De nieuwste editie van het jaarboek Zaanse Verhalen gaat over rosmolens, grutterijen en asmolens.

Dat zijn molens, maar niet zoals wij ze kennen. Het zijn namelijk door paarden aangedreven molens.

Ron Couwenhoven deed onderzoek naar deze bijzondere vorm en vond er 35 in de Zaanstreek.

De bekendste gaf z’n naam aan de Rosmolenbuurt in Zaandam. Hij stond eerst aan de huidige Kopermolenstraat en werd later vervangen door een windmolen aan de Gouw (waar nu het ZMC is). De molen ging door brandstichting verloren.

Ook de Gortershoek in Zaandijk heeft zo’n achtergrond. De grutterij/gorterij stond er al in 1619 en bleef bestaan tot 1794. .

In het boek wordt ook veel aandacht besteed aan de Krommenieër asmolens, die potas verwerkten voor de zeildoekfabricage. Het onderzoek bracht ook een zogenaamde potasbranderij aan het licht.

De rosmolen van Van Dillewijn in Wormerveer staat al 100 jaar in het Openluchtmuseum in Arnhem.

De meeste rosmolens werden gebruikt voor de productie van grutten – eeuwenlang volksvoedsel – en mosterd, maar ze werden ook ingezet voor olieproductie en als slijpmolens bij smederijen.

Uitgever: stichting Archief Ron Couwenhoven
ISBN: 978-94904-92-1-51
Verkoopprijs:19,95 euro incl. verzending.
Bestellen via e-mail: r.couwenhoven@upcmail.nl.