelt dan ook voor alle melders om hun tevredenheid te vragen.
Van de reguliere meldingen werd 93,6% in 2020 tijdig afgehandeld.
“Maar de termijn (30 dagen) is zo ruim dat het halen ervan niet veel zegt over hoe snel of langzaam de afhandeling verloopt. In 2020 was de gemiddelde afhandeltijd 16,3 dagen. Een stijging van 3,7 dagen ten opzichte van 2019. Van de spoedmeldingen werd slechts 54,1% tijdig afgehandeld.”
Balie
In Zaanstad kan je geen melding aan de balie maken en ook niet via een app als ‘verbeterdebuurt’. De Rekenkamer vindt dat zoiets wel zou moeten (dat met die balie is sowieso lastig omdat je daar in Zaanstad altijd eerst online of telefonisch een afspraak voor moet maken).
De Rekenkamer concludeert ook dat
“de kwaliteit van de informatievoorziening, zowel intern als richting de raad, tekort schiet. Interne monitoringsinformatie is niet compleet en ook niet volledig betrouwbaar. De raad is beknopt geïnformeerd en soms onjuist. Daarnaast ontbreken context en streefwaarden, waardoor de betekenis van de informatie afneemt. Hierdoor kunnen raadsleden niet goed volgen of ambities worden gerealiseerd.”
Zaanstad “werkt aan het verbeteren van het afhandelproces, inclusief de communicatie met melders, en heeft aanvullende acties benoemd om de aanbeveling op te volgen.” De Rekenkamer adviseert de raad om het college te vragen om een concreet plan van aanpak.
De Rekenkamer vatte haar conclusies ook samen in een video.
De foto boven werd vorige maand ingezonden door een lezer.
Ik moet helaas constateren dat ik de laatste tijd regelmatig een "rondje" moet doen met mijn papier om het kwijt te kunnen. De wijkcontainer is dan vol en bij de supermarkt ook. Het komt soms voor dat ik het mee terug moet nemen naar huis omdat ik het nergens kwijt kan. Ik ben niet zo dat ik het dan maar in de sloot kieper, maar dat werk je hier wel mee in de hand.
Een tip voor de ondergrondse restafvalcontainers:als iedereen de zak lek prikt of openlaat bij het dumpen, kan er meer in zó n container, omdat er geen lucht meer in zit. Sinds een slimme buur dat bij ons op de container heeft geschreven, is die nooit meer over vol geweest. En verder lijkt het mij logisch dat iedereen verantwoordelijk is voor het opruimen van zijn eigen rotzooi. En als mensen te lui zijn om naar een prullenbak te lopen, verdienen ze wat mij betreft een taakstraf: afval prikken.
We betalen meer afvalstoffen heffing maar de rotzooi bij de afvalcontainers wordt alleen maar groter. HVC doet er weinig aan maar als ik het meldt bij de Gemeente is het meestal snel opgeruimd. De containers zijn te klein en worden te weinig geleegd.
Nu door de coronacrisis het thuiswinkelen is toegenomen is de blauwe kliko bij mij al na twee weken praktisch vol met al het karton waarin alles verpakt is, maar de gemeente leegt 'm maar eens per maand. Misschien handiger om de ophaalfrequentie te verhogen? Dat kan ook weer wat dumping schelen.
Bij ons in Westerkoog stonden bij het winkelcentrum aan de kant van de Dekamarkt 3 ondergrondse containers waarvan 2 voor papier en 1 voor glas en nog een bovengrondse glascontainer.
Tot mijn verbazing werd een paar weken geleden één papier container verwijderd, het gat dichtgegooid met zand, dichtgestraat en hierop kwam de bovengrondse glasbak.
Nu vraag ik me af waarom er een papiercontainer is weggehaald want regelmatig is de overgebleven container vol.
Veel mensen in de wijk hebben hebben de blauwe kliko voor het papier geweigerd omdat ze geen 3 bakken op hun erf willen en hebben er voor gekozen het papier zelf weg te brengen.
Nu de gemeente (of de HVC) de capaciteit voor het papier heeft verminderd vraagt men er om dat mensen hun papier naast de container dumpen.
Zo is het ook met sommige ondergrondse vuilcontainers, zijn ze vol wordt het afval er gewoon naast gezet.
In Westzaan vogelbuurt ook allebei bakken weer vol voor de zoveelste keer ben het echt zat er kan makkelijk nog een bak naast het is gewoon niet genoeg 2 bakken.
Los van dat het altijd beter kan en moet is het overigens ook interessant om te melden dat in elke gemeente in Nederland het aantal meldingen met 30 procent stijgt per jaar. Dus ook meldingsbereidheid en het verlagen van de drempel om te melden ook meenemen in het verhaal. Ook is het Goed te kijken waar gemeld wordt (is dat evenredig over heel Zaanstad)
Dat doet niks af van het feit dat meldingen een goed beeld geven van hoe de openbare ruimte er bij ligt. Bij afval vind ik het trouwens een gezamenlijke verantwoordelijkheid - ophalen en handhaven vind ik een verantwoordelijkheid van de gemeente. Niet zomaar op straat gooien of dumpen vind ik een verantwoordelijkheid voor ons allemaal. Als ik elke week mijn prik rondje loop vind ik heel pizza dozen mondkapjes blikjes en allerlei andere fastfood memorabilia’s.
Beste Jan,
Dat in "elke gemeente het aantal meldingen met 30 procent stijgt" hebben wij niet in het rapport kunnen vinden. Uit de opmerking lijkt de suggestie af te leiden dat het reuze meevalt in Zaanstad. Immers, stijgingen van 21 procent (2019) en 16 procent (2020) zijn lager dan 30. We zijn benieuwd naar de bron.
In het rapport wordt Zaanstad vergeleken met 49 andere grote gemeenten en met 9 gemeenten met 100.000 inwoners of meer (cijfers 2018-2019). Daaruit blijkt dat het aantal meldingen per 100.000 inwoners in de 49 met 13 procent steeg en in de 9 gemeenten met 20 procent. In Zaanstad steeg het met 23 procent. Dus een vergelijking met anderen valt niet positief uit (behalve dat in de 9 grote gemeenten ongeveer 50 procent meer geklaagd wordt dan in Zaanstad).
Dat de stijging in 2019 samenvalt met de nieuwe manier van afvalverzamelen zou Zaanstad zich aan kunnen trekken, het systeem vertoont echt talrijke gebreken. Liever aanpakken dan wegredeneren.
Hoi orkaan
Ik redeneer niks weg - wilde alleen zeggen dat meldingen overal stijgen - en die 30 procent had ik inderdaad uit mijn eigen werkveld in Amsterdam. Had beter kunnen zeggen in zijn algemeenheid stijgt het aantal meldingen elk jaar in elke gemeente. Ik wilde alleen nuanceren dat men het gelukkig makkelijker maakt te melden dan vroeger en mensen ook eerder melden dan vroeger. Daarom
Is het verhaal er achter zo belangrijk.
Ik ben daarom bijvoorbeeld benieuwd of het aantal meldingen op een plek hoger is dan op een andere plek. En is het er dan slechter dan ergens anders of meld men gewoon meer?
Staat los van de kwaliteit van de openbare ruimte - we weten allemaal dat die in Zaanstad onder druk staat.
Een volle prullenbak is makkelijker op te lossen dan scheve tegels bij wortel druk - zwerfafval bij een hangjongeren plek is anders problematisch dan zwerfafval bij de McDonald’s.
Kortom nuanceren betekent niet wegredeneren. Het verhaal achter meldingen zoeken, betekent toch je er in interesseren!? een genuanceerd verhaal is toch geen slecht verhaal?
Het adequaat reageren op melden en bovenal ervan leren is super belangrijk. Als je niet goed op meldingen reageert verandert het in een klacht. Een duidelijk verhaal is daarom
Belangrijk.
Helaas wordt er niets gedaan als je een probleem signaleert. Maar erger nog zelfs als je een oplossing voor een probleem hebt wordt er niet geluisterd. Erg jammer. Omdat het niet hun persoonlijke probleem is, zijn ze niet gemotiveerd om te luisteren en het probleem op te lossen. Dit betreft niet alleen klachten over afval maar ook over het parkeerprobleem en allerlei andere issues
Meldingen worden bij Gemeente Zaanstad totaal niet serieus genomen. Afgelopen week meldde ik een foutief verkeersbord en kreeg als je reactie dat dat wel zo was maar dat ze geen aanleiding zagen het te wijzigen. Niet oondertekend, digitaal afgehandeld dus dichtgetimmerd en discussie niet mogelijk op het no-reply mailaders van Zaanstad. Beschamend!
melding weer open gooien, net zo lang blijven doen tot ze er gek van worden.
Heb ik gedaan met fout geparkeerde auto's, werd ook niet serieus genomen tot ik melde dat ik alle foto's en meldingen aan het archiveren was, want mocht het tot een ongeluk komen dan heb ik in ieder geval bewijs dat de gemeente laks is.
Het afvalprobleem is niet in de afgelopen paar jaar meer geworden. In sommige wijken spelt dit al ruim 10 jaar en is het in het verleden zelfs bij meerdere toenmalige wijkbeheren aangekaart(ikzelf heb hier met enkele wijkmanagers vele discussie over gehad als bestuurder in een wijk). Het probleem is ook begonnen met het plaatsen van nieuwe ondergrondse containers als vervanging van bovengrondse. De gemeente liet toen een brief rondgaan waarin werd gemeld dat er voor deze nieuwe containers een speciale pas nodig was en dat deze persoonlijk werd afgegeven. Hierbij werd dan gevraagd naar legitimatie als hoofdbewoner. Vele bewoners die middels onderhuur sociale huurwijken woonden hebben dus ook deze sleutel niet aangenomen uit angst. Maar zij hebben wel hun afval dan moeten aanbieden bij de afvalbakken.
Het probleem is nu alleen maar vergroot door ook eengezinswoningen gebruik te laten maken van deze ondergrondse containers en ook eigen afvalbakken te laten hebben. De hoeveelheid neemt dus toe en de gemeente leegt de bakken net zo vaak. En als je dan melding doet en de gemeente komt dan staat er dezelfde dag vaak alweer afval naast de bak. (ik spreek uit enige jaren ervaring hiermee)
Heb het al een keer tegen de leidinggevende van de gemeentereiniging gezegd alleen borden te plaatsen met daarop 'cameratoezicht', hij belde mij vorig jaar nadat ik een melding had gemaakt via de app Slim Melden. Je hoeft de camera's niet eens te plaatsen maar het lijkt mij wel af te schrikken. Mensen gaan zoeken naar een camera en als ze die niet kunnen vinden laten ze het wel uit hun hoofd hun vuil te dumpen bij de milieustraat( lijkt mij) . Hij vond het nog niet eens zo'n heel slecht idee, en zou het gaan voorleggen. Sindsdien wordt er wel meer geveegd met de veegwagen en regelmatig geprikt in de buurt. Ze moeten gewoon overal waar vuilniscontainers staan zo'n bord plaatsen, wie weet werkt het gewoon.
Petra, bij ons zitten er grote stickers op de ondergrondse container.
Het plaatsen van afval naast de container is strafbaar en een sticker LET OP camera toezicht.
En ik moet zeggen het werkt wel. Gemeente heeft ze er niet opgeplakt, ik denk een buurt bewoner.
Goed stuk Orkaan. Ik merk dat we ‘Corona’ inmiddels van alles de ‘schuld’ geven, maar de toename van dumpingen van afval is mijn inziens eerder te wijten aan de invoering van het grondstoffenplan dan aan Corona. //De Rekenkamer neemt deze verklaring zonder commentaar over. Probleem is alleen dat de grootste stijging niet in 2020 maar in 2019 plaatsvond toen er helemaal geen corona was. Wel werd medio 2018 het nieuwe systeem van afvalscheiden ingevoerd, met containers in de buurt en minder frequent ophalen van de bakken met gescheiden afval. Die containers functioneerden niet altijd, zaten vol en werden soms een buurt-vuilnishoop. Wellicht heeft dat ook tot meer klachten geleid.//
ojaah afval is nu grondstoffen geworden heeft u de docu de vuilnisman ... van Teun gekeken?
verder snap ik de meerwaarde van het commentaar niet...U bent toch raadslid? stel daar dan vragen cq los het probleem op.
We stellen de vragen natuurlijk juist ook in de raad. Maar ik wilde tegen de orkaan zeggen dat ik het een goed stuk vond:)