De sociale woningbouw uit de eerste helft van de vorige eeuw leverde karakteristieke woonwijken op met huizen die nu zo’n 100 jaar oud zijn. Wat daarmee te doen? Sloop of renovatie?
Zaanstad liet onderzoek naar de cultuurhistorische waarde van de wijken doen. Uit dat onderzoek put De Orkaan de komende weken.
Vandaag: Albert Hahnplantsoen / Adama van Scheltemaplantsoen (1927)
Ze liggen wat verscholen in de Rosmolenbuurt. Twee oases van rust zonder veel doorgaand verkeer tussen de Poortstraat en de Hoveniersstraat.
Op dit moment worden beide plantsoenen opgeknapt door wooncorporatie ZVH, ook de opdrachtgever voor de bouw ruim 90 jaar geleden.
Uit de inventarisatie van Zaanstad:
Dit buurtje is in opdracht van ZVH gebouwd. Zij had inmiddels al enige ervaring met Vissershop, de Talmabuurt en de Havenbuurt. Wederom vroegen zij de architecten Gulden en Geldmaker om de woningen te ontwerpen. Zij ontwierpen woningen rond twee hofjes. Hofjes zijn in de socialistische architectuur van vooral de Amsterdamse School een geliefde typologie. Vanwege het besloten karakter bevorderden hofjes de gemeenschapszin volgens de architecten. Het ontwerp van de hofjes is zeer fraai met poorten die toegang geven tot de hofjes, hoog opgaande mansarde kappen en mee ontworpen vlaggenstokken en schoorstenen.
De naamgeving past bij de socialistische achtergrond van ZVH. Albert Hahn was een bevlogen socialist die vooral bekendheid kreeg als politiek tekenaar. Adama van Scheltema was een socialistisch dichter.
Boven (Adama van Scheltemaplantsoen) en onder (Albert Hahnplantsoen) de situatie nu.
In het begin van de twintigste eeuw werden woonwijken ontwikkeld voor arbeiders die werden gebouwd met moderne technieken en waarvoor architecten van naam werden aangetrokken. Hier meer Sociale Woningbouwwijken. De serie is gebaseerd op onderzoek dat Cynthia van den Berg van de gemeente Zaanstad deed naar de cultuurhistorische waarde van de wijken (pdf).
