Op maandag 2 mei worden de ramen van Karel Appel teruggeplaatst in de Paaskerk. In de afgelopen maanden is de restauratie afgerond.

Vanaf zondag 8 mei zijn de kunstwerken over de zes Scheppingsdagen voor iedereen te bewonderen die de kerkdiensten bijwoont in Maranatha-kerk zoals de Paaskerk tegenwoordig heet. Iedere vierde zondag van de komende zes maanden zal de dienst over een scheppingsdag gaan.

De restauratie is uitgevoerd door een team onder leiding van Lisya Bicaci van de TU Delft. Zij werkte samen met GBB Glass Studio uit Tilburg.

In 1957 maakte Karel Appel (1921-2016) voor de toen in aanbouw zijnde Paaskerk zes ramen. Elk raam stelde een dag van de schepping voor; de zevende dag ontbrak, dat was immers een rustdag. Hieronder de afbeelding van Adam en Eva (de zesde dag). Alle ramen zijn hier te zien.

Als bonus maakte Appel voor duizend gulden een muurschildering waarbij hij in kinderlijke hanepoten op de muur schreef: “De ganse schepping wacht met reikhalzend verlangen op het openbaar worden der zonen Gods” (Romeinen 8:19). Op de foto onder uit het gemeentearchief is dat te zien (Appel staat links op de foto).

Die laatste creatie viel bij het kerkbestuur verkeerd. De predikanten, ds. De Jonge (de vader van Freek de Jonge) en dominee Van Petegem (naast Appel op de foto) waren woedend. De muurschildering verdween, de ramen bleven.

Goedkoop duurkoop
De ramen zijn glasappliqué waarbij gekleurd glas op vensterglas wordt gelijmd. De lijm ging na zo’n 50 jaar echter loslaten waardoor het kunstwerk ook dreigde te verdwijnen. Volgens Babette Cremer Sijmons, de dochter van architect K.L. Sijmons die Karel Appel de opdracht gaf om de ramen te maken, nam het kerkbestuur niet de gerenommeerde firma Tetterode in de arm,

“maar een onbekende glasfirma, die iets goedkoper was. De glasapplicatie ging met de jaren verval tonen. Dus goedkoop duurkoop helaas.”

Toen de kerk in 2005 verkocht werd aan de Vrije Evangelische Gemeente “Maranatha” bleek dat de ramen gerestaureerd moesten worden.

Restauratie
In 2011 werden de ramen uit de kerk verwijderd. De restauratie werd uitgevoerd door keramiek-, glas- en steenspecialist Lisya Bicaci. In 2014 zou het misschien klaar kunnen zijn.

Op de website van de kerk werd later de verwachting uitgesproken dat de ramen in de loop van 2015 terug geplaatst kunnen worden. Lisya Bicaci zei in januari tegen De Orkaan dat de ramen in de “tweede helft van 2016 geplaatst zullen worden.” Dat is dus net iets sneller gegaan.

Lisya Bicaci plaatste dit filmpje over de restauratie op YouTube.

Babette Cremer Sijmons zet grote vraagtekens bij de rol die Freek de Jonge zichzelf toedicht bij de totstandkoming van het kunstwerk.

het wordt hoog tijd om mijn stem te laten horen over de jonge Freek de Jonge die de woorden ‘ik rotzooi maar wat an’ hoorde, als 3 jarige jongen verstopt achter de kerkbanken. Ik vraag me af hoeveel mensen die woorden waar ook hebben gehoord uit de mond van Appel. IJdele praat… en tenenkrommend. Mijn moeder zei dat de kerk stampvol geweest zou zijn met al die menen die er zogenaamd bij waren. De dotten op de muur was een initiatief van mijn moeder Tony om de verf spatten te maskeren. (Zie comments: Freek was inderdaad 13)