Geen enkele winkel in het centrum van Zaandam doet (nog) mee aan het evenement Jazz in de Winkel dat op 30 november gepland is. Aanvankelijk zouden er optredens zijn in zaken op de Gedempte Gracht en de Westzijde.

Op de affiches en de website is nog steeds sprake van optredens op winkellocaties op de Gedempte Gracht en aan de Westzijde. Maar in de praktijk lijkt dat dus lastig volgens een bericht van Stadshart Zaandam.

Er zijn wel optredens gepland bij Fluxus, in het Zaantheater, De Vermaning en De Vertoeving. Ook bij restaurant de Pizzabakkers op de Dam en galerie Playroom aan de Westzijde is muziek te beluisteren. De Fabriek draait muziekfilms.

Organisator Vincent Kruger meldt dat nog niet alle locaties bekend zijn, maar bij de nieuwe plekken “zitten als het goed is winkels. Begin november wordt dit allemaal bekend.” Bij winkels moet er ook een vergunning zijn, bij mogelijke overlast kan dat een probleem opleveren volgens Kruger.

Het programma tot dusver: Jeangu Macrooy, Gallowstreet, Matt Bianco, Kraak & Smaak, Bruut & Anton Goudsmit ‘Go Surfing’, ‘New Talent’ Programma met Nationaal Jazz Jeugd Orkest & Ruben Hein, West End Big Band & Jazz Kidz, Jazz Junior Big Band, Jazz Inverdan Bonusconcert met Arifa, Han Bennink & Joris Roelofs en Dash!

Zaanstad heeft Jazz in de Winkel € 18.926,- subsidie verleend. De insteek was “jazz aan het Zaanse publiek aan te bieden in winkels in het centrum van Zaandam”. Zaanstad stelt dat de gemeente er van uitgaat “dat het evenement wordt uitgevoerd conform het actieplan.” De organisatie verwacht 2500 à 3000 bezoekers.

De organisatie vroeg overigens € 24.000 subsidie aan, waarbij organisatie (€ 5000), drukwerk/verspreiding (€ 3800), marketing (€ 3000), en artiesten (€ 18.500) de grootste posten zijn. De totale kosten zijn bijna € 60.000. De kaartverkoop moet € 28.000 opbrengen, De Flux draagt € 3.500 bij. De kaarten kosten € 25 in de voorverkoop, aan de deur € 28.

Een recette van € 28.000 en 2500 à 3000 bezoekers betekent dat die bezoekers gemiddeld tussen de € 9,50 en € 11,35 per kaartje betalen, een bedrag dat minder dan de helft van een regulier kaartje is. Er was wel een ‘early bird’ tarief van € 15,- maar dat kan het verschil niet verklaren. Meer dan de helft van de bezoekers gaat met een vrijkaartje of met een sterk gereduceerd tarief naar binnen.

Leegstaande winkelpanden

De adviescommissie is volgens Zaanstad: “enthousiast over dit goed uitgewerkte plan. Jazz heeft een sterke verbondenheid met de muziekhistorie van de Zaanstreek. Volgens de commissie kan het met de juiste inhoudelijke invulling aan bekende namen van muzikanten uitgroeien tot een evenement met grote aantrekkingskracht.”

In de subsidie-aanvraag (voor een tweedaags festival) spelen winkels de hoofdrol:

“Stichting Jazz in de Winkel (…) laat een op eerste gezicht heel gewone setting als een Winkel transformeren tot een tijdelijke concertlocatie. De Winkel zelf fungeert daarbij als decor van een podium.”

“Een Winkel groot of klein vormt met haar assortiment het decor voor de concerten.”

“Op de (aanloop) routes kunnen kleinschalige podia worden gestationeerd met daarop kleinschalige bands die ‘parade’ maken. Het brengt de winkeliers met het culturele aanbod op ludieke wijze een extra spin-off. Daarnaast zetten we leegstaande winkelpanden in als aanvullende concert-locaties.”

Concreet wordt in de plannen gesproken over maximaal vier winkels aan de Gedempte Gracht, tijdelijk leegstaande winkelunits in winkelcentrum Rozenhof en minimaal twee leegstaande panden aan de Westzijde.

“Wij willen in Zaanstad haar inwoners meer welkom laten voelen op locaties die nagenoeg uitgestorven zijn of slechts als doorloop fungeren na een sluitingstijd.

Met een selectieve groep winkeliers is een intentie uitgesproken voor de invulling van het daadwerkelijke programma in de (beoogde) winkelpanden.”

Off-festival

De organisatie wil ook ruimte voor amateurmusici in een gratis Off-Festival’:

“Dan spreken we over een gratis toegankelijk zeer laagdrempelig programma door semi-professionele of amateurjazzmusici in de aldaar gevestigde diverse café’s en uitgaansgelegenheden.”

Organisator Kruger stelt dat het off-festival budgettair los staat van de aanvraag. Hij denkt dat het pas 2020 wordt voordat dat gerealiseerd kan worden. In de aanvraag is overigens dat voorbehoud niet gemaakt: “Er worden (off-festival) concerten georganiseerd in de deelnemende horecazaken.” Dat dit onderdeel niet doorgaat is volgens Zaanstad geen probleem:

“Bij het verstrekken van de subsidie gaan we ervan uit dat het evenement wordt uitgevoerd conform het actieplan. Tussen het schrijven van de aanvraag, de toekenning en de daadwerkelijke uitvoering van het evenement zit geruime tijd (in dit geval ruim 12 maanden) en in de praktijk blijkt dat dit kan leiden tot wijzigingen in de opzet van het evenement.”

Actieplan

Dat zich tot dusver nog geen winkel gemeld heeft voor optredens en dat er ook geen leegstaande winkelpanden beschikbaar zijn, is volgens subsidiegever Zaanstad geen probleem: “Voor zover bij ons bekend is de organisatie nog in gesprek met winkeliers.” Dat het van tweedaags naar eendaags is gegaan levert ook geen minpunten op: “een evenement van sociaal-maatschappelijk waarde wordt niet (alleen) afgemeten aan het aantal dagen dat een festival plaats vindt.”

Ook vindt Zaanstad het niet nodig dat “de organisatoren ons voortdurend op de hoogte houden van hun inspanningen.” Kennelijk zijn de aanpassingen details.

Zaanstad gaat er vanuit “dat het evenement wordt uitgevoerd conform het actieplan”. Onze vraag is wat Zaanstad gaat doen als blijkt dat die ambitie niet gehaald wordt? Zaanstad:

“Na het evenement wordt door de subsidieontvanger een verantwoording ingediend. Op dat moment wordt beoordeeld of de aanvrager het evenement heeft georganiseerd en daarbij de ontvangen subsidie heeft gebruikt om dat evenement te realiseren. (…) Bij een eerste editie is de kans dat het uiteindelijk uitgevoerde evenement afwijkt van het activiteitenplan daardoor groter. (…) Voor Zaanstad is het belangrijkste dat het evenement wordt uitgevoerd en dat de invulling van het evenement zo goed als mogelijk door de omstandigheden aansluiten bij de intenties van het activiteitenplan.”

Beloftes

Het plan grossiert in vergezichten, beloftes en ambities. Bekende nationale en internationale acts die 1200 bezoekers kunnen trekken (in de aanvraag worden tientallen artiesten genoemd), een ontvangst in Grand Café Wonder’s in het centrum waar ook wordt opgetreden, hosts die bezoekers op weg helpen, een slimme festival-app, kassa-containers voor de Zara, optredens in banken, modewinkels en warenhuizen, aankleding met straatstickers en kunstige lichtobjecten, slotconcerten met Amerikaanse sterren.

Er wordt gratis publiciteit in o.a. de LINDA, Vogue, NRC en Volkskrant beloofd, via landelijke radiostations worden gratis tickets weggegeven. Op YouTube worden promofilmpjes geplaatst. In de aanvraag is ook sprake van ‘Jazz in de Winkel’ in Rotterdam (“waar een festival als het North Sea Jazzfestival wordt georganiseerd”) waarbij aangesloten wordt. Daar is online niets over te vinden. Die Rotterdamse samenwerking zou korting op de huisvestings- en marketingkosten inhouden en tot lagere kosten van ‘partner’ Mojo Concerts (Lowlands) voor boekingen. Daarna wil Jazz in Winkel “naar andere steden in Nederland.”

Aanvrager

In de subsidieaanvraag die Zaanstad aan De Orkaan stuurde zijn de namen en cv’s van de aanvragers en het ’team’ vanwege ‘privacyredenen’ weggelakt. Het telefoonnummer op de website is het nummer van poppodium De Flux terwijl programmeur Vincent Kruger een playlist voor de website maakte. Als we via Whatsapp contact zoeken, komen we ook bij Kruger uit. Is het een project van Podium De Flux? De aanvraag:

“We werken het meeste samen met Rodi. Zij plaatsen bijna alle persberichten/interviews die wij opsturen, zowel online als offline. Daarnaast nemen wij maandelijks een banner bij ze af waarin we 5 shows uitlichten.”

Die ‘wij’ moet dus De Flux zijn. Maar volgens Zaanstad en directeur Otto Berg van Fluxus (waar podium De Flux onder valt) is niet De Flux of Fluxus de aanvrager maar Stichting Jazz in de Winkel. Die stichting heeft drie bestuurders volgens de Kamer van Koophandel: Vincent Kruger, zijn broer Stefan Kruger en Gijsbert Cornelis van Dieren. De stichting heeft als bezoekadres Westzijde 148 in Zaandam (Fluxus Muziekschool) wat volgens Fluxus-directeur Otto Berg een puur administratieve reden heeft.

De ‘line up’ van Jazz in de Winkel is op de website te zien, het programma bevat behalve jazz ook surfmuziek, hip-hop, rock & roll, rock en funk.

Bronnen: website Jazz in de Winkel, Kamer van Koophandel, uitgebreid mail-contact met Sebastiaan Hoek (woordvoerder cultuur-wethouder Sanna Munnikendam), subsidieaanvraag en antwoord Zaanstad, mails van Otto Berg (Fluxus) en app-berichten van Vincent Kruger, informatie Stadshart Zaandam. Bij ‘partner’ Provincie Noord-Holland loopt nog een verzoek om informatie.