De eerste tien dagen van september verliepen bijzonder warm. De gemiddelde temperatuur in Zaandam-Peldersveld kwam uit op 20,0 graden. Vorig jaar beleefden we in deze periode een hittegolf waarbij het gemiddeld zelfs 21,0 graden werd. Het daaraan voorafgaande record voor de eerste decade stond op 19,7 °C in 2005.

Door Hessel Kraaij

Vanaf 11 september begon een periode met wisselvallig weer met een opleving in het weekend van 21 en 22 september, toen we de 35^e en 36^e zomerse dag van dit jaar konden noteren.

Op 27 september begon de herfst dan toch echt. Met een eerste lichte herfststorm (Aitor) nam de wind toe tot 100 km/uur en kwam de regen de hele dag met bakken naar beneden. De maximumtemperatuur was nog 14,8 °C, maar de gemiddelde temperatuur bleef steken op 12,2 °C. Echt herfst dus.

De gemiddelde temperatuur over de maand september 2024 op het weerstation Zaandam-Peldersveld was 16,4 graden tegen normaal 15,3 graden. Op 18 dagen werd het warmer dan 20 °C (normaal 9) waarvan er op 7 dagen (normaal 2) de zomerse waarde van 25 °C werd bereikt.

Ook qua zonuren werd september een mooie maand. Met totaal 174 uren zon. Het landelijk gemiddelde ligt normaal op 159 zonuren.

Meer zon en ruim 1 graad warmer dan normaal, maar de hoeveelheid neerslag was opvallend in deze mooie nazomermaand. In Zaandam viel er 144 mm regen tegen normaal gemiddelde neerslagsom van 77,8 mm. Op vijf dagen viel er meer dan 10 mm, waar 27 september de uitschieter was. De etmaalsom bedroeg die dag 48,8 mm, dicht bij het dagrecord van 26 mei 2009 toen er in dat etmaal 52,0 mm regen werd geregistreerd. Maar nog ruim onder het Oostzaans record van 3 augustus 1951 toen er meer dan 100 mm viel.

De Zaanstreek hoorde met de kustgebieden tot het natste deel van het land. De landelijk gemiddeld hoeveelheid neerslag bedroeg 103 millimeter tegen 73 millimeter normaal. 

Ook de maandwisseling van september naar oktober verliep behoorlijk nat. Op 30 september en 1 oktober viel er samen 36,3 mm regen. Toch kan het in oktober nog mooi weer worden. De weermodellen laten later in de maand signalen zien voor droger en warmer herfstweer dan het langjarig gemiddelde.

Hessel Kraaij houdt al jaren het weer bij op ‘weerstation Zaandam-Peldersveld’. Hij schrijft daar maandelijks over op zijn weblog. De Orkaan vond zijn waarnemingen bijzonder genoeg om ze hier – maandelijks over te nemen. Hij stuurde ook de neerslag- en zon-gegevens over de laatste jaren zodat we kunnen vergelijken.

Boven de temperatuur van de afgelopen 12 maanden vergeleken met de gemiddelde temperatuur sinds 2004. September was warmer dan het gemiddelde over de afgelopen jaren.

Onder de gemiddelde neerslag – ook vergeleken met het gemiddelde sinds 2004. September was dus aanzienlijk natter dan gemiddeld.

Data en tekst: Hessel Kraaij / grafieken: De Orkaan, de achtergrondfoto bij de temperatuur is van Siemen de Boer. Die bij de neerslag is van De Orkaan. Foto boven: sloot bij de begraafplaats in zaandijk (Thor Alphenaar), foto van zonsondergang vanuit Oostknollendam is van Henk Elzenga.