Als ik denk aan feministen, zie ik vrouwen die zich verdienstelijk maakten binnen de vrouwenbeweging. Maar ik denk ook aan voorvechtsters, die in een mannenomgeving belangrijke zaken voor elkaar kregen. Soms kregen die vrouwen steun van geëmancipeerde heren, veel vaker ondervonden ze tegenwerking.

Door: Anneke van Dok

Ik heb in de afgelopen jaren columns aan hen gewijd: onder andere aan Ella Vogelaar, de minister voor wijken, die veel betekend heeft voor Poelenburg en Peldersveld. Daar wil ik nu iets meer over kwijt, omdat ze naar mijn mening nooit de waardering heeft gekregen die ze verdiende.

Ella Vogelaar stierf in 2019 aan haar depressies na een leven vol toewijding. Ik leerde haar veertig jaar geleden kennen toen we beiden lid waren van de Commissie Gemeentelijke Voortgezet Onderwijs. Ik was toen wethouder, Ella was voorzitter van de onderwijsvakbond ABOP. Ik bewonderde haar directe manier van spreken. Ze wond er geen doekjes om. Na een lange ervaring als bestuurder, leek zij de uitgelezen persoon om een moeilijke klus te klaren: de opwaardering van achterstandswijken. Ze kreeg een slechte start door onvoldoende middelen, weinig steun uit het kabinet en haar partij en dientengevolge een slechte pers. Haar manier van spreken bleek geen verdienste, maar een zonde in de media. Uiteindelijk werd ze gedwongen af te treden.

In Poelenburg en Peldersveld had ze, zo werd mij daar verteld, veel vertrouwen vanwege haar aanpak. Ze maakte een einde aan het hapsnapwerk van consulenten en het korte- termijn-denken. Ze verbond welzijnswerk met de harde wereld van de projectontwikkeling. Toen zij aftrad, nam het vertrouwen in Peldersveld en Poelenburg eerst sterk af. Maar haar invloed hield niet op. In Zaanstad werd gekozen voor een lange termijnaanpak in plaats van tijdelijke projecten. Ook landelijk was haar inzet niet onopgemerkt gebleven.

Er werd een nieuw instituut naar haar vernoemd: De Ella Vogelaar academie. Toen ik informeerde naar de reden van die vernoeming kreeg ik van de coördinator de volgende reactie.

Een van de grondleggers van de academie was Ella Vogelaar. Zij bracht het idee voor een Academie voor Gemeenschapskracht in en leverde een belangrijke bijdrage aan de oprichting ervan. De laatste jaren van haar leven was ze heel actief in de ondersteuning van bewonerscollectieven en ze pleitte voor een samenleving waarin de menselijke maat weer normgevend is.

De academie is er voor kennisuitwisseling door iedereen die iets wil bijdragen aan nieuwe samenlevingsprincipes: bewoners, coaches, bestuurders, politici, ambtenaren, docenten, wetenschappers en andere geïnteresseerden.

‘Ella heeft haar wijze lessen haar ons doorgegeven. Die kwamen voort uit een diep verlangen naar integriteit. Zij beschouwde deze academie als een plek waar unieke kennis tot stand kan komen, omdat daar gedacht wordt vanuit de gemeenschap.’

Ik heb dit in memoriam geschreven, om te laten zien hoe belangrijk het is dat vrouwen aanschuiven aan de bestuurstafels: ook aan die van grote bedrijven.