Elk jaar keren ze in steeds grotere getale terug op het nog altijd braakliggend stukje land aan de Westzijde, dat een van de weinige openbare doorkijkjes naar de Zaan biedt.

Niet wetend wat ‘m boven de schermbloemenkop hangt staat hij er tussen riet en pluim weer in vol ornaat te gloren: de ‘reuzenberenklauw’.

Ik loop er regelmatig langs en maak er zoals altijd weer foto’s van. Want wat vind ik deze plant intrigerend prachtig!
Een bouwhek staat voor mijn gevoel al eeuwen aan de straatkant voor het landje om het betreden ervan te voorkomen. Wat nou juist zo fantastisch zou zijn geweest voor passanten die even via een (zo nodig) beschermd kronkelpaadje naar de Zaan willen lopen en daar op een bankje zitten.
Helaas is er in de plaats van deze kleine geneugte des levens een bouwplan bedacht op deze plek, waarvan de verkoop al gestart is. Een shovel heeft recent weer zijn werk gedaan om voor de zoveelste keer de snel weerkerende struiken en jonge boompjes neer te halen en de aarde om te ploegen. Maar van een ‘bouwklaar gemaakt’ landje trekt de familie berenklauw zich natuurlijk niets aan. Zoals elk jaar in de periode tussen juli en september schiet zij haar  diepgewortelde zaailingen opnieuw de grond uit en die vormen samen het reuzenberenklauw-bos aan de Zaan.

Er zijn twee soorten berenklauwen, de ‘gewone’ wordt hooguit 1.50 meter maar de reuzenberenklauw kan wel 3-5 meter hoog worden! Waar de naam vandaan komt, dat is wel grappig want deze is afgeleid van de ruigbehaarde en klauwvormige bladeren van de plant, wat de vergelijking met de klauw van een beer deed ontstaan. Met wel enige fantasie dan, maar elk plantje moet nou eenmaal een naam hebben…
Oorspronkelijk komt de reuzenberenklauw uit Azië maar is in de 19^e eeuw naar Europa gebracht en voelt zich ook in ons land volledig thuis.

We weten hopelijk allemaal wel dat aanraking met de reuzenberenklauw aan de huid (en ogen!) vervelende lichamelijke reacties teweeg kan brengen zoals jeuk en blaren die eruit kunnen zien als brandwonden. Dus: kijken mag, bewonderen des te meer, maar kom nóóit aan de berenklauw, dan komt ie ook niet aan jou! Behalve dit nadeel vervult de plant een waardevolle functie in het ecosysteem en houdt de biodiversiteit tezamen met dieren (insecten) en andere planten in een bepaald gebied in balans. Ik herinner me dat vroeger de berenklauw bestreden (uitgespit) werd zodra hij ergens de kop op stak, ware het een gevaarlijk monster. Nu gebeurt dat gelukkig niet zo snel meer en wordt deze geweldige oer-plant, mits ie ergens teveel in de weg staat, respectvol met rust gelaten. Ik verwacht dat het berenklauwbos aan de Zaan dit jaar haar tijd voor ’t laatst zal kunnen uitzitten. Maar ik zag in de nabije omgeving dat deze geweldenaar zich stiekem al her en der verspreid heeft met eenlingen. Dus kijken maar goed afstand houden, daar zijn we in deze tijd inmiddels wel aan gewend!

*Ruth*