In Nederland worden jaarlijks 200.000 mensen slachtoffer van huiselijk geweld. Veertig procent van deze groep is man. Voor hen zijn in heel Nederland sinds kort zes Blijf-van-mijn-lijfhuizen beschikbaar.

Voor vrouwen zijn dat er ongeveer dertig. “Mannen hebben de slag om de emancipatie van de slachtoffers verloren, omdat zij flink willen zijn er niet over willen of durven praten.” Aldus Robert, vertrouwenspersoon bij ‘Mannen kom op!’

‘Mannen kom op!’ is vijf jaar geleden opgericht om steun bieden aan mannen uit Zaanstreek Waterland die die het probleem van huiselijk geweld willen praten. De eerste stap naar een mogelijke oplossing is een gelegenheid bieden om in alle openheid hun verhaal te vertellen. Zonder dat er een dossier wordt aangelegd en een gezelschap hulpverleners achter de deur staat te trappelen om professioneel hulp te verlenen. “Wij zijn geen hulpverleners, maar vrijwilligers. Ervaringsdeskundigen die alleen maar luisteren en niet oordelen of veroordelen,” zegt Robert. De organisatie registreert niets, maar durft met enige voorzichtigheid wel te zeggen dat het aantal mannen dat over huiselijk geweld wild praten iets toeneemt.

Een hele opluchting

“Het is vaak al een hele opluchting als je ontdekt dat je over je ervaringen kunt praten en dat je niet de enige bent die met dit probleem worstelt. Als je slachtoffer bent van mishandeling dan straal je dat ook uit. De omgeving voelt dat er iets mis is en dat bepaalt weer hoe anderen met jou omgaan. Dat maakt jouw isolement alleen maar groter en moeilijker te doorbreken. Als je kunt uitleggen wat er speelt dan krijg je daar begrip voor terug.”

Hij zal het er wel naar gemaakt hebben
Huiselijk geweld waarvan mannen het slachtoffer zijn beperkt zich niet tot slaan. Het kan een gevolg zijn van ernstige psychische problemen. Het kan zich ook uiten in dreigementen, sabotage, treiteren.

“Voor mij valt onder huiselijk geweld alles waardoor je je thuis – dat een veilige haven moet zijn – niet meer veilig voelt en je niet jezelf kunt zijn. Mannen kunnen in dubbel opzicht slachtoffer zijn: als zij hun vrouw mishandelen dan zijn zij onvermijdelijk de bruut die zijn handen niet kan thuishouden. Als slachtoffer zijn ze mietjes, want een beetje kerel laat het niet zo ver komen. Om aandacht te vragen voor het probleem hebben we acteurs in het centrum van Zaandam en Purmerend ruzies laten spelen. Heftige scènes. Als ze weg waren gelopen kwamen wij met onze folders. Dat heb ik als ongemakkelijk ervaren. Het opvallende was dat de vrouw, de dader, sympathie van het publiek kreeg, want ‘hij zal het er wel naar gemaakt hebben’. Dat is waar slachtoffers tegen aan lopen.”

Geen taboe
Nee, erover praten lost niet meteen iets op, maar de stap om uit je isolement te komen, is wel het begin van een oplossing. Het haalt de druk van de ketel.  Soms kun je vanuit je eigen ervaringen tips geven. Je creëert rust om te kunnen bekijken wat het slachtoffer zou kunnen doen om het probleem op te lossen. Vrijwilligers zijn niet emotioneel betrokken bij de situatie en kijk je wat verder dan de dader en het slachtoffer.

Freek de Jonge
‘Mannen Kom Op!’ wordt onder andere gesubsidieerd door de gemeente Zaanstad en gecoördineerd door een medewerker van de GGD. Zij heeft onder naam ‘Mannen komt op!’ een pagina op Facebook. Vorig jaar heeft de organisatie haar vijfjarig bestaan gevierd met een symposium over mannenmishandeling voor bestuurders, professional en vrijwilligers. Met Freek de Jonge als dagvoorzitter.

“Omdat Freek de Jonge gast was in het programma van Jeroen Pauw heeft hij daar ook nog iets kunnen zeggen over ons werk.”

Wat willen jullie uiteindelijk bereiken?

 “Geen taboe meer op mannen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Als we kunnen bereiken dat die ene klap niet wordt gegeven en de situatie niet escaleert dan hebben we ons doel bereikt. Voorlopig moeten we nog leven met het besef dat mannen liever flink zijn en niet willen of kunnen praten.”

Een bijdrage van Jaap de Jong.