Het inrijverbod bij de Kerkstraat en De Haal in Oostzaan blijft van kracht. De gemeente heeft sinds de voorlopige uitspraak op 27 juni 2024 de handhaving opgeschort en de camera’s uitgezet. Oostzaan laat weten dat ze op korte termijn weer willen gaan handhaven en boetes van € 120 euro zullen opleggen. Wanneer dat precies gebeurt is nog onbekend, hierover is nu overleg met het Openbaar Ministerie.

Boetes waarover nog bezwaar- en beroepszaken lopen, zullen gegrond worden verklaard (die hoeven niet te worden betaald). Mensen die eerder bezwaar hebben gemaakt en waarbij de procedure voor 27 juni is afgehandeld vissen achter het net. Mensen die een boete kregen en daar geen bezwaar tegen hebben gemaakt krijgen sowieso hun geld niet terug. 

De rechter besloot eerder deze maand dat het inrijverbod verkeerd was geregeld door Oostzaan. Dat mocht niet via de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) maar moest gewoon via de Wegenverkeerswet. Dan kon ook de bestuurder worden bekeurd zoals het hoorde, en niet de kentekenhouder – zoals dat in de APV-regels stond.

Juridisch risico

B&W van Oostzaan stelt dat de rechtszaak niet ging over het inrijverbod zelf maar alleen over de manier waarop deze boetes juridisch werden geïnd. Oostzaan ging in 2023 over op een nieuw systeem. Voorheen werden de boetes geïnd via het CJIB en kwamen in de kas van het Rijk terecht. De gemeente stapte over op het ‘bestuurlijk’ opleggen van de boete waardoor ze geld zelf konden houden.

In het persbericht va Oostzaan zegt de gemeente ‘juridisch haar nek te hebben uitgestoken’ maar de constructie wel te hebben besproken met politie en justitie. Dat was een risico. Er was namelijk geen enkele andere gemeente die dit deed. Maar na “grondige overwegingen is ervoor gekozen om deze constructie als eerste gemeente in te zetten. Dat daarmee een juridisch risico werd gelopen, was bekend.”

Hiermee zeilt Oostzaan langs de grenzen van de waarheid. De Orkaan schreef enkele malen over invoering van het nieuwe inrijverbod en concludeerde dat de gemeente inderdaad een risico nam. Maar dat werd nooit op deze manier met de raad gedeeld. Burgemeester Polak hield de raad voor dat er sluitend extern en intern juridisch advies was ingewonnen en er een akkoord van de Officier van Justitie was. Aanpassingen achtte Polak niet nodig: “alles nogmaals aanpassen gaat ons veel tijd maar ook veel geld kosten.”

De Orkaan heeft inmiddels een formeel Woo-verzoek (Wet openbare overheid) ingediend om ons alle informatie (documenten, gespreksverslagen, telefoonnotities, whatsapp- en sms-berichten, mails etc.) over deze juridische adviezen en contacten te verstrekken. Ze zijn niet in het raadsinformatiesysteem te vinden.

Het inrijverbod op De Haal en de Kerkstraat blijft dus omdat het een belangrijk middel is om het sluipverkeer in Oostzaan tegen te gaan, “de gemeente heeft contact met het Openbaar Ministerie om het opleggen van boetes weer aan hen over te dragen. Een boete bedraagt dan 120 euro (exclusief administratiekosten). Oostzaners met een ontheffing hoeven niets te doen, de ontheffing blijft gewoon van kracht.”

Gemeenteraad

Maar die nieuwe regeling – in feite terug naar de oude regeling – is nog niet ingegaan. In feite wordt het inrijverbod nu nog steeds – ten onrechte – via de APV geregeld en die kan uitsluitend door de gemeenteraad vastgesteld worden. Ook de ontheffing wordt via de APV geregeld. Pas op 29 september vergadert de gemeenteraad.

De oude boetes (via de APV) waren € 100 euro, de nieuwe boete wordt hoger: € 120 euro. Die oude grens van € 100 was ook gekozen omdat daar geen hoger beroep tegen mogelijk was (dat is pas vanaf € 110 euro).

Ongeveer 20 mensen per dag negeren het inrijverbod en gaan daarvoor weer een boete krijgen. Dat levert dan in totaal ruim € 800.000 euro op (maar dat gaat naar het Rijk). De APV-boetes zouden de gemeente ruim € 700.000 euro hebben opgeleverd (omdat ze lager waren), maar daar stonden wel kosten van bijna € 200.000 tegenover. Die € 500.000 euro verschil op de begroting is een forse tegenvaller voor de gemeente. De kosten blijven wel voor Oostzaan.

Door Piet Bakker op basis van persbericht en contact Gemeente Oostzaan en eerder nieuws over de zaak. Foto’s: Merel Kan.