Ruim 80 procent van de 1.918 asielzoekers die volgens de nieuwe Spreidingswet in de gemeenten in de Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland moet worden opgevangen, kan terecht in Zaandam (in de gemeente Zaanstad dus).

De huidige opvang in de Achtersluispolder heeft een capaciteit van 600, in de nieuwe drijvende opvang aan de Gerrit Bolkade kunnen 1000 asielzoekers worden opgevangen*. Die 1.600 is 83 procent van het totale aantal (1.918) dat in de zeven gemeenten van de Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland moet worden opgevangen. In de gemeente Edam-Volendam zijn in het Van der Valk-hotel Katwoude ook 160 plaatsen. Samen is dat 1.710 en goed voor ruim 90 procent van de gevraagde capaciteit voor 2024.

De Veiligheidsregio speelt trouwens geen rol in de verdeling – de provincie moet dat samen met de gemeenten regelen – maar Zaanstad wil het met de hele Veiligheidsregio samen doen. In december 2023 beloofde Zaanstad namens de regio te gaan zorgen voor de opvang van 1.550 asielzoekers. (Purmerend beloofde extra Oekraïners op te gaan vangen, maar dat gaat niet door.)

Minderjarigen

Behalve in Zaanstad en Edam-Volendam zijn er nu nog geen andere opvangplaatsen in de Veiligheidsregio. In Purmerend was er eerder wel een crisisnoodopvang, maar die sloot in 2023. Er worden wel 80 statushouders en nareizigers (familieleden van een gezinslid dat een verblijfsvergunning heeft) in het Van der Valk-hotel in ZO-Beemster opgevangen, maar dat zijn geen asielzoekers. Oekraïners die opgevangen worden, vallen ook niet onder de Spreidingswet.

Van de 1.918 gevraagde plekken moeten er 162 voor minderjarige alleenstaande vluchtelingen (mva’s) zijn (82 in de Zaanstreek). Daar zijn voorlopig alleen 40 plekken in Katwoude voor beschikbaar.

Oostzaan (opgave 62 asielzoekers), Landsmeer (76), Waterland (113) vangen tot dusver geen vluchtelingen op. De 17 minderjarige alleenstaande vluchtelingen die in Wormerland (98 gevraagde plekken) zullen worden opgevangen, vallen buiten de regeling. Purmerend moet 515 asielzoekers opvangen, Edam-Volendam 236.

Het aantal opvangplaatsen voor asielzoekers waaraan in de volgende twee jaren naar verwachting behoefte zal zijn, is in totaal 96.000 voor heel Nederland. Noord-Holland moet 16.290 asielzoekers opvangen. Binnen de provincie moet overlegd worden over de precieze verdeling.

* Zaanstad zegt zelf nu 550 van 600 plaatsen te benutten. De opvang aan de Gerrit Bolkade is nog niet klaar maar dat moet wel dit jaar gebeuren.


Wie denkt onder dit stuk te kunnen gaan schelden op asielzoekers, Brussel, Rutte, Zaanstad of op elkaar, kan op verwijdering (en een ‘ban’ voor verdere reacties) rekenen. Dat geldt ook voor ‘ze pakken onze huizen af’, ‘het zijn allemaal gelukszoekers’, ‘profiteurs’ en andere reacties in die sfeer (asielzoekerscentra zijn trouwens geen woningen, geluk willen we allemaal). Doe normaal, hou je fatsoen.

Door Piet Bakker. Bron: Capaciteitsraming, provinciale opvangopgave en indicatieve verdeling per gemeente 2024, gemeente Zaanstad. Foto: de asielopvang die aan de Gerrit Bolkade in Zaandam moet komen, nu nog in Amsterdam in de verbouwing (Aaf Aafjes).