In alle rust zijn de voorbereidingen gestart van de sloop en nieuwbouw van de Bomenbuurt in Krommenie. De eerste vijftig buurtbewoners verhuizen naar de nieuwbouw op het Blok, de Lijnbaan en de Zonnelaan.

De sloop van de eerste woningen begint in 2024. Een jaar later worden de eerste nieuwe woningen opgeleverd.

Door Jaap de Jong

De Bomenbuurt is het eerste grote, naoorlogse nieuwbouwproject van de toenmalige gemeente Krommenie. De bouw van de eengezinswoningen, de flats aan de Landzichtlaan en de Jan Blankenschool was in de periode 1952-1955. Het is het begin van het seriematig en industrieel bouwen om snel het grote probleem van de woningnood op te lossen.

Zo’n tien jaar geleden adviseerde Parteon de huurders in de Bomenbuurt al om zuinig te zijn met geld steken in hun woning. De woningen, gebouwd in de periode 1952-1955, gingen toen al in kwaliteit en wooncomfort achteruit. Een funderingsonderzoek in 2021 wees uit dat de funderingen binnen vijf jaar moest worden hersteld of vernieuwd. Daarnaast namen de klachten over vocht, tocht, kou en schimmel toe. 

Rigoureuze aanpak

Parteon heeft, in overleg met de bewonerscommissie, gekozen voor sloop, vervangende nieuwbouw en het toevoegen van extra woningen. Die rigoureuze aanpak levert meer op dan alleen het vervangen of herstellen van de fundering of alleen de bestaande woningen vervangen. Nu worden 93 oude woningen vervangen door 112 nieuwe die dieper en ruimer zijn, twee woonlagen plus een zolder hebben en energiezuinig zijn (gasloos, zonnepanelen en goede isolatie).

De tweede fase behelst de bouw van nog eens zestien eengezinswoningen, die nog ontworpen moeten worden, en 35 appartementen voor senioren en starters. De bewonerscommissie heeft zich daar sterk voor gemaakt. Er wonen veel ouderen in de Bomenbuurt die het liefst in een aangepaste woning willen terugkeren.

Uit reacties van buurtbewoners op de presentatie van het plan blijkt dat niemand het natuurlijk leuk vindt om te verhuizen, maar dat het ‘gezien de staat van de woningen logisch is deze aanpak te kiezen’.

Parteon laat nog een bodemonderzoek uitvoeren om mogelijke vervuiling uit te sluiten. Dit is verplicht voor een project van de omvang van de Bomenbuurt. (verhaal gaat door onder foto)

Cultuur-historisch onderzoek

De argeloze wandelaar zal niet gauw tot die conclusie komen maar de erfgoedspecialist van de gemeente omschrijft de Bomenbuurt in Krommenie als ‘een van de meest bijzondere’. Jouke van der Werf heeft als opdracht de cultuurhistorische waarde te verkennen en daarover een rapport uit te brengen. Waarin hij aangeeft wat de karakteristieke elementen van de Bomenbuurt zijn als mogelijke input voor het ontwerp van de nieuwe woningen en de inrichting van de toekomstige buurt.

De bewonerscommissie heeft gevraagd om het bestaande stratenplan te handhaven, evenals de groenvoorzieningen en de Zaanse elementen in de architectuur van de woningen.

Kenmerkend voor de Bomenbuurt is het sobere ontwerp van de woningen en de knik in de straten en rangschikking van de woningen. Daardoor komen de voorzieningen in de buitenruimte goed tot hun recht. Achterstallig onderhoud heeft inmiddels zijn sporen nagelaten, maar ooit was de buurt rijk voorzien van groen in de vorm van bomen en plantsoenen. In die tijd kreeg groen in de hele gemeente Krommenie veel aandacht. Burgemeester Jan Provily had er de bijnaam van Jan Rozenbottel aan te danken. (verhaal gaat door onder foto)

Sober

De sobere, eenvoudige architectuur van de woningen – ontworpen door Melgert Leguijt die de functie van gemeente-architect combineerde met een commerciële praktijk – zijn op subtiele wijze voorzien van speelse details: de randversiering van de dakkapellen, de verdeling van de raamkozijnen en de deuren, de keuze voor de donkergroene kleur. Alle huizen hadden betrekkelijk ruime achtertuinen. Dat had ook een functionele kant, want er moest ruimte zijn voor de lijnen om op maandag de was op te hangen.

Uit de gesprekken die wij over de Bomenbuurt hebben gevoerd, komt naar voren dat voor het bouwrijp maken van de weilanden grond van de Hoogovens zou zijn gebruikt. Vermoedelijk vliegas. Parteon laat weten dat zij voor nieuwbouwplannen altijd een (verplicht) bodemonderzoek laat uitvoeren om mogelijke bodemvervuiling uit te sluiten. Deze onderzoeken moeten nog worden uitgevoerd.