SP’er Evert Hartog gaat vanavond, samen met de 38 andere raadsleden de nieuwe burgemeester ‘kiezen’. Die vergadering is net als de voorafgaande selectieprocedure geheim. Gemeenteraadsleden weten net zo weinig als de andere Zaanse inwoners,
Hartog schrijft: “Maandag wordt verwacht dat wij in een ondemocratische poppenkast, in een uurtje gaan vaststellen wie de burgemeester wordt.”
Hij gaat het volgende zeggen tijdens de “geheime vergadering”:
Voorzitter, geachte aanwezigen,
Ik heb overwogen dobbelstenen mee te nemen om mijn keuze te bepalen. Bij oneven kies ik kandidaat A, bij even kandidaat B. Ik doe dat niet omdat het een zinloos en kwetsend gebaar is dat mogelijk respectloos voor de kandidaten kan overkomen, terwijl ik wel respect heb voor de kandidaten, niet voor de procedure.
Deze hele procedure is een poppenkast, een toneelstukje. Het heeft niets met democratie te maken. Om de indruk van enige democratische legitimiteit te vestigen mogen wij nu, in beslotenheid, kiezen uit twee kandidaten nadat er 31 kandidaten die wij niet kennen, waar wij niets van weten, in achterkamertjes zijn gewogen en te licht bevonden.
Wat mij betreft had ik mij er dan liever helemaal niet mee bemoeid en rustig afgewacht met welke burgemeester de commissaris van de Koning op de proppen zou komen. Het is mij om het even. Al wordt het Pietje Puk, ik zal Pietje steunen als burgemeester waar dat van toepassing is. En al wordt het de lieve heer, ik zal kritisch zijn als dat nodig is.
Er wordt geschipperd tussen een benoeming van bovenaf en een democratische keuze waarbij de gemeenteraad in alle vrijheid zelf een keuze maakt uit alle kandidaten, een optie waar ik voor wil pleiten. Het resultaat is een geheimzinnige benoeming waar een mager democratisch sausje over is gegoten. Dat is een democratisch en modern land als Nederland onwaardig.
Ik zal normaal meedoen met de stemmingsprocedure, omdat het geen zin heeft dat niet te doen. Maar niet zonder de boodschap af te geven dat we een proces moeten ingaan voor een meer democratische procedure voor het kiezen van een burgemeester. Bij deze.
Foto is van eerder optreden in de raad van Zaanstad.
Ik zou een gekozen burgemeester niet. Niet omdat ik geen keuze zou willen maar dan kleed je dus de Gemeenteraad uit en legt meer bevoegdheden neer bij de bestuurder. Daarnaast zie je ook elders dat macht naar een hoger echelon wegvloeit. Ergo de provincie krijgt meer zeggenschap en de gemeente minder. Het is niet een/ en maar of/of.
Maar zou men hier graag weten dat de huidige werkgever weet dat zijn personeel elders solliciteert. Je zoekt een nieuwe baan en er komt in het locale sufferdje te staan dat Pietje Puk heeft gesolliciteerd naar ... Leuk voor waar je nu werkt! Dus geheimhouding ja.
Helaas Hans, ik kan me vandaag nog niet voorstellen. Even wachten tot vanavond.
Flip en Hans hebben een dispuut.
Kan iemand me in Dingesnaam heel langzaam en dan nog 's uitleggen waar deze twee enorme kanjers het over hebben?
Excuses meneer Schaap. Het is inderdaad bijzonder ongepast om onder een artikel over de burgemeestersbenoeming een discussie aan te gaan over de burgemeestersbenoeming.
Misschien kan de redactie van De Orkaan inhoudelijke reacties voortaan afschermen voor u.
Ik vind u trouwens ook een kanjer! En vooral doorgaan!
Gelukkig is dat process al jaren geleden ingegaan, en ondanks is de initiatiefwet voor de gekozen burgemeester voor een tweede lezing ingediend door D66 kamerlid Rob Jetten. Met een tweederde meerderheid in de kamer voor deze wet wordt de achterkamertjesburgemeester uit de grondwet gehaald. Te laat voor deze benoeming, maar dat is dan maar zo. Ik hoop en verwacht steun van de SP.
Het is een interessante gedachte, Flip.
Maar hoe is dan de verhouding tussen de Raad (met een mandaat van de kiezers) en de burgemeester (met een mandaat van de kiezers)? Kan de Raad een slecht functionerende burgemeester dan nog wegsturen, of is het wachten op een nieuwe verkiezing? Is dat wenselijk?
En zitten we te wachten op een burgemeester met een eigen politieke agenda, die niet aan de stad denkt maar aan de eigen herverkiezing? Zitten we te wachten op een gemeentelijk apparaat dat alleen continuïteit kent in zijn ambtenaren?
En tot slot, zitten we te wachten op burgemeesters zonder bestuurlijke ervaring, maar met een grote schare Facebookvolgers? Ik weet dat D66 veel vertrouwen heeft in de kiezers (behalve bij grote bouwprojecten), maar de waan van de dag speelt een steeds grotere rol. Wacht maar af, in maart 2018.
Ik voel meer voor Everts suggestie, een open verkiezing door de Raad. Dan zullen we wel moeten afspreken dat het verliezen van zo'n verkiezing geen negatieve invloed heeft op iemands reputatie. Hoe dat geregeld moet worden, zie ik nog niet zo snel. Kortom.
Ik ben wel razend benieuwd wie het vanavond wordt!
Dat wordt interessant om te zien. In bijna alle democratieen in de wereld, behalve in NL, werkt het systeem met een gekozen burgemeester prima. Ons huidige systeem van meritocratie (sorry Peter) heeft inderdaad als voordeel dat je bestuurlijk ervaren mensen krijgt, ik wil ook geen burgemeester zoals die Ford laatst in Toronto... Maar ook nu heeft de burgemeester een redelijk onafhankelijke taak binnen het college, dus twee verkiezingen hoeven elkaar niet de bijten. Als het lukt wil ik ook een apart gekozen premier!
He, hebben we toch nog een beetje een openbaar debat! :)
Leuk zo'n debat Flip. Gezien het door jouw aangehaalde "in bijna alle democratieen in de wereld" en de bedenkingen die Hans ten toon spreidt: een compromisoplossing heb ik indertijd gehoord in Luxemburg: daar wordt de burgemeester gekozen uit het college van wethouders dat op zijn beurt (net als bij ons) door de raad benoemd wordt. De Burgemeester is daar dus een soort "primus inter pares" (voor de latinisten onder de lezers). Een dergelijke aanpak zou misschien figuren die op wat voor gronden ook bedenkingen tegen dergelijke staatsrechterlijke vernieuwingen hebben over de streep kunnen halen zodat er een grote meerderheid in beide kamers ontstaat en Hans van Mierlo zich niet meer in z'n graf hoeft om te draaien.