Bestuur en vrijwilligers van de Veldmuis maken zich zorgen over mogelijke inkrimping van hun kinderboerderij in het hart van de wijk Westerwatering in Zaandam. De plannen voor het nieuwe stadspark ‘Molenweide’ waarvan het dierenparadijs en het terrein van de Held Jozua deel zouden uitmaken zijn er nog niet door, toch was er donderdagavond voldoende aanleiding voor buurtbewoners om te protesteren bij de informatiebijeenkomst over het project in het Best Western Inn hotel.

Al in 2019 schreef de Orkaan over het plan voor het stadspark nabij het nieuwbouw deel van de wijk genaamd ‘De Zaanse helden’. Voor het gebied moet Molenweide een belangrijk stuk openbaar groen worden waarin de gemeente de Veldmuis wil betrekken. Door het vernieuwde gebied zou een (voet)pad komen dat de oostkant en westkant van het gebied met elkaar moet verbinden. De Veldmuis vreest het ergste. Op Whatsapp gingen de afgelopen weken berichten rond die opriepen tot protest. Deze doorgestuurde berichten bereikten ook onze redactie. Volgens de oproep zou de informatiebijeenkomst gaan over het ‘plan om de Veldmuis kapot te maken’.

Om 19.30 uur verzamelden zich donderdag ruim honderd bewoners en betrokkenen in het hotel achter Station Zaandam. Het zaaltje was te klein voor het aantal aanwezigen en de gespreksleider verontschuldigde zich na klachten van bewoners die de bijeenkomst niet goed konden verstaan.
Er zouden microfoons zijn maar die waren er dus niet.

Naar aanleiding van de oproepen had de gemeente aangegeven dat er geen luide protesten met spandoeken in het hotel mochten worden gehouden omdat anders de avond niet zou doorgaan. De spandoeken bleven daarom het grootste deel van de avond opgerold maar voor een foto op de Orkaan werden ze toch even getoond.

Het bestemmingsplan voor het gebied onder de naam ‘Molenweide en Groene oase’ werd door Cathelijne van Engelen, procesmanager stedelijke ontwikkeling bij Zaanstad, toegelicht. Zij deed haar naam eer aan want ze toonde engelengeduld. Op sommige momenten liep de discussie namelijk hoog op.

Ook de wethouders Rene Tuijn en Harrie van der Laan waren present maar niet voor lang. Na krap een half uur konden zij het opgekomen volk wegens haast geen antwoorden meer geven en zij spoedden zich richting de raadsvergadering. Dit werd niet gewaardeerd:

‘Schandalig dat er niet de tijd wordt genomen. Nu is er eens een bijeenkomst in de avond waar we bij kunnen zijn en dan plannen ze het nog zo slecht in!’

Raadslid Annemarie van Nieuwamerongen (VVD) merkte op dat er wel diverse raadsleden van verschillende partijen aanwezig waren die met interesse naar de bezorgde buurtbewoners wilden luisteren.

Waar de Veldmuis voor vreest

Voorzitter Rein Leguijt stond de Orkaan voorafgaand aan de bijeenkomst te woord en gaf aan waar hij het het grootste gevaar ziet voor de ‘verborgen parel’ van de wijk.

‘Ten eerste wordt de helft van ons grasland openbaar park. Dat is niet de helft van onze oppervlakte maar houdt in de praktijk wel in dat we de helft van onze wat grotere dieren moeten wegdoen. Dan hou je een gehalveerde boerderij over. We hebben zo’n tachtig vrijwilligers en voor hen blijft er dan niet veel meer te doen. Ze komen niet allemaal om een paar vogeltjes te voeren.

Ten tweede wordt het terrein dan toegankelijk voor honden. Dan kunnen wij niks meer met de boerderij. Dat gaat niet samen.

Het derde bezwaar is dat in de plannen staat dat het park dag en nacht toegankelijk zal zijn. Dat is vragen om moeilijkheden. Je zal dan een hoog hek moeten maken om je gebouwen en dieren af te schermen. Dat is voor ons onmogelijk. Met deze plannen is het runnen van de boerderij niet levensvatbaar.’

Masturbatie

Tijdens de avond uitten bewoners ook hun zorgen over wat er ’s avonds allemaal kan gebeuren in het gebied. Een jongeman vertelt dat er nu al veel ‘gehangen wordt’ en dat er deze week zwaar vuurwerk in een klimrek is afgestoken. Verder zou er openbaar worden gepoept en geplast en schijnt er onlangs zelfs gemasturbeerd te zijn door iemand. ‘Hij dacht dat niemand het doorhad maar mensen zien het gewoon vanuit hun keuken.’

Sociale functie

Volgens Leguijt zijn de dieren niet het hoofddoel van de Veldmuis. Hij ziet ze als middel om mensen te laten meekomen in de maatschappij. Dat kan diverse achtergronden hebben. Zo zijn in het brede bestand aan vrijwilligers onder andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of mensen die op een andere manier het werk goed kunnen gebruiken. Zo vertelt de voorzitter over een statushouder die in het verleden vrijwilliger is geweest en die nu een baan en een huis heeft. Voor hem was het werk op de boerderij een belangrijke stap naar zelfstandigheid binnen de samenleving.

‘Veel mensen zie je doorgroeien. Daarnaast is de kinderboerderij echt een ontmoetingsplek voor de buurt.’

Gebrek aan kennis

Volgens de voorzitter zijn de huidige plannen gemaakt door mensen die nog nooit op het terrein zijn geweest en zonder de juiste kennis van zaken.

‘Wethouder Rene Tuijn had het vandaag in Dagblad Zaanstreek over ander gebruik van de grond. Dan willen ze een stuk ophogen. We hebben hier echter klimaatbestendige graslanden met natte delen en drogere delen. Als je die gaat ophogen heb je in het droge voorjaar en in de zomer geen spriet gras meer. Nu hebben we in ieder geval nog die nattere delen waar dan nog gras op groeit. Wanneer het nat is kunnen de dieren op de drogere delen staan.

Daarnaast heb je een minimale oppervlakte aan leefruimte per beest waar je rekening mee moet houden en je moet ook periodes bemesten. Dan mogen de dieren niet op dat stuk land lopen. De varkens mogen niet bij de andere dieren en zo zijn er meer aspecten. Er zit veel meer achter het agrarisch systeem waar wij aan werken. Als je oppervlakte uit dat systeem trekt moet je de helft van je dieren eruit doen. Ambtenaren hebben geen idee hoe zo’n agrarisch systeem werkt en daar krijg je steeds spraakverwarringen over’

Alternatief plan

Bovenstaande bezwaren heeft het bestuur de afgelopen anderhalf jaar aangegeven bij de gemeente maar op vragen werd nooit antwoord gegeven. Ook is er door het bestuur ruim een jaar geleden een alternatief plan geschreven waarop nooit is gereageerd.

‘Zo hebben we aangegeven dat we de brug die in het plan staat wel zien zitten als die 30 meter wordt verplaatst. Dan is dat in te passen in onze structuur. Tot onze verbazing stond in het bestemmingsplan dat 21 december ter visie kwam dat er een fietspad mogelijk zou worden gemaakt. Tegen ons werd altijd gesproken over een ‘pad’ maar wij dachten dat dat over een voetpad ging. Dat zou eventueel met moeite nog kunnen.

Aan de ene kant doet de gemeente alsof we nog in gesprek zijn maar het bestemmingsplan stond 21 december opeens online ter inzage met ook zaken waar we helemaal niets van wisten. Dus wij voelen ons belazerd. We worden voor voldongen feiten gesteld en daar zijn we pissig over.’

En nu?

‘Waarom zoveel geld uitgeven aan iets dat we niet willen? We willen betere ontsluiting van de wijk en meer parkeerplaatsen’ roept een vrouw uit het publiek tegen het einde van de bijeenkomst. ‘En hoe gaat het nu verder dan?’ vraagt een oudere meneer. De plannen zijn tot en met 31 januari in te zien bij de gemeente en online. Mensen kunnen een zienswijze indienen.

Na afloop reageert Jeroen L’ecluse, wekelijks op de buurtboerderij als trouwe klusjesman met twee rechterhanden. Hij staat naast Rein Leguijt.

‘Je ziet dat ze nu al drie en een half jaar bezig zijn zonder oog te hebben wat er vanuit de wijk en de boerderij komt. Vanavond is er een procesmanager die vertelt hoe de procedures in elkaar zitten maar niet luistert naar de input van de mensen die zijn gekomen. Ze verschuilen zich liever achter de techniek van een bestemmingsplan. Hoe het ook loopt, dat pad zal een deel van het land dat behoorlijk uniek is verloren laten gaan.’

Overigens is in het bestemmingsplan de uiteindelijke invulling niet definitief. Zo zal de positie van de nieuw te bouwen brug aan de westkant nog bepaald moeten worden en is het ook nog niet officieel wat voor pad er over het terrein moet gaan lopen. Maar de scepsis in de zaal was groot. De stemming onder de bewoners was dat het allang beklonken was en dat alles er wel doorgedrukt zal worden.

Door: Edwin Kleiss.