De verkiezingscampagne voor de komende gemeenteraadsverkiezingen (2026!) lijkt al begonnen. PVV-fractieleider Peter van Haasen stuurde een stukje van het POV-verkiezingsprogramma rond (‘kiezersbedrog’) waarin die partij beloofde tegen te stemmen als “het verlenen van voorrang aan statushouders bij het toewijzen van een sociale huurwoning” in de raad zou komen.

Fijntjes voegde Van Haasen er een screenshot bij van de uitslag van de stemming op 8 november over een motie waarin precies dat gevraagd werd: “per direct de voorrangspositie van statushouders voor sociale huurwoningen te beëindigen door de voorrangsregel/urgentiebepaling voor statushouders te schrappen.” De POV stemde nu tegen deze motie.

De opmerkelijke metamorfose van de POV – sinds lijstaanvoerder Harrie van der Laan wethouder is geworden – viel al eerder op. Al voordat de coalitie rond was zelfs. Waar de POV eigenlijk tegen alles stemde of in ieder geval samen met DZ, PVV en LZ een front vormde tegen de coalitie, is nu de partij 180 graden gedraaid. Dat bleek bijvoorbeeld bij de komst van boten voor asielzoekers naar de Achtersluispolder (POV stemde voor) en de hondenbelasting (POV stemde tegen in mei). De POV is een heel andere partij geworden nu ze in de coalitie zit.

De bouw van bijna 200 ’tijdelijke’ container-woningen in Saendelft is ook zo’n voorbeeld. Zou Van der Laan in het verleden fel van leer zijn getrokken tegen dat plan (geen participatie, overval op bewoners, de 100 extra woningen ‘slim’ mee laten liften), nu is Van der Laan zelf de architect van dat plan en verdedigt het alsof hij nooit anders heeft gedaan.

Speerpunten

De partij heeft een beperkt aantal ‘speerpunten’ in het programma (o.a. verlaging gemeentelijk belastingen, meer pinautomaten, openbare toiletten) waarvan nauwelijks iets terug te vinden was in het coalitieakkoord en die waarschijnlijk ook in de komende 3,5 jaar niet gerealiseerd worden.

Maar eerlijk is eerlijk: dat zal waarschijnlijk wel voor elke partij gelden en ook voor het hele coalitieakkoord. Van het vorige programma (2018-2022) is ook vrijwel niets terecht gekomen. Dat is het lot van verkiezingsprogramma’s en coalitiekoorden. Mooie woorden en gebroken beloftes (misschien een idee voor een nieuwe Orkaan-serie).

Met de overstap van de POV naar de coalitie is er overigens nog iets anders gebeurd. De sfeer in de raad is ook fundamenteel anders. Als raadslid zette Van der Laan B&W voortdurend op scherp. Uit het rapport van &VandeLaar over de bestuurscultuur bleek dat B&W vooral bang was voor Van der Laan en de ambtelijke organisatie verlamd was door deze angst die B&W niet wist te pareren. Met het vertrekken van de gemeentesecretaris en de overstap van Van der Laan lijkt een deel van de problemen opgelost.

De motie is hier te vinden. Over het verkiezingsprogramma van de POV schreven we dit: GR2022 Zaanstad, poppetjes & programma’s, lijst 2: POV (knarrenhof & coffeeshop) (met link naar dat programma).

De uitslag van de stemming
Het POV-verkiezingsprogramma

Door Piet Bakker. Bronnen: Raadsinformatiesysteem Zaanstad, coalitieprogramma, programma POV, persbericht PVV, Rapport ‘It takes three to tang’ van &VandeLaar BV