Het filmpje met capriolen bij Zaanse bruggen is inmiddels ruim 8000 keer bekeken. Vrijdag selecteerde De Orkaan enkele fragmenten waar we vragen bij hadden.
Het bericht lokte veel reacties uit, onder meer van mensen die vonden dat we de brugwachters de schuld gaven van incidenten. Dat is niet het geval. Het ging over de vraag of dit soort incidenten ook zou gebeuren als bruggen niet op afstand maar door een brugwachter op de brug bediend zouden worden.
Niet de brugwachters hebben gekozen om op afstand te gaan bedienen. Dat is een keuze van Zaanstad geweest om kosten te besparen. Dat er bij die afstandbediening veel mis is gegaan, is vervolgens aangetoond door de Onderzoeksraad.
Het meest bizarre incident dat te zien was op de film vond plaats bij de Prins Bernhardbrug.
Vanaf de Westzijde gaat een vrouw onder de slagbomen van de brug door, ze loopt het brugdek op. Na drie seconden stop het filmpje. We zien de vrouw pas weer als ze bijna aan het eind van brug is.
Er mist dus een stuk uit het filmpje, namelijk het stuk waarin de vrouw over de brug loopt. Hoeveel? 6 à 7 seconden?
Ternauwernood kan ze van de brug op de overkant springen, ze loopt vervolgens door richting rotonde. De brug gaat gewoon open. Pas op seconde 13 staat de brug stil. Maar we missen dus enkele seconden uit het filmpje.
Over het incident schrijft de gemeente in antwoord op vragen van De Orkaan:
De brugwachter schouwt het wegdek voor hij/zij de brug opent en geeft pas het commando ‘brug open’ als het wegdek vrij is. Als de brugwachter daarna, tijdens het openen van de brug, constateert dat mensen alsnog de brug op zijn gegaan (na het rode licht én de slagbomen genegeerd te hebben), dan wordt de noodstop gebruikt. Dat is ook in deze gevallen gebeurd. Dat het niet meteen zichtbaar is, is omdat er een kleine vertraging zit tussen het geven van het commando en de werkelijk zichtbare stop van de brug.
Hier gaat de brug echter wel degelijk open terwijl het wegdek niet vrij is. Bovendien zit er tussen de constatering dat er een vrouw op het brugdek loopt en het daadwerkelijk stoppen zeker 15 maar misschien wel 20 seconden Is dat een “kleine vertraging”?
Bij de gemeente heeft De Orkaan gevraagd of we de volledige filmpjes mochten zien. Privacy-overwegingen kunnen geen rol spelen aangezien de gemeente zelf het filmpje online zet.
In dit geval zouden we kunnen kijken hoe lang het duurt voordat de brug stopt. Maar de gemeente wil de filmpjes niet openbaar maken.
Door de versnelling in de film en het kleine formaat zijn de beelden niet te herleiden tot natuurlijke personen. En dat in natuurlijk ook geenszins de bedoeling. Het gaat om voorbeelden van onverantwoord gedrag op de bruggen. Om bovenstaande reden is het bronmateriaal zeker niet beschikbaar.
Interessant is de mededeling dat de films versneld worden afgespeeld, die 15 à 20 seconden zijn in werkelijkheid dus nog langer.
Het gaat om seconden, de brugwachters moeten op afstand een nogal complex monitorensysteem in de gaten houden. De bedienen tegelijkertijd 16 bruggen in Zaanstad op deze manier.
We vroegen ook aan de gemeente of er op grond van deze beelden wel eens boetes zijn uitgeschreven. Dat is niet het geval:
De camerabeelden zijn er met het oog op de brugbediening en zijn niet bedoeld voor opsporingsdoeleinden. De beelden mogen wettelijk niet als bewijs gebruikt worden.
Is het filmpje geen inspiratiebron voor (potentiële) waaghalzen? De uitdaging om de afsluitbomen en de open gaande brug te trotseren? In alle getoonde voorbeelden loopt het immers goed af (behalve voor de gemoedsrust van de burgwachters achter de monitoren). Vergelijkbaar met de onbewaakte spoorwegovergangen, lopen over de rails, duiken vanaf de bruggen, meeliften met trams... Hoe verander je wat kennelijk in ons zit: de autoriteiten, de regeltjes en gevaren trotseren.