De nieuwe Gedragscode Politieke Ambtsdragers, met integriteitsregels voor raadsleden in Zaanstad is voor de tweede keer door de raad zelf van de agenda gehaald. Eerder gebeurde dat in juli van dit jaar. De raad wil het wel bespreken, maar niet in de openbaarheid.
Fractievoorzitter Julie van ’t Veer (CDA) zei dat het uitstel in juli nodig was omdat ‘we het breder wilden bespreken op de raadsconferentie’. Die conferentie is een niet-openbare bijeenkomst van de raad. Dat was al een bijzondere constructie omdat de gemeenteraad er dus voor koos de discussie deels buiten de openbaarheid te houden. Volgens Van ’t Veer ‘zijn we hier nog lang niet over uitgesproken. Wij zien graag nog een gesprek over de gedragscode – voorafgaand aan besluitvorming’. Dat betekent opnieuw een niet-openbaar overleg over de gedragscode waar het om de integriteit van de raadsleden zelf gaat.
Tijdens de raadsvergadering werd het agendapunt dus verwijderd, alleen ROSA en de ChristenUnie vonden dat het best besproken had kunnen worden. Over het voorstel waren niet minder dan zeven amendementen (wijzigingsvoorstellen) ingediend.
‘Niet om te kopen’
Deze gedragscode is cruciaal voor transparantie en het voorkomen van belangenverstrengeling in het lokale bestuur, de code zegt daarover: ‘Ben je integer? Dan ben je eerlijk, oprecht en niet om te kopen.’
De hoeveelheid ingediende amendementen laat zien dat de integriteit van raadsleden, wethouders en de burgemeester een hot topic is. Een aantal fracties pleit voor striktere regels.
Het CDA wil dat cadeaus boven € 50 worden gemeld en geregistreerd om de schijn van omkoping te voorkomen, terwijl de CU pleit voor het uitbreiden van de gedragscode naar fractieassistenten, die ook toegang hebben tot vertrouwelijke informatie. DZ stelt voor dat financiële belangen van raadsleden online openbaar worden gemaakt, zodat inwoners gemakkelijk inzicht hebben in mogelijke belangenverstrengeling. Daarnaast willen zij dat raadsleden binnen twee weken worden geïnformeerd wanneer er een melding van niet-integer gedrag wordt gedaan. GL-PvdA willen meer duidelijkheid over hoe om te gaan met ongewenst gedrag, zoals intimidatie, door concrete stappen op te nemen in de gedragscode.
Integriteitsonderzoek
Die amendementen komen niet uit de lucht vallen. In het afgelopen jaar zijn er diverse akkefietjes geweest waarbij de integriteit van raadsleden ter discussie werden gesteld. Het presidium boog zich bijvoorbeeld over nieuwe (steun)fractieleden van DZ en PVV. Het amendement van DZ heeft een duidelijke relatie met de positie van fractievoorzitter Juliëtte Rot, die bij vaststelling van de agenda al haar reserves meldde:
‘Bij het behandelen van het ordevoorstel [om de behandeling van gedragscode van de agenda te halen] zal ik de zaal verlaten omdat ik onderwerp ben van een integriteitsonderzoek dat de burgemeester tegen mijn handelen heeft ingesteld.’
PVV, POV en Groep de Boer (LZ) willen de regels versoepelen. Zij stellen voor om de verplichting voor raadsleden om hun bezit van gebouwen en gronden te melden te schrappen, omdat dit volgens hen een inbreuk op de privacy is. Groep De Boer wil bovendien een artikel over het melden van vermoedens van integriteitsschendingen schrappen, omdat ze het overbodig vinden.
Door: Nick Boeske. Info: Raadsinformatiesysteem Zaanstad. Foto: De Orkaan.
Bij een gevoelig onderwerp zoals dit is het belangrijk om feiten en meningen goed te formuleren. In de quote van Julliëtte Rot is volgens haar een onderzoek “tegen” haar ingesteld. Maar een onderzoek wordt naar of over iemand ingesteld.
Beste Gert,
In dit geval is 'tegen' het juiste woord. Waarschijnlijk vergis je je met: een onderzoek instellen 'naar/over' het handelen/gedrag van iemand.
Voelt bij mij al met al niet lekker aan dat het zo moeizaam gaat.
Wat ik bijzonder vind is het steeds maar uitstellen van dit raadsbesluit terwijl een collega raadslid al maanden op de uitslag van een integeriteitsonderzoek zit te wachten.....
Snelle afhandeling zou voor haar en ooit misschien voor de treuzelaars belangrijk zijn.
Dag Orkaan,
Uw bericht is wat mij betreft te kort door de bocht en doet u aannames. Als ik even over ‘mijn amendement’ spreek(Groep de Boer), dan wil ik helemaal niet schrappen dat bij vermoedens van integriteitsschendingen meldingen gedaan kunnen worden. Het bewuste artikel is echter dubbel en niet logisch (namelijk zit al in 2 andere artikelen van de gedragscode). En het is juist goed dat we als raadsleden eerst goed met elkaar bespreken wat we bedoelen met bepaalde voorstellen, zodat we er ook beter over kunnen besluiten. Ipv het er onder de beperking van spreektijd het tijdens een raadsvergadering er even doorheen jassen… Dat lijkt mij recht doen aan het onderwerp.
Wij gaan er vanuit dat de raad er niks ‘doorheen jast’ en dat overal goed over wordt nagedacht. Wat hier bijzonder is dat de raad er twee keer in het geheim over wil praten. De gemeenteraad is ‘openbaar bestuur’ dus buiten de openbaarheid vergaderen gaat rechtstreeks in tegen hoe de raad zou moeten functioneren. Dat de raad daarvoor kiest omdat het over henzelf gaat is in feite ongehoord. En ondemocratisch.