Wormerland ging vorige week akkoord met de bouw van de nieuwe Zaanbrug. Deze week praat de raad van Zaanstad over de brug.
Eigenlijk lijkt alles in kannen en kruiken. ‘Lijkt’. Want het dossier bevat minstens twee ‘vuiltjes’. Ten eerste is er een geheim stuk over de nieuwe brug. En ten tweede is er onduidelijkheid over de tijdelijke noodbrug.
POV-raadslid Harrie van der Laan stelde vragen over de geheimhouding en de noodbrug. Ten aanzien van dat eerste laat Zaanstad niks los, behalve dat het op verzoek van de Provincie is, het gaat om:
“bedrijfs- en fabricagegegevens. De provincie Noord-Holland heeft om die reden de gemeente Zaanstad gevraagd de betreffende bijlage Gunningsadvies mededingingsprocedure vernieuwen Zaanbrug geheim te houden.”
Noodbrug
Van der Laan vroeg ook naar de kosten van de noodbrug. Zaanstad:
“De exacte kosten van de noodbrug, mede geschikt voor het personenautoverkeer, en de aanpassing van de Zaanweg worden nu door de Provincie verder uitgewerkt. Op basis van de reeds gevoerde gesprekken met betrokkenen in Wormer en Wormerveer is de conclusie van de Provincie dat de meerkosten voor een tijdelijke autobrug binnen het projectbudget oplosbaar zijn.”
Reimert Bouw uit Almere die de nieuwe Zaanbrug bouwt, legt ook de noodbrug aan (samen € 14,25 miljoen). De Provincie heeft het over het ‘projectbudget’ van € 24,5 miljoen waaruit de verkeersmaatregelen worden betaald. De Provincie zei eerder dat die kosten € 1,9 miljoen waren. Dat valt dus buiten de aanneemsom van de nieuwe brug. Zaanstad heeft het in de antwoorden aan Van der Laan zelfs over nog minder: € 1,7 miljoen.
Plannen uit 2011
Dat bedrag valt niet zo hoog uit omdat “de kosten van andere verkeersmaatregelen, zoals het aanpassen van de N514, komen te vervallen.” De N514 is de Ned Benedictweg over de Clausbrug tussen Wormer en Wormerveer. Maar met die redenering is iets vreemds aan de hand.
Van der Laan vroeg naar plannen en kreeg te horen dat er geen nieuwere plannen waren dan die uit 2011, gemaakt door bureau Goudappel Coffeng.
Uit die plannen (138 pagina’s) blijkt dat een volwaardige brug tussen Lassiestraat in Wormer en de Zaanweg bij Stelling en Mulder in Wormerveer ‘praktisch niet realiseerbaar’ is. En als alle autoverkeer over die brug moet (zo’n 15.000 verkeersbewegingen van motorvoertuigen per etmaal) is het ook een volwaardige brug, in dit geval een tijdelijke.
Lassiestraat
Eén van de locaties van de nieuwe Zaanbrug was namelijk al Lassiestraat-Zaanweg. Dat was niet haalbaar: tijdens de spits en tijdens brugopeningen zouden lange files aan beide zijden ontstaan. In Wormer tot ver voorbij de rotonde waardoor het doorgaande verkeer vast zou lopen. In Wormerveer zou het tot in de Dubbele Buurt reiken. Het resultaat: massaal rood licht negeren, spookrijden en grote irritatie. Bij de Zaanweg zouden stoplichten komen met een maximale cyclus van 6 minuten: “Niet goed te regelen dus”.
Een tijdelijke brug op deze plek is zelf nog moeilijker dan een definitieve brug:
“alle knelpunten en problemen die in de afweging rondom de Lassiestraat zijn benoemd, gelden ook in meer of mindere mate voor een tijdelijke brug op deze plek.”
In het rapport uit 2011 wordt daarom ook gesteld dat een brug voor langzaam verkeer het handigste is en dat het gemotoriseerde verkeer om moet rijden via de N514 die echter flink aangepast moet worden (dus tegen forse kosten).
Stikstof
Maar dat betekende ook erg veel omrijden en dat levert zoveel stikstofuitstoot op dat zo’n plan in 2020 niet door kan gaan.
De ‘vondst’ van de Provincie is daarom de tijdelijke brug voor alle auto’s geschikt te maken: dan hoeft niemand meer om te rijden (alleen lang en vaak in de file staan). Dat zoiets in 2011 nog voor ‘praktisch niet realiseerbaar’ wordt gehouden, is niet meer van belang. En de extra verkeerskosten worden eenvoudigweg geschrapt zodat alles binnen de begroting past.
De verkeersafwikkeling over de brug zou iets sneller kunnen als het een brede brug zou zijn zodat er geen eenrichtingsverkeer noodzakelijk is. Gesuggereerd is dat de ‘oude’ noodbrug die in Westknollendam is gebruikt ingezet kan worden. Bij de Zaanweg is nog steeds een forse ingreep noodzakelijk (planschade, bv. voor bedrijven die hun parkeergelegenheid zien verdwijnen, is niet in de begroting opgenomen).
Het gevolg van deze maatregel wordt in 2011 al voorspeld: vastlopend verkeer aan beide kanten van de brug. En wat gaan die automobilisten doen? Omrijden via de N514. Weg stikstof-oplossing.
Overleg over de noodbrug tussen Wormerland, Zaanstad en de Provincie moet nog plaatsvinden, stukken over de opwaardering van de noodbrug zijn niet beschikbaar.
Foto boven: de plek van de brug vanaf de Lassiestraat in Wormer: ‘Eigen Terrein’ (maar van wie eigenlijk?). Onder: de plek voor de tijdelijke brug vanaf de Zaanweg in Wormerveer bekeken.
Jan, De Provincie is opdrachtgever en betaalt veel meer dan de gemeentes.
Het vernieuwen van de brug is geen zaak van Wormerland, maar van de provincie, immers die zijn ooit gekomen met het verhaal rond "Vaart in de Zaan", zonder daarbij te kijken naar het vertrek van de industrie in Zaanstad Noord - niet niet aanleggen van een geplande containerhaven in Alkmaar en een volkomen mislukt avontuur in Den Helder zijnde de al jaren leegstaande Kooymanhaven. Dus ja Jan Betlem heeft gelijk, dat de nieuwe brug nauwelijks iets oplost, doch nee Jan Betlem, je wijst een verkeerde dader aan, je moet in Haarlem zijn.
Even iets rechtzetten: het akkoord met de bouw van de Zaanbrug was niet aan de orde. Na de start van het project Vaart in de Zaan in 1997 is de Wormerlandse raad in 2015 akkoord gegaan met de bouw. Op de agenda nu stond een extra budget van een ton. De kosten van de indexering komen daar bij, hetgeen contractueel al was afgesproken. Behalve de verhoging, wordt de doorvaart veel breder. Een nieuwe brug gaat 60 tot 80 jaar mee, de huidige brug oplappen hoogstens 30 jaar. En wie zegt dat dan de Provincie nog het overgrote deel wil financieren?
Maar het zijn de raden van Wormerland en Zaanstad die er permissie voor geven en ook een heleboel geld aan uitgeven dus wie is de dader?
Een waanzinnig plan met grote overlast voor de Wormerveerders die dit allemaal moeten pikken voor een brugvervanging die maar weinig oplevert als hij klaar is (30 cm hoogte winst) voor de steeds afnemende scheepsvaart. Hoe logisch kan het zijn. Wordt het niet eens tijd dat Wormerland over een goede oplossing gaat denken daar het autoverkeer, mede door de uitbreiding van de woningbouw, maar door groeid. Die groei levert ook het stikstof probleem op.