De sociale woningbouw uit de eerste helft van de vorige eeuw leverde karakteristieke woonwijken op met huizen die nu zo’n 100 jaar oud zijn. Wat daarmee te doen? Sloop of renovatie?
Zaanstad liet onderzoek naar de cultuurhistorische waarde van de wijken doen. Uit dat onderzoek put De Orkaan de komende weken.
Vandaag: Muziekbuurt / Componistenbuurt (1931-1938)
Bij ‘sociale woningbouw’ moeten we niet als eerste denken aan de Muziekbuurt, een tamelijk chic wijkje achter de Zuiddijk, Maar zo is die buurt wel opgezet.
Deze buurt is gebouwd op het voormalige scheepsbouwterrein van William Pont ten zuiden van de Burcht. In 1931 verkocht Pont zijn terrein aan de ‘Bouw- en Bouwgrondmaatschappij De Burcht’ die was opgericht door twee Amsterdamse bouwkundigen, H. van Saane en G.M. Kramer, particuliere bouwers die goede en goedkope woningen wilden bouwen voor arbeiders. Architect was Jacob Dunnebier. Centraal in de wijk werd een plantsoen ontworpen. Het gaf de arbeiders een ontmoetingsplek en gezamenlijk groen.
“De wijk doet rijk aan met het Apolloplantsoen in het midden van de wijk, de ruime opzet en de woningen met daken met overstekken, gevels met erkers, balkons en luifels. De architectuur is in de wat nu de ‘jaren ’30-stijl’ wordt genoemd en heeft invloeden van zowel het rationalisme, de Amsterdamse [School] als de architectuur van Frank Loyd Wright.(…)
Toen woningen en winkels net gebouwd waren hadden de ontwikkelaars moeite om huurders te vinden. De Zaanse ondernemers vonden de winkels te modern. In de beginjaren jaren het dan ook vooral Amsterdamse ondernemers die de winkels huurden.”
HIeronder het Apolloplantsoen nu en in de jaren dertig (Gemeentearchief) en de Beethovenstraat vanuit de lucht in 2015.
In het begin van de twintigste eeuw werden woonwijken ontwikkeld voor arbeiders die werden gebouwd met moderne technieken en waarvoor architecten van naam werden aangetrokken. Hier meer Sociale Woningbouwwijken. De serie is gebaseerd op onderzoek dat Cynthia van den Berg van de gemeente Zaanstad deed naar de cultuurhistorische waarde van de wijken (pdf).
