Maandag en dinsdag zijn in Zaandam zesendertig Struikelstenen onthuld, vandaag komen daar dertien stenen bij, waarvan zeven in Koog aan de Zaan.

In de stenen staan de namen gebeiteld van Zaanse Joden die de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog niet overleefd hebben. Ze zijn geplaatst in de stoep voor het huis waarin zij als laatste in vrijheid hebben geleefd.

Het idee is dat je bij het zien van de stenen, even ‘struikelt’ in je hoofd en in je hart over de geschiedenis van de mensen achter de namen op het steentje. In totaal komen er stenen voor 171 mensen op 62 adressen.

De stenen die vandaag worden onthuld herdenken:

Familie Brilleslijper-Zilverberg

Lagendijk (voormalig 23) Koog aan de Zaan. Naast de ingang van Tate & Lyle

Jozef Brilleslijper, hij werd 46 jaar

Jozef had een parfumerie. Hij werd met zijn vrouw, zijn dochter en drie zoons in Sobibor vergast.

Bartha Brilleslijper – Zilverberg, ze werd 41 jaar

Vrouw van Jozef, moeder van 4 kinderen die op dezelfde dag als zij werden vergast.

Alfred Brilleslijper, hij werd 16 jaar

Alfred verscheen plotseling niet meer op school.

Regina Brilleslijper, ze werd 14 jaar

Schreef in het poëziealbum van haar vriendin: ‘Maar als je dan de rozen ziet, vergeet vooral de doornen niet.

Eduard Brilleslijper, hij werd 12 jaar

Kinderen kregen snoep voordat ze werden vergast in Sobibor.

Rudolf Brilleslijper, hij werd 6 jaar

Na een lange reis in een overvolle veewagon werd hij vergast in Sobibor.

Roosje Zilverberg – de Groot, ze werd 76 jaar

Roosje was de moeder van Bartha en zij woonde bij het gezin in. Zij werd zo’n twee weken eerder vergast, ook in Sobibor.

Bernstein

Gerda Brautigamstraat 8 (was vroeger Anna Paulownastraat 17a)

Käthe Bernstein-Erle, ze werd 71 jaar

Haar man Samuel heeft een graf op de joodse begraafplaats in Zaandam, zij werd vergast in Auschwitz op de dag dat ze daar aankwam.

Familie de Levie-Bernstein

Wilhelmina Druckerstraat 10 (was Emmastraat 28)

Hans Josef Bernstein, hij werd 36 jaar

Zijn baan als fabriekschef werd overgenomen door een NSB’er. Hij bezweek in een werkkamp.

Betty Bernstein – de Levie, ze werd net 36 jaar

De vrouw van Hans Josef. Ze gingen samen op transport. Hij moest onderweg uitstappen om naar een werkkamp te gaan. Zij ging door naar Auschwitz en werd vergast.

Max de Levie, hij werd 62 jaar

Max was de vader van Betty.

Familie Geisenheimer

Westzijde 108a

Eugen Geisenheimer, hij werd 32 jaar

Deed mee met de Februaristaking samen met zijn broer waarmee hij de bijouterie-zaak runde.

Ida Geisenheimer – Stamm, ze werd 55 jaar

Ida vluchtte eind 1938 met haar twee zoons Artur en Eugen vanuit Keulen naar Zaandam. Haar dood – zelfmoord – in Westerbork werd gemeld op haar verjaardag.

Lees meer op het Joods Monument Zaanstreek, of bekijk de films van Monumenten Spreken, en hier vind je de planning voor vandaag.

De foto boven is afgelopen dinsdag gemaakt.