Terug in de tijd: veel Zaankanters gingen in de vorige eeuw op derde Pinksterdag naar Purmerend. Het was immers een vrije dag in de Zaanstreek.
Je kon in Purmerend een ‘bokkie kopen’ (wat diverse mensen ook deden) of gewoon op de veemarkt rondlopen.
Hieronder unieke beelden van die veemarkt op derde Pinksterdag 1971. Die markt verdween rond de eeuwwisseling na het uitbreken van de gekke-koeienziekte. Op het industrieterrein van Purmerend is overigens nog wel een veemarkt. Maar de tocht op Pinksterdrie wordt niet meer gemaakt.
We zien diverse mensen inderdaad met bokkies lopen, handelaren die koeien verkopen, veel stofjassen, petten en hoeden, dikke sigaren, bankbiljetten die van eigenaar verwisselen, koeien die gemolken worden, geiten, varkens, kalveren, de klompenhandel en en een draaiorgel… en een hele serie café’s waarvan de meeste niet meer bestaan.
De tocht naar Purmerend werd vastgelegd op 8mm en gedigitaliseerd door De Orkaan. Het is het derde deel uit één film (deel 1 over het oude station Zaandam hadden we al eerder en vorige week lieten we de treinreis door o.a. het Westzijderveld zien.)
De beelden zijn gemaakt door Egon Blaes (1918-2007), schoonvader van Orkaan-redacteur Piet Bakker. Hij woonde in de Stationsstraat, en filmde behalve zijn familie ook zijn omgeving (zijn vrouw in de blauwe jurk is in het begin te zien). We proberen elke week een stukje film uit zijn archief te publiceren. Eerder de winkel van Havik Westzaan (1950) en in de serie Zaandam in 8mm:
Laatste normale veemarkt is gehouden in2001. Door MKZ (mond en klauwzeer) werden de veemarkten verboden. Door een goed veeregistratiesysteem kon de overheid precies zien waar iedere koe en schaap verbleef,en de verplaatsingen tussen de bedrijven.Het had toen in de landbouw net zo een impact als nu de corona bij de mensen.Sinds 2001 is het dus ook over met de pinkster 3 in Purmerend. Als je het filmpje ziet was er toen veel reuring en gezelligheid in Purmerend. jammer dat het over is.
Ik woonde in ilpendam
En ben opgegroeid met Pinkster 3 op de koemarkt
Een ware happening elk jaar.
Erg jammer dat dat er niet meer is.
Pinksterdrie werd natuurlijk wel in Jisp gevierd, daar was het dan kermis, inclusief derde Pinksterdag (en de 4e: 'vat leegmaken', waarbij overigens ook nog wel eens een nieuw vat werd opengemaakt dat dan ook weer leeg moest...)
PINKSTER DRIE
Een dag die in de Zaanstreek niet meer gevierd wordt,althans alleen nog kleinschalig.
Voorheen had iedere Zaankanter vrij op deze dag,al een paar eeuwen ging dat zo.
Bijna niemand weet eigenlijk nog de oorsprong of geschiedenis,die aan deze extra Pinksterdag vooraf ging.
Ja,de Spaanse bezetting, de tachtigjarige oorlog, daar hebben ze nog wel van gehoord maar van Diederick van Sonoy, de veldheer die de Spanjaarden op de dag na Pinksteren versloeg bij de Zaanse Schans, ja onze Schans, is bij velen onbekend.
Of Govert 't Hoen, de Westzaanse opstandeling, die met zo'n 12 man een heel Spaans regiment in de pan hakte.
Nee, als we zo weinig weten van onze streekgeschiedenis, is het misschien maar goed dat de 3e Pinksterdag vrijwel is afgeschaft. ?
Trouwens, het werd niet eens meer in eigen dorp gevierd.
Men moest zo nodig naar Purmerend.
''Naar de markt, een bokkie kopen''
Daar aangekomen was er meer interesse in het Bok-bier en de Bok-ma.
's Avonds laat aangekomen laveloos weer in de Zaanstreek gearriveerd, had men helemaal geen bokkie bij zich.
Wel een KATER ! !