Aan goede voornemens geen gebrek: het zou een nieuwe coalitie zijn die recht deed aan de uitslag, die op een ruime meerderheid kon rekenen terwijl de omgangsvormen in de raad weer ‘normaal’ zouden worden.
De praktijk: de oude coalitie (met ROSA in plaats van de ZOG) keert terug, er is de kleinst mogelijke meerderheid en de sfeer in de raad was als van ouds vijandig.
Hoe informateur Eric van der Burg het ook olijk probeerde te maken, er kon geen glimlach vanaf, niet bij de oppositie maar ook niet bij de beoogde coalitiepartners.
POV-leider Harrie van der Laan had demonstratief aangekondigd weg te blijven omdat hij niet aan de ‘spelletjes‘ van de VVD wilde meedoen. De kersverse PVV-fractievoorzitter Peter van Haasen maakte duidelijk dat hij deze periode niet bij de interruptiemicrofoon weg te slaan zou zijn en zei niet plan plan te zijn een raadsakkoord te tekenen of op een andere manier “achter de VVD aan te hobbelen”. SP’s Patrick Zoomermeijer beschuldigde de VVD ervan partijen “tegen elkaar op te zetten” en waarschuwde de coalitie – inclusief ROSA – dat hij scherp oppositie ging voeren. Ook haalde hij nog even uit naar de PVV. Binnen de oppositie staan de verhoudingen dus ook weer op scherp.
DZ en Denk waren helemaal maar niet naar de bijeenkomst gekomen. De absentie van DZ, een partij met een hoge score op dit onderdeel, is opvallend, ze waren ook niet beschikbaar voor de informateur (zie reactie onder dit stuk). De vertegenwoordigers van coalitiepartijen hielden de kaken stijf op elkaar – uitgezonderd Gerard Ram van de VVD, maar hij moest dan ook de vervolgstappen aankondigen.
De vergadering had alles van een familiebijeenkomst waar ruzie over de erfenis was uitgebroken.
GroenLinks verbolgen
GroenLinks plaatste vannacht een bericht op haar website dat ook weinig aan duidelijkheid te wensen over liet: “Wij maken ons op voor rol in oppositie”. De pijlen zijn vooral gericht op de VVD:
“Het ene moment waren we de meest geliefde partner van de VVD, het volgende moment kregen we een lading kritiek over ons heen van diezelfde partij. (…) Van meet af aan was duidelijk dat de verkenners en de VVD graag wilden dat ROSA zou afvallen.”
Ook de POV krijgt een veeg uit de pan. Een coalitie van POV, GroenLinks, VVD, PvdA en D66 (20 zetels) was al geregeld, maar:
“Op donderdag 26 april, een kwartier voor een nieuwe update aan de gemeenteraad, kwam het bericht dat de POV uitsluitend in een coalitie wilde stappen waaraan ook het CDA meedeed. Wij waren verbaasd dat dit voorstel nu weer op tafel kwam, omdat we deze combinatie al meerdere keren hadden afgewezen. Ook waren we zeer verbolgen over de timing van de POV.”
Dat wijst GroenLinks af en stelt voor een coalitie van VVD, PvdA, ROSA, D66, GroenLinks en CDA (22 zetels) te onderzoeken:
“Een dag later ontvingen wij tot onze grote verbazing de mail van de VVD waarin zij ons beschuldigden van ‘onverantwoordelijk gedrag’ en het ‘bruuskeren van andere partijen’. (…) Inmiddels begrepen we dat nu ROSA was benaderd om mee te praten over mogelijke coalitievorming. Toch vreemd dat de VVD daar in een eerder stadium niet toe bereid was. Als het aan ons had gelegen, was ROSA al wel veel eerder benaderd.”
De partij kondigt aan zich ‘constructief’ op te gaan stellen, wat dat betekent weten we ondertussen wel in Zaanstad.
Wat rest is de dans om de wethoudersposten, of eigenlijk maar de dans om één daarvan. Wie wordt naast Ram de tweede VVD’er? Informateur en beoogd formateur Eric van der Burg zei dat hij het jammer vond dat Jan Hamming al in Zaanstad benoemd was, anders had hij graag gesolliciteerd. Hij heeft nog wat ‘vrije tijd’ over nadat de VVD in Amsterdam uit het college is gewerkt…
't Is voor het eerst dat ik vanaf de zijlijn - via De Orkaan - de formatieperikelen in Zaanstad volg. De ergste 'vooroordelen' zijn gewoon waar!
Ik heb het in andere contexten eerder gezegd: we lopen met amateurs te werken! Kost heel veel geld!
DZ heeft een inhoudelijk goed gesprek gehad in de informerende fase. In het verslag van de verkenners waarin wij kortgezegd beschreven zijn als ‘te principieel’ herkenden wij onszelf dan ook totaal niet. Er zijn geen breekpunten besproken en wij zijn bestuursverantwoordelijkheid niet uit de weg gegaan. We zijn uitgenodigd voor een tweede gesprek op het allerlaatste moment. Daartoe waren wij niet in de gelegenheid om op zo een korte termijn vertegenwoordigers vrij te maken. Een nieuwe afspraak zou volgen maar werd afgezegd omdat het ‘niet opportuun’ zou zijn om met ons te spreken.