Zaandam krijgt geen Kunsthal / Museum Holland dat 300.000 internationale toeristen per jaar moet trekken. Zaanstad wil nu de haalbaarheid onderzoeken van een museum dat de ‘rijke historie van de Zaanstreek’ moet laten zien.

Het college van B&W van Zaanstad denkt niet dat internationale toeristen massaal vanuit de Zaanse Schans naar het centrum van Zaandam komen voor een Museum Holland.

Dat schrijft wethouder Cultuur Annette Baerveldt (D66): “een dergelijk concept is bovendien lastig te realiseren en het biedt onvoldoende meerwaarde voor de inwoners van de Zaanstreek.”

In de prognoses was sprake van 300.000 bezoekers per jaar. Internationale en Nederlandse toeristen zouden in het museum het verhaal van ‘authentiek Holland’ te zien krijgen. De collectie zou moeten bestaan uit kunstwerken uit depots van andere instellingen. Dat acht het college niet haalbaar op basis van uitgebreid onderzoek.

Spreiding

Spreiding van toeristen was het doel:

“idealiter breiden bezoekers van de Zaans Schans hun verblijf uit met een bezoek aan de Zaanse binnenstad. Dit zou een economische impuls betekenen voor de winkels en horeca in het centrum. Uit verschillende onderzoeken blijkt het niet haalbaar te zijn om een Museum Holland of kunsthal te realiseren dat fungeert als een trekker voor grote groepen internationale toeristen in het centrum.”

Zaans Museum-directeur Jan Hovers opperde eerder dat Museum Holland als Zaans Museum Centrum zou gaan fungeren. Dat plan lijkt nu weer van stal gehaald te worden.

Uit de onderzoeken zou volgens Zaanstad naar voren komen dat er wel degelijk mogelijkheden zijn voor een museum dat de functie vervult van trekker in de binnenstad. Dat zou dan een museum zijn dat gaat over de Zaanse identiteit en dat de rijke historie toont van Zaanstreek.

Zaanse identiteit

Dat museum zou “vanuit die geschiedenis een bijdrage leveren aan hedendaagse vraagstukken en dat ook onderdak biedt aan aansprekende wisseltentoonstellingen”. De wethouder Cultuur:

“Ik stel nu aan de gemeenteraad voor om een haalbaarheidsonderzoek te doen naar dit museum dat meer gericht is op Zaankanters en de regio zodat we op basis daarvan een goede afweging kunnen maken. Ik wil graag voor het einde van het jaar helder hebben of het financieel haalbaar is en hoe de Zaanse samenleving – waaronder erfgoed- en culturele partijen – hier tegenaan kijkt”,

Met enig gevoel voor understatement meldt Zaanstad dat “de uitkomsten van de verschillende onderzoeken leverden zoveel nieuwe en soms tegenstrijdige informatie op.”

De plannen voor het museum hebben inmiddels tonnen gekost* en leidden in december 2019 tot de val van wethouder Sanna Munnikendam. In de afgelopen twee jaar werden er voortdurend rapporten en onderzoeken aangekondigd die vervolgens niet openbaar gemaakt werden. Zaanstad nam al eens een optie op het PTT-gebouw aan ’t Krimp in Zaandam voor het nieuwe museum. Ook zou het nieuwe museum misschien een grote Monet-tentoonstelling kunnen herbergen, maar dat plan ging al eerder van tafel.

* Dat er ’tonnen’ aan de plannen zijn besteed, is volgens Zaanstad ‘feitelijk onjuist’. Het zou om een bedrag van € 106.380 voor onderzoek gaan. De Orkaan baseerde het bedrag op de € 100.000 die vanuit MAAK.Zaanstad beschikbaar was, dat betrof o.a. het bidbook waarvoor Ad ’s Gravensande eind 2018 materiaal zou leveren (18 gesprekken volgens Zaanstad). Daarnaast is er een Haalbaarheidsonderzoek uit 2018, een locatieonderzoek van BREEN, een Bidbook van TiMe uit 2016 (€ 6.833), een tweede onderzoek van TiMe (Max Meijer) uit 2019. Daarbij zijn nog niet gerekend de onderzoeken t.b.v. de grote Monet-tentoonstelling die inzichten leverde voor de ontwikkeling van Museum Holland / Zaans Museum Centrum, het BMC-onderzoek worden beide zaken aan elkaar gekoppeld. Zaanstad komt maandag met een specificatie van de kosten.