Het beëindigen van het contract tussen Filmhuis De Fabriek en Café De Fabriek hoeft niet het einde van het café in het filmtheater te zijn volgens filmhuis-directeur Katrien Lamers.

Per 1 juni wordt het contract na het aflopen automatisch omgezet in een contract voor onbepaalde tijd waardoor de horeca-voorziening gewaarborgd blijft.

Het conflict tussen café en filmhuis is echter na twee mislukte mediation-trajecten nog steeds niet opgelost. Wethouder Sanna Munnikendam wil niks zeggen over de mediation en komt later met een brief aan de raad.

In het eerste huurcontract uit 2009 is vastgelegd dat in 2014 de huur verhoogd zou worden als er minimaal 21.500 bezoekers in 2013 zouden zijn. Dat was volgens het filmhuis het geval. Daarna is de huurprijs volgens Lamers “enkel verhoogd met de jaarlijkse indexatie”, maar “Grandiek houdt zich niet aan het contract middels een structurele huurachterstand.”

Pieter Grandiek, de exploitant van café De Fabriek, zegt dat hij wel degelijk de afgesproken huur betaalt en dat hij “enorme spijt heeft dat hij een contract heeft getekend waarbij de bezoekersaantallen de huur bepalen, het is een bron van problemen.”

Volgens Grandiek is in de tweede periode (vanaf 2014) de huur met 22% verhoogd. Tegen die verhoging van € 1.250 per maand heeft hij bezwaar gemaakt, volgens hem worden de bezoekersaantallen niet goed onderbouwd. Het gaat om de vrijwilligers die gratis voorstellingen bezoeken, de verhuur en de voorstellingen voor scholieren. Die laatste twee categorieën zijn volgens Lamers niet meegeteld bij de bepaling van de huur in 2014.

Cultuurcluster

Filmhuis De Fabriek was één van de beoogde nieuwe bespelers van het Cultuurcluster: een ‘publiekstrekker’ met een constante stroom bezoekers. Het filmhuis verzette zich eerst tegen de verhuizing maar nadat Zaanstad gedreigd had met een andere organisatie in zee te gaan, ging ze overstag. Een deel van de vrijwilligers bleef zich verzetten. Grandiek gooide olie op het vuur door in 2015 aan te kondigen een eigen filmhuis in het pand aan de Jan Sijbrandsteeg te beginnen. Meeverhuizen naar het Cultuurcluster wilde hij niet. De relatie tussen filmhuis en café raakte verder verstoord.

In 2017 was het conflict zo geëscaleerd dat de partijen elkaar op 6 april voor de rechter zouden treffen. Die rechtszaak werd op het laatste moment afgeblazen na ingrijpen van de gemeente. Na overleg tussen het bestuur van het filmhuis, Pieter Grandiek en wethouder Dick Emmer werd een compromis bereikt: de huuropzegging per 1 juni 2019 was van de baan terwijl Pieter Grandiek volgens een brief van Sjoerd Jans, voorzitter van het bestuur van het filmhuis “de contractueel vastgelegde huur gaat betalen en onze bezoekercijfers niet langer in twijfel trekt”. Ook wordt gesproken over “de rol die de gemeente moet oppakken.”

Bezoekers

2018 was het beste jaar tot nu toe van het Filmhuis, de forse groei is vooral het gevolg van een zeer matig 2017. Tussen 2010 en 2012 stijgen de bezoekersaantallen inderdaad fors. Daarna stabiliseert het, maar in 2013 wordt de afgesproken 21.500 makkelijk gehaald. In 2017 volgt een daling (twee maal een nieuwe directeur, gedoe rond Cultuurcluster) en in 2018 gaat het weer omhoog.

Er zijn twee soorten bezoekers: reguliere bioscoopgangers, sommigen in bezit van een ‘FilmFan’-kortingspas, en de categorie ‘Educatie en Verhuur’. Dat laatste aantal stijgt in 2014 omdat daarvoor alleen de scholieren werden geteld. Die komen via speciale educatieve programma’s naar het filmhuis. Bij de verhuur gaat het naar schatting om 1500 à 2000 bezoekers per jaar.

De vrijwilligers die gratis toegang hebben, zitten ook bij ‘reguliere bezoekers’, maar volgens directeur Katrien Lamers is dat een klein percentage. Dat wordt door Grandiek bestreden: “als die 60 vrijwilligers 50 weken lang één keer per week naar de film gaan, zijn dat 3000 bezoeken”. Hoeveel vrijwilligers de voorstellingen bezoeken is echter speculatief, de jaarverslagen geven daar bv. geen informatie over.

Volgens filmhuisdirecteur Katrien Lamers is een ander geschilpunt (de ‘verstilde’ foyer) overbrugbaar. Culturele activiteiten zijn juist meer dan welkom, alleen moet het geluid niet tot de filmzalen doordringen tijdens de voorstellingen.

Foto boven uit jaarverslag van De Fabriek.