Wim van Velze is afgelopen 24 september op 90-jarige leeftijd overleden. Wim was onder meer Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, voormalig voorzitter van zowel de Makelaarsvereniging Amsterdam als de Nederlandse Vereniging van Makelaars in Onroerende Goederen (NVM).
In de Zaanstreek kennen we hem vooral als oud-directeur van KrK-makelaars. Daarnaast bekleedde hij diverse maatschappelijke functies, waaronder bestuurslid van de Woningstichting Patrimonium, lid van de beheerscommissie van de gereformeerde kerk, het Reformatorisch College Blaise Pascal en de commissie voor de spaarbank van de gemeente Zaanstad.
Bij De Orkaan werd hij zichtbaar omdat hij zich uitsprak voor hergebruik van markante gebouwen en een zorgvuldige omgang met het erfgoed van de streek.
In zijn hoofd zat kennis die, in combinatie met context en de lessen van een geleefd leven, onbetaalbaar was. Daarbij was hij niet bang zich uit te spreken als het ergens om ging.
Wim is in familiekring naar zijn laatste rustplaats gebracht.
In de jubileumkrant die wij dit jaar uitgaven voor ons 10-jarig bestaan, interviewden we Wim:
Wim van Velze blikt terug op strijd tegen cultuurcluster:
‘Goed dat we zo fel bezwaar hebben gemaakt’
De Bullekerk laat zien dat het werkt. Dat spreiding van kunst en cultuur bijdraagt aan het instandhouden van een waardevol historisch gebouw. Het is een levendig, veelzijdig en druk bezocht cultureel centrum. Een verrijking van cultuuraanbod in de Zaanstreek. ‘Het is goed dat we met z’n allen destijds zo fel bezwaar hebben gemaakt tegen het cultuurcluster,’ zegt Wim van Velze. We blikken met hem terug op de strijd tegen het cultuurcluster. Een onderwerp dat in de beginjaren van De Orkaan veel aandacht heeft gekregen.
Wim van Velze noemt het een ‘ernstige denkfout’, het idee om een belangrijk deel van de culturele activiteiten van Zaanstad onder te brengen in één groot gebouw tegenover het gemeentehuis, want ‘kunst en cultuur moet je niet concentreren, maar juist spreiden over de hele stad. Zodat zoveel mogelijk mensen makkelijk toegang hebben en ervan kunnen genieten. Spreiden wil ook zeggen dat je bijvoorbeeld lawaaiige activiteiten daar laat houden waar ze de minste overlast veroorzaken. Of waar voldoende parkeergelegenheid is. Het cultuurcluster zou naar ons idee ook leiden tot leegstand van historische gebouwen. Die hebben voor hun voortbestaan een nieuwe bestemming nodig. De Bullekerk laat zien welke mogelijkheden die gebouwen bieden. Als je tenminste mensen hebt die zich daarvoor met hart en ziel en volle energie willen inzetten.’
Herbouw havenkantoor
De Orkaan bracht destijds een video uit, waarin Van Velze in twee minuten helder zijn visie geeft op het cultuurcluster. Daarin zegt hij en passant ook dat Zaanstad zich kan beroemen op ‘het lelijkste sluisgebied van Nederland. Het is overal een belevingsgebied, maar hier is het armoe troef. Dat is een schande voor een gemeente die zo mooi verbonden is met het water’.
Nu signaleert hij een lichtpuntje, het initiatief van de Stichting Havenkantoor Zaandam om het iconische gebouw te herbouwen op ongeveer dezelfde plek. Het oude havenkantoor heeft plaats moeten maken voor het gebouw voor de waterzuivering dat hard nodig was. ‘Ik hoop dat het lukt om het herbouwplan te realiseren. Het zou een goed begin kunnen zijn van een beweging om meer mooie dingen te doen met deze plek aan het water.’
Wim van Velze was directeur van het makelaarskantoor Kuijs Reinder Kakes en oud-voorzitter van de Makelaarsvereniging Amsterdam en van de Nederlandse Vereniging van Makelaars in Onroerend Goed. Om die reden was hij goed ingevoerd in de Zaanse gemeenschap. Als negentigjarige is hij nog steeds een betrokken burger die de gemeente met de beste bedoelingen kritisch volgt. In het groot als Meedenker over een oplossing voor de hardnekkige verkeersproblemen rond de Zaanse Schans en het St. Michaël College. In het klein als hij zich onderweg stoort aan bijvoorbeeld een kapot verkeersbord aan de Vincent van Goghweg: ‘Hoeveel mensen van de gemeente rijden daar niet langs … zonder dat er iets gebeurt.’
Blik op de toekomst
Van Velze is een kritisch man, maar is ook positief ingesteld: ‘Je ziet dat binnen Zaanstad de dorpskernen de gelegenheid hebben gekregen om hun eigenheid in stand te houden, hun identiteit en winkelstand te behouden. Dan begrijp ik niet waarom Oostzaan en Wormerland zo lang troetelen over hun toekomst en daar zoveel geld aan besteden dat je beter had kunnen gebruiken. Het ligt toch voor de hand om zich als buren aan te sluiten bij Zaanstad? Het gemeentehuis van Wormerland is een prachtig pand voor een financiële dienstverlener. Of voor de gemeente als dependance van het gemeentehuis in Zaandam. Zodat je bepaalde diensten van de gemeente dichter bij de burgers brengt. Ja, dat vind ik nodig. Ook de gemeente zou meer aan spreiding moeten doen. Het gemeentehuis van Zaanstad is volgens mij het slechtst bereikbare gemeentehuis van Nederland.’ Om daar vergoelijkend aan toe te voegen: ‘Maar als je eenmaal binnen bent, is het allemaal perfect geregeld’.
Door: Merel Kan, interview jubileumkrant: Jaap de Jong, de foto werd gemaakt door Pascal Fielmich