De Zaanse kunstenaar, vormgever, keramist, fotograaf, beeldhouwer, typograaf en boekverzorger Pieter Groot werd 100 jaar geleden op het Vissershop in Zaandam geboren, hij overleed in 2013 in Westzaan. Als eerbetoon aan zijn veelzijdige werk is in het weekend van 21 en 22 december een overzichtstentoonstelling in het Weefhuis in Zaandijk.

Pieter Groot was onder meer beeldend kunstenaar, grafisch vormgever, keramist, fotograaf, beeldhouwer, docent aan de Amsterdamse Rietveld Academie en een vooraanstaand en productief boekontwerper. Hij was ook vormgever van het spraakmakende ‘blad’ Proost Prikkels van de Amsterdamse papierhandel Proost en Brandt.

Als keramist kreeg hij vooral bekendheid door een opmerkelijk vormgegeven serie varkens. In de jaren zestig was hij een aantal jaren verantwoordelijk voor de aankleding van het Boekenbal. Pieter had grote interesse in beide wereldoorlogen. Hij maakte verschillende mini-kanonnen en ander laswerk van restmateriaal, waaronder een kanon dat om een hoek kan schieten.

Vredeskanon

Westzaan

Ook was hij lid van de Culturele Raad Westzaan die in de jaren ‘80 van de vorige eeuw bijzondere thematentoonstellingen organiseerde in de Westzaanse Vermaning. In Westzaan was hij ook enige jaren gemeenteraadslid voor Gemeentebelangen.

Voor de gemeente Zaanstad maakte Groot het monument voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog dat in de publiekshal van het Stadhuis staat – het stond eerst in het Bannehof.

Groot was ook een groot kenner en verzamelaar van Jugendstil-keramiek. De grote Art Deco-collectie van Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden is voor een groot deel door hem bijeengebracht.

Pieter Groot: ‘De Zaanstreek was een mooi, harmonieus geheel van bouwsels, weilanden, huizen, pakhuizen, molens. De wereld om je heen was heel transparant. Toen begon de grote verwoesting’. (foto: Ronald Peeters Noord-Hollands Dagblad, 1993)

Inntel

Eén van de talloze boeken die Pieter Groot verzorgde, was Zaanse Houtbouw, waarvan hij de omslag versierde met gestapelde Zaanse gevels. Het boek, een uitgave van Stichting De Zaanse Schans uit 1976 belandde bij Sjoerd Soeters die het in 2001 kreeg van Wim Visser. Ook een medewerker van architect Wilfried van Winden kreeg het boek in handen. Soeters en Van Winden maakten later ruzie over wie het Inntel Hotel bedacht heeft. Maar één blik op de omslag van Zaanse Houtbouw maakt duidelijk waar zij hun inspiratie vandaan hebben gehaald.

Op de expositie zijn boeken, ‘prikkels’, foto’s, keramiek, meubels, laswerk, schilderijen, grafisch werk, foto’s en toegepast werk te zien dat vrijwel geheel uit particuliere collecties afkomstig is.

Pieter Groot figureerde ook in de trailer/promo van omroep IKON in de jaren ’80. Op seconde 11 is hij te zien.

De tentoonstelling is op 21 en 22 december 2024 / dagelijks van 13.00 – 17.00 uur in Het Weefhuis, Zaandijk. Toegang is gratis. De opening is om 14.30 op zaterdag.

Varken (keramiek)

Door Piet Bakker.

Foto helemaal boven: Pieter Groot: ‘Van het mooiste plekje van Westzaan hebben ze het lelijkste gemaakt’. Op de foto is Pieter Groot te zien met een door hem gemaakte afbeelding van J.J. Allanstraat 179 te Westzaan, achter hem is het nieuwe huis te zien. Ronald Peeters, 1993, Noord-Hollands Dagblad Krantencollectie.

Pieter Groot voor de Rietveld Academie