Het was vuurwerk vanaf het prille begin. Hij was 93 en ik was ook jonger. Als blikken hadden kunnen doden, dan was ik er niet meer geweest.

Wim Blank had reden om boos op mij te zijn en dat moet je niet willen.

30 augustus 2011.
Zo’n veertig mensen van de Stichting Voormalig Zaans Verzet waren bijeengekomen in Johanna’s Hof in Castricum. Ik was voorzitter van Monumenten Spreken en we hadden net onze allereerste film laten zien over de gebeurtenissen achter het oorlogsmonument aan de Leeghwaterweg.

Uit mijn mail –de dag erna- aan het Monumenten-team:

Een spannend publiek want; mondige mensen met veel kennis van zaken en een hoop gevoeligheden. Toen de film was afgelopen bleef het eerst muisstil waarop een (bevrijdend!) applaus volgde. Heerlijk.

Ik zat achterin zodat ik de reacties goed kon zien. Er werd gelachen, instemmend gemompeld, aangevuld en shhhtttt! geroepen. Maar terwijl iedereen positief reageerde, voelde ik naast mij een vulkaan opwellen.

Nu ik dit, zes jaar later, typ begint m’n ooglid weer te trillen.
Voorzichtig keek ik opzij.
Wim Blank gaf me De Blik.
Ik zat helemaal fout.

Uit mijn mail van toen:

Er was één meneer die zich gepasseerd wist. Hij heeft erg veel informatie over de Leeghwaterweg. En Groendendijk en De Barbanson (twee van de gefusilleerde mannen waarvan de namen op het monument staan. MK) hebben zelfs bij hem ondergedoken gezeten.

We hadden een verhaal gemaakt van de geschiedenis die Wim Blank doorleefd had, zonder hem daarin te raadplegen. Onder die Blik van Blank braken we de film open. We voegden zijn getuigenis alsnog toe.

Het was een geluk dat we bij de allereerste vertoning al op zijn verzet stuitten, want bij de opvolgende werkzaamheden –we maakten in totaal achtentwintig films- konden we zijn hulp hard gebruiken.

Wim bleef, de vijf jaar dat we met het project bezig waren, messcherp en kritisch, maar hij werd getuige, raadgever, fan en zelfs edel-figurant. Tijdens de opname van een reconstructie van de razzia op De Burcht, stond hij uren in de ijzige kou zonder een krimp te geven.

Morgen wordt de verschrikkelijk kiene, kritische, leuke, stijfkoppige, lieve, stoere, knappe, dappere, stramme, mooie, enge, kwieke, sterke, slimme man 99 jaar! 

Van harte, Wim!
En tot morgen.