Afgelopen week overleed Jan Vonk. Er zijn door diverse mensen al mooie woorden over hem geschreven, en de anekdotes zijn eindeloos. 

Voor Oostzaan is hij een flinke bouwsteen. Betrokken tot op het bot bij onder meer de WOV (Woningbouwvereniging Oostzaanse Volkshuisvesting), OFC en de Ronde van Oostzaan. Als wethouder schroomde niet zelf de handen uit de mouwen te steken als er opgetreden moest worden. 

Zo tekenden wij de volgende quote op uit de mond van Tinie Roels die Sporthal Oostzaan leidde: 

‘Tijdens een housefeest kwam er op het moment van sluiten nog een volle bus feestvierders aan. Dat was niet te stoppen. Wethouder Jan Vonk heeft toen eigenhandig de muziek stopgezet.’

En diezelfde mentaliteit kwam tot uiting in een tweet van Steve Smit uit 2020: 

Wij maakten Jan Vonk mee als getuige voor de camera van Monumenten Spreken in 2013. Jan was negen toen de oorlog begon en zijn communistische ouders zaten niet stil. Ze brachten De Waarheid rond, voorzagen onderduikers van voedsel en tegen het eind van de oorlog dook een Duitse overloper bij hen onder. Dat was levensgevaarlijk.

Zijn gevoel voor recht en onrecht werd waarschijnlijk in die periode geslepen. Na de bevrijding wilde Jan meehelpen met het versieren van het dorp. Een van de mensen die daarin de leiding had genomen beet hem toe: “Opsodemieteren jij, want dit is niet voor communisten”.

Jan zei daarover: 

‘Ik wist geeneens wat een communist was eigenlijk. Die man vond dat ie daar het recht toe had, denk ik om dat te zeggen. En dan denk ik: ‘Nou, wat is dan recht?’’

Jan uitte toen zijn zorgen over de kant waarop onze maatschappij heen leek te gaan:

‘Dan zit je vlak na de oorlog eigenlijk, of tenminste vlak, het loopt alweer op. En dan zitten ze bij de regering te vertellen dat we allemaal in moeten leveren. Ja, dan denk ik, het is toch maar net hoe een grote portemonnee je hebt. Want voor de één is het een verschrikking, en voor de ander maakt het eigenlijk geen zak uit. Al moet ie nog een keer zoveel betalen. Dat zijn dan de mensen die ons op het recht en het onrecht wijzen. En daar verzet ik me tegen.’ 

Hij beoordeelde mensen graag op daden, niet op afkomst, kleur, geslacht of woorden:

‘Goeie en slechte mensen, die vind je overal. Ze hebben het over ‘die buitenlanders’ dit, en die stelen, en roven. Nou, daar hebben we ze niet voor nodig, want daar hebben we d’r zelf genoeg van… Die stelen en roven.’ 

Hij vertelde dat het belangrijk is naar elkaar te blijven luisteren. Hoe moeilijk dat soms ook is: 

‘Iedereen moet zijn eigen blijven verzetten als er onrecht is. Maar iedereen bepaalt zelf wat recht en wat onrecht is, en dat is eh… weleens een beetje moeilijk.’ 

De uitvaart is morgen, woensdag 3 aug vanaf 10:30 uur in het crematorium aan de Wibautstraat 282 in Zaandam.

Hier zie je de minidocumentaire met daarin Jan Vonk terug: 

De foto boven is gemaakt door Anjo Kan van Monumenten Spreken