Uit een studie die in opdracht van de Provincie Noord-Holland is gedaan, zou blijken dat in het centrum van Zaandam leegstaande winkels naar zo’n 700 à 800 woningen getransformeerd kunnen worden.
Waar komt dat aantal eigenlijk vandaan? Orkaan #feitencheck
Bij woningen van 70 m2 in drie tot vijf woonlagen en 700 à 800 woningen zou dat op 49.000 à 56.000 m2 winkeloppervlakte neerkomen. In februari van vorig jaar werd tijdens een presentatie berekend dat in heel Zaanstad 52.000 m2 aan winkelruimte leeg staat. We informeerden bij de provincie Noord-Holland naar dat verschil. Michel van Wijk, beleidsadviseur economie bij de provincie, legt het uit:
“De leegstand is in Centrum Zaandam 16.511 m2 winkelvloeroppervlakte (wvo) in 2020. De leegstand boven frictie (zeg maar de ‘gezonde’ leegstand voor de markt) is 8.332 m2 wvo.”
Van de helft van de leegstand wordt dus verwacht dat die ingevuld wordt door nieuwe winkels (logisch: in de H&M komen echt geen appartementen). In de rest kunnen woningen. Maar dan moet eerst de winkelvloeroppervlakte omgerekend worden naar bruto vloeroppervlakte, dat is een verhoging met een derde, die bruto vloeroppervlakte (bvo) komt op 11.109 m2 bvo.
Op die 11.109 m2 zouden (als er uitgegaan wordt van 70 m2 per woning) bijna 160 woningen gebouwd worden, maar omdat er wordt uitgegaan van vijf bouwlagen komt dat totaal op 794 woningen uit volgens Van Wijk. (In het onderzoek is overigens sprake van drie à vijf bouwlagen.)
Plannen
In Zaandam zijn er tot dusver onder meer concrete plannen voor winkelpanden aan de Westzijde 24-36 (66 woningen), de Peperstraat (deel van 450 in winkels), de Rozengracht (33) en slijterij Vonk (deel van de 50). Lang niet al die plannen betreft leegstand (Rozengracht en Vonk niet bijvoorbeeld). Bij de Peperstraat en Westzijde is sprake van tijdelijke winkels vanwege de sloopplannen.
Of overal in vijf lagen woningen gebouwd kan worden is de vraag. Bij de meeste plannen (Westzijde, Peperstraat, Rozengracht) is er gewoon een rij winkels op de begane grond ingetekend, met andere woorden: als daar woningen komen, worden die er bovenop gebouwd (als ze daar al niet zaten) maar echte ’transformatie’ is het niet.
Ons oordeel: ‘erg optimistisch’ – er zijn weinig concrete plannen, overal vijf echte woonlagen lijkt onhaalbaar, wonen ‘boven’ winkels is niet hetzelfde als woningen ‘in’ winkels. Boven winkels wordt overigens al gewoond.
Hele winkel slopen en dan van de grond af opnieuw bouwen is beter. Je kunt mooiere panden eisen en het is niet per definitie duurder. Ombouwen van kantoorgebouwen of etages boven winkels lijkt voordelig, maar het tegendeel is vaak waar. Je moet bij verbouw aan allerlei wettelijke voorschriften voldoen en ook heel veel dingen aanleggen waarvoor bij de bouw geen rekening is gehouden. Denk aan riolering, elektriciteit enz.
Het is te hipen dat er dan woningen komen die ookvoor minderbedeelde starters betaalbaar zijn en dat zij dan ook eerste recht hebben bij het reageren
Dit is te danken aan beleid waar kleine partijen niets voor elkaar krijgen niks kan en niks mag alles te moeilijk en nu mogen de grote ontwikkelaars dit probleem oplossen daar heel veel aan verdienen en zullen belangen weer de doorslaggevend zijn
Boven de 4 verdiepingen is een lift verplicht. Vluchtwegen max 30m. Daglicht eisen. Het is te optimistisch.