10 juli, maar dan 105 jaar geleden. Terwijl de twee broers Jan en Dirk Heij zich vermaken op de kermis in Wormerveer verbranden hun vader en moeder, hun drie zusjes en de kleine Pieter van zes, in het huis aan de Dam in Zaandam.
De brand was begonnen in café De Nieuwe Beurs, maar het vuur sloeg over en over en over en over… elf panden gingen op in rook en vuur.
De Singer-winkel die leegstond, de sigarenwinkel, het Maastrichtse Bierhuis, een bakkerij, hotel Het Wapen van Amsterdam, een ijzerwarenzaak, een depot van Verkade, nog een café, woningen en pakhuizen… De Dam werd getekend. Keihard.
Een maand eerder hadden vader Pieter Heij, moeder Marie, Wilhelmina (13), Neeltje (11), Margaretha (9) en Pieter nog gezien hoe het standbeeld van Tsaar Peter werd geplaatst. Het beeld werd getuige van hun laatste momenten.
105 jaar is lang geleden, en de tijd heeft een helend vermogen. Toch is het goed om heel af en toe stil te staan bij de littekens van onze stad.
Blusboot Jan van der Heyde uit Amsterdam hielp met het bluswerk. Hij spoot met zes stralen. Hier ligt hij uitgeblust in de sluiskolk van de Grote Sluis.
De uitvaart trok veel belangstelling. Hier rijden de koetsen langs de plek des onheils.
Ons Gemeentearchief bewaarde de foto’s en er zijn er meer. Daar zijn we blij mee.