Nat, natter, natst, dan mag van oktober zeker gezegd worden. Op 9 dagen viel er op het weerstation Zaandam-Peldersveld meer dan 10 mm regen, hetgeen uiteindelijk resulteerde in een maandsom van 198,8 mm neerslag. In de afgelopen 15 jaar was er maar één maand terug te vinden met een nog hoger neerslagsom, namelijk augustus 2006 met 265,8 mm. Opvallend is dat deze hoge neerslagsom in oktober een trend lijkt te worden. In de afgelopen vijf jaar waren er vier jaren bijzonder nat.
Door Hessel Kraaij*
Gemiddeld over het land viel er zo’n 148 millimeter tegen 84 normaal. Het officiële weerstation in De Bilt noteerde totaal 218 mm. Daarmee was het daar de natste oktober uit de waarnemingsreeks. Het record stond op 194 mm in 1932.
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| 176.9 mm | 183.9 mm | 203.6 mm | 65.2 mm | 198,8 mm |
Met al die nattigheid zouden we bijna vergeten dat oktober bijna zomers begon. De eerste helft van de maand was niet eerder zo warm geweest. De gemiddelde temperatuur over de periode 1 september t/m 15 oktober bedroeg in De Bilt 16,9° tegen normaal 13,4°. Zaandam-Peldersveld kwam uit op een gemiddelde van 16,3° graden. Ook in de natte tweede helft bleef het relatief warm. Uiteindelijk kwam de gemiddelde temperatuur over de hele maand genomen voor Zaandam uit op 13,4 graden tegen normaal 11,6 graden.
Met 130 zonuren was 2023 iets aan de sombere kant, ten opzichte van het gemiddelde over de afgelopen 15 jaar kwamen we zo’n 13 uur zon tekort.
Boven de temperatuur van de afgelopen maanden vergeleken met de gemiddelde temperatuur sinds 2004. Oktober was dus relatief warm.
* Hessel Kraaij houdt al jaren het weer bij op weerstation Zaandam-Peldersveld. Hij schrijft daar maandelijks over. De Orkaan vond zijn waarnemingen bijzonder genoeg om ze hier over te nemen. Hij stuurde ook de neerslag- en zon-gegevens over de laatste jaren zodat we kunnen vergelijken. De meetgegevens zijn van Weerstation Kraaijenest Zaandam-Peldersveld en zonuren Weerhaas Zaandam-Centrum.
Met 199 mm regen was de neerslag ver boven het gemiddelde van 107 mm in de afgelopen 20 jaar.
Data en tekst: Hessel Kraaij; grafiek: De Orkaan, de achtergrondfoto bij de temperatuur is van Siemen de Boer. Die bij de neerslag is van De Orkaan. Foto helemaal boven is van Erik Esteie.
En hoe was het weerbeeld 500 jaar geleden? Of 1000 jaar terug? We weten het niet wat “normaal” is. Wel weet ik dat het in 1994 of 1995 ontzettend nat was. Overal dreigende overstroming van dijken. In Beets liep het water de polder in. Zeg het maar. In mijn beleving wordt alles zo vergroot tegenwoordig. Net zo als dat we geen winters meer hebben, maar we vergeten dat er erg veel sneeuw was 2 winters achter elkaar met beiden de kerstdagen erin. Was dat niet 2009 en 10? Zolang de wind uit de verkeerde hoek waait blijft het herfst. Oost is koud met ijs en west is regen en wind.