In tijden van nood leer je je vrienden kennen, zeggen ze. En, in deze tijd worden de mannen van de jongens gescheiden. Dat is in zekere zin maar goed ook.

Ik ben benieuwd wie in mijn straat heeft gehamsterd deze week. Ook ben ik benieuwd wie zich geen reet van de maatregelen aantrok.

Of misschien wil ik het helemaal niet weten, want als ik het weet kan ik met die personen niet meer hetzelfde omgaan als voor dit weekend.

Ik ben journalist en dus druk met het virus. Ik heb een vitaal beroep, zeggen ze. Natuurlijk ben ik in vergelijking met een Brabantse IC-chirurg een watje, maar toch zie ik het als mijn roeping om in crisistijd “het volk” te informeren. Dat daar risico’s bij horen, neem ik dan voor lief. En dat je soms klokje rond moet werken omdat de situatie om het uur wijzigt, dat hoort er ook bij. Het is niet de eerste keer. Joegoslavie, 9/11, de Megatsunami, ik was erbij. Nu is het niet veel anders, behalve dan dat het dicht bij huis is. Er gebeurt iets dat we niet kunnen controleren. De samenleving raakt ontregeld.

Tot en met dit weekend ben ik druk geweest met Corona. Tot zondagavond 20.00 om precies te zijn. Ik ben niet de enige. Wat dacht je van verpleegkundigen in Brabant, politici in Den Haag, virologen in De Bilt. In de afgelopen week zag ik op diverse apps foto’s voorbijkomen van lege schappen en mensen die met karren vol pleepapier en houdbaar voedsel lopen. Ik vraag me af of die hamsteraars ook aan mij gedacht hebben toen ze hun egoïstische karretjes volstopten met pasta. Zouden die hamsteraars ook denken aan die IC-arts in Breda, die het leven probeert te redden van een ander, als ze hun reet afvegen met een kilometer pleepapier? Hoe solidair is Nederland? Een terechte vraag in deze tijd.

Je kunt je vergissen. Zo ook ik. In eerdere verslagen bagatelliseerde ik Corona en deed het af als een veredelde griep. Dat is het overigens nog steeds. Alleen de ontregelende werking van dit virus is immens. Bovendien is het in voorkomende gevallen écht gevaarlijk. Bijvoorbeeld als je Astma hebt, zoals mijn vader en mijn zoon, die in zijn jonge leven al acht keer aan de beademing heeft gelegen. En het virus verspreidt zich snel. Solidariteit is ook dat je denkt aan mensen die er wél zorgen over hebben. En vooral dat je die zorg serieus neemt. Wil jij Russisch roulette spelen met het leven van een ander? Daar hebben we het over. Ook in Zaanstad. Niet voor niets worden er nu triage tenten neergezet voor het ZMC.

Ik ben benieuwd hoe solidariteit werkt nu we in een halve lockdown leven. Hoe vult Nederland de leegte in, die ineens is ontstaan. De leegte van niet werken, de leegte van niet sporten, de leegte van niet naar het café. Gaan we met zijn allen maaltijden bezorgen bij oudjes? Zoeken we elkaar op in huiskamerbijeenkomsten? Of sluiten we ons massaal op, zetten Netflix aan en genieten we drie weken van lang houdbare pasta?

Veel Nederlanders zijn zelfstandige. Ook in jouw eigen omgeving. Drie weken geen werk zingt iedereen wel uit, maar daarna wordt het billenknijpen. Ik ken een fotograaf, die in de afgelopen tijd alle 12 opdrachten voor de komende twee maanden zag wegvallen. Vrienden in de Horeca gaan het ook merken en ook voor mij is behoorlijk wat werk weggevallen. Solidariteit is ook dat je voor het te verdelen werk eerst in je eigen omgeving kijkt. Schouder aan schouder. Ik ben benieuwd, namens alle Zaanse zelfstandigen.

We dachten tot voor kort als mens alles te kunnen controleren. We reguleren de natuur, verdelen de wereld in landen en brengen DNA in beeld. We vliegen de hele wereld over en zoeken zelfs leven buiten de dampkring. En dan komt er een virus dat zich daar niets van aantrekt. Een minuscuul organisme dat we niet kunnen controleren. Het maakt ons klein als mens. En het is een scherprechter voor de samenleving. Het laat ons zien waar we staan. In alle opzichten is deze tijd een lakmoesproef. Wie toont leiderschap? Wie neemt initiatief? Wie volgt en wie keert af? Wil ik het weten? Misschien toch wel.

Robert van Tellingen