Het boek was al in ons bezit; ‘Zilveren Meesterwerken uit de Zaanstreek’.

De foto op de voorzijde sprak me natuurlijk onmiddellijk aan, een afbeelding van de Bullekerk in Zaandam, een zilveren meesterwerk dat gemaakt was in 1902 door de zilversmedenfamilie S.I.Vet & Zn. Gevestigd aan de Westzijde, later verhuisden ze naar de Gedempte Gracht nr.16.

Als directbetrokkene bij het project herbestemming Bullekerk tot Cultureel Centrum Bullekerk ben je in alles geïnteresseerd over verleden, heden en zeker nu de toekomst van dit monumentale gebouw. Veel erover is terug te vinden in de archieven maar nog lang niet alles.

Het boek is een bijzondere openbaring omdat de twee auteurs Jeanne Douwes en Arno Bruitsman zich met hart en ziel hebben ingezet om meer te weten te komen over de 21 prachtige zilverstukken die gemaakt zijn van modellen van molens, schepen, bedrijven en bijzondere gebouwen in de Zaanstreek.
En veel meer nog, om te achterhalen waar deze iconen van de zilversmeden Salomon Izak Vet (1837-1917) en zonen Wolf en Arnold gebleven zijn.

De lezing op woensdag 3 juli jl. in het Zaans Museum bracht ons, Gerbrand en mij, meer licht in het duister toen bleek dat het eerste en allermooiste model de Bullekerk was!
(gek genoeg voelde ik me een beetje gloeien van trots…) Nadat het 6 jaar in de winkel van de familie Vet had staan pronken werd het in 1908 geschonken aan koningin Wilhelmina tijdens haar bezoek aan Zaandam.
Tot de dag van vandaag, sinds 111 jaar, staat het in het Koninklijk Huisarchief en Joost mag weten wie er daar naar kijkt. Voor het fotograferen ervan ten behoeve van het boek werd het wel even gepoetst…

Meerdere meesterwerken zijn destijds geschonken aan o.a. het gemeentebestuur van Zaandam en aan directeuren van Zaanse bedrijven en sommigen daarvan zijn nu in het trotse bezit van het Zaans Museum. We kregen een privérondleiding van conservator Hester Wandel om de zilveren meesterstukken te bewonderen en rolden als vanzelfsprekend het ‘stiers wreedheid kabinet’ binnen. Op servieswerk, doosjes en schilderijen de afbeeldingen van de stier die in 1647 boer Jacob Egh op de horens nam en zijn zwangere vrouw Trijn Jans levensgevaarlijk verwondde, waardoor haar buik werd opengereten. Alleen de baby overleefde dit ongeluk maar overleed alsnog 9 maanden later. Het is alom bekend dat de Westzijderkerk aan dit voorval de bijnaam Bullekerk heeft overgehouden.

Ik heb wat tekst uit het boek gebruikt voor mijn verhaal. Het is een indrukwekkend, leerzaam en prachtig boek. We spraken met de auteurs, zij zijn zeer geïnteresseerd in project Cultureel Centrum Bullekerk.

Beste Willem Alexander, mocht je dit lezen: ‘eens gegeven mag altijd terug’!
De zilveren Bullekerk op een voetstuk onder glas door iedereen te bewonderen in de stenen Bullekerk. Zou je in die zin iets kunnen betekenen voor ons?

*Ruth*