Het is echt waar, de huisbioloog wordt vandaag 53 jaartjes jong en gelukkig is de tand des tijds aan mijn deur voorbij gegaan…

Als traktatie en in opmaat naar de kerstdagen heb ik een eigentijds menu samengesteld om van te watertanden. Natuurlijk verantwoord, maar misschien een tikkie teleurstellend voor vegetarisch, veganistisch, pescotarisch en macrobiotisch laagland… 

Maar wacht, wat dan te doen met de hard veranderende biotische wereld om ons heen? Laten gaan? Verjagen of bestrijden? Opeten? Biomassa? Ik kom er ook niet uit. Wel weet ik dat op een iets langere horizon dan mensen bewust zijn van mensen, er al eerder grote veranderingen zijn geweest in soortenrijkdom en dito voedselbeschikbaarheid, door welke invloed dan ook. Is de mens een nieuw hoofdstuk aan deze lange geschiedenis? Het gaat nu allemaal wel heel hard en de natuur zelf kan het niet meer bijbenen. Maar goed, dit schept ook kansen! Laten we wel wezen, zonder het uitsterven van de dino’s had het met ons ook niks geworden. Na al dit filosofische geklaag, dan nu eindelijk het feestelijke recept (als je nog trek hebt?!)

Wil jij ook echt eens wat anders op tafel zetten op eerste of tweede kerstdag!? Niet weer dat plakkerige gourmetstel van zolder halen en je gasten ‘trakteren’ op voorgesneden kant en klaar pakketten uit de supermarkt met volgespoten rundereiwitten of erger. Je weet wel, wat na twee minuten braden een soort van smerig schuim vormt en een paar rubberen stukken vlees achterlaat? Of voor de zoveelste keer die gevulde turbo kalkoen, die steevast van buiten is aangebrand en van binnen nog half rauw, en vol zit met groeihormonen en/of XTC restanten. Of gasten met lange tanden, op een onbespoten bamboebord ‘superfoods’ voorzetten, als het over de top gehypte quinoa of speltbrood? Nee, nu echt iets ‘out of the box’, van moeder natuur zelf! Tuurlijk het vergt wat voorbereiding en daadkracht, maar dan heb je ook wat. Je gasten zullen verstelt staan. Het is gezien het formaat van sommige ingrediënten handig een van Olifantsgras gevlochten obesitas mee te nemen van ruime afmetingen (Boodschappen Maat Index van ca 30 of groter).

Dit kerstgerecht is samengesteld uit bijna louter (invasieve) exoten welke veelal bij jouw om de hoek te ‘verkrijgen’ zijn. Invasieve exoten dienen bestreden te worden (aldus het Ministerie) omdat ze schade toebrengen aan de inheemse flora en fauna. Een exoot is een soort die al dan niet bewust door menselijk toedoen is geïntroduceerd en zich gedurende langere tijd weet voor te planten.

Over de ingrediënten; vraag Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Wildbeheerseenheid, Beroepsvissers of het Hoogheemraadschap naar de benuttingsmogelijkheden en/of inkoop, of ga zelf de ‘boer’ op, en dit kan gezien de huidige actualiteit nuttig zijn. Hamsteren!

Duurzaam, ecologisch verantwoord en voor elke portemonnee! Een echte Kerstgedachte, eet smakelijk!

————————————————————————————————————————————–

Amuse (4p, 15min)

In eigen vocht gepocheerde reuze Brakwater strandschelp (exclusief Zaans gerecht!)

Neem 4 grote (7cm/150grams) reuze Brakwater strandschelpen (Jagersplas) en spoel ze gedurende 4 dagen in een emmer. Spoelen betekent dat ze hun darmgestel leegmaken zodat U dit niet hoeft op te eten!

Snijdt met een scherp aardappelmesje de beide sluitspieren van de Brakwaterschelpen door. Als dit niet lukt (ze zijn nogal stevig), pak dan een slagroompatroon met N2O (lachgas, dit is PAS vrijgesteld..) en stel de dieren hier kort aan bloot. Bewaar het vocht welke uit de schelp treedt zorgvuldig en verwarm dit op laag vuur. Leg vervolgens de schelpen gedurende ca 30 sec in het vocht tot beetgaar. Serveer op ijs en breng op smaak met zout (liefst gemoerneerde uit Zaanse turven) en Fair Trade VOC peper. Gratineer met een klein takje Springbalsemien welke zeer fotogeniek is en nog volop rooibaar.  Lekker met een brut champagne!

Voorgerecht (4 pers, 1u)

Rijk gevulde Schaaldiersoep (Bisque a la David)

Sorteer als eerste de soepbord grote Chinese wolhandkrabben uit. Maak vervolgens naar eigen inzicht een creatieve keuze uit de 4 voorkomende en oprukkende Amerikaanse kreeften: (Rode, Gevlekte, Geknobbelde of Gestreepte). Eventuele aanwezige Californische, Turkse of Marmerkreeften kunt u uit piëteit toevoegen (multiculti). Om wellicht uw roestige kennis rondom uitheemse Decapoden wat af te stoffen, heb ik een handig zoekkaartje bijgevoegd. Hang dit op een zichtbare plek in de keuken!

Voor de balans is het ook lekker om wat aanwezige Zwartbek-, Marmer- en Kesslers grondels, Blauwband, Blauwneus of Zonnebaars te adderen, maar kan ook weggelaten worden als u overhelt naar pescoratisme. Laatst genoemde vissen kunnen naar gelang de vangstlocatie in sterk wisselende aantallen voorkomen. Als u graag nog als bijvangst een Bittertje wilt toevoegen (Bittervoorn), gaat u gang. Deze voorheen Europees zwaar beschermde en bejubelde soort blijkt achteraf ook een (invasieve) exoot zijn. Let op, ze zijn erg bitter, vandaar de naam!

Zet een ruime pan water op. Onthaar de Wolhanden met een triple blade scheermes van het merk Wolhand (op het kerstlijstje!) en breek de 10 poten af (decapoden) van de dode kreeften en krabben en smijt ze voorzichtig in de pan. Doe na een anderhalf uur trekken de overige delen, en schoongemaakte vissen er haastig bij. Het ontschubben van de Bittervoorns kan wat lastig zijn, gezien ze veelal slecht 6 a 7 cm groot zijn. Snipper een flinke Pastinaak (gevestigde exoot: die uit de berm ja!) erdoor en laat 10 minuten garen. Laat vervolgens nog een half uur pruttelen. Voeg vervolgens de room op basis van ontsnapte en verwilderde wasberen toe, of indien niet verkrijgbaar, sikahert of muntjak-melk toe, en laat inbinden. Serveer in een diep bord. Leg ter decoratie nog wat jonge Bittervoorns op de soep. De mooie iriserende flankstreep is een lust voor het oog.

Hoofdgerecht (4p, 2uur)

Gegrilde en gevulde Nijlgans op een bedje van Ambrosia

(Als u allergisch bent voor Nijlgans maar niet voor Ambrosia, of het zielig vind, kunt u ook gaan voor hartige Muskusrat/Waterkonijn met muskaat bereid in de slow cooker. Tip: U dient hiervoor een slow cooker te hebben!)

Indien u een groot gezin heeft mag de Nijlgans vervangen worden door de veel forsere invasieve Canadese gans. Verwarm de oven voor op 200 graden. Spoel de schoongemaakte Nijlgans af en dep droog. Pureer de meegekomen Nijlganzenlever in een blender en voeg dit samen met een paar flinke handen verwilderde Shii-take paddenstoelen.

Kneed tot slot, ca 500 gram Halsbandparkietenborstfile- gehakt door het mengsel en stuff de Nijlgans hiermee propvol.

Als dit niet voorhanden is kunt u zich in het uiterste geval ook vergrijpen aan die rottige wegslakken (inheemse naaktslak) die je hele moestuin kaalvreten en waar de vogels in stikken, die krengen! Het schijnt dat de uitheemse en veel grotere Bananenslak in opkomst is, dus wellicht voor volgend jaar.

Plaats het geheel in de oven nadat goed te zijn ingesmeerd met levende (inheemse) heksenboter. Indien de kerntemperatuur zo een 70 graden is, is de Nijlgans gaar. Serveer de gans op een bedje van het zeer allergene Ambrosia, welke door kanariezaad is geïntroduceerd en tot gezondheidsklachten kan leiden.

Tip! Nijlganzen zijn zeer invasief en zijn agressief van aard. Dit proeft u terug in de gans. Het vlees van de vrouwtjes is derhalve milder van smaak. Aan u de keus!

Trivia: Ik zag mijn eerste koppeltje Nijlgans in 1980 in het Reefgebied te Westzaan. Eerdere dieren waren ontsnapt uit een privé collectie te Wassenaar.

-Halsbandparkieten zijn holenbroeders en zeer agressief. Ze verdringen inheemse soorten als spechten, mezen, maar ook boom bewonende vleermuizen!

Nagerecht (4p, 1uur)

Yoghurt IJscoupe van Amerikaanse vogelkers en jonge scheuten Japanse duizendknoop

Trivia: Met het grootste gemak kunt u de vogelkersen vervangen door Grandberry’s (exoot) welke in elke supermarkt verkrijgbaar zijn rond de Kerst, maar eveneens potentieel invasief zijn in natuurterreinen. Deze Heidesoort vind in de Zaanstreek e.o. zijn meest zuidelijke verspreidingsgebied, maar zal door klimaatopwarming wellicht weer verdwijnen. Opgeruimd staat netjes!

Voeg 150ml room en 450ml yoghurt naar keuze op basis van gemolken Siberische-Pallas-Grijze-Siberische gestreepte- Japanse en/of Amerikaanse vos- of rode Eekhoorn. De prijs kan technisch hoog zijn gezien de grote hoeveelheden benodigde dieren, vraag uw vakspecialist naar de mogelijkheden. Verzamel uit een perk bij u uit de buurt 300 gram verse Amerikaanse zeer invasieve vogelkersen, ook wel de Bospest genaamd, en breng het geheel in de ijsmachine. Serveer in een glazen bowl en garneer met jonge scheuten Japanse duizendknoop, tenminste als die nog niet zijn geruimd door die vermaledijde werkgroep die grondig huishoud in de Zaanstreek ;).

Variatietip! Ook lekker, knisperend en decoratief is een goede hand Aziatische lieveheersbeestjes door het ijsmengsel te scheppen. Door de grote kleurenvariatie een klein feestje, en insecten hebben de toekomst.

 Dit zeer schadelijke insect is 20 geleden ingevoerd ter bestrijding van bladluis, maar decimeert nu onze inheemse lieveheersbeestjes en meer, en heeft zelf nauwelijks natuurlijke vijanden.

Bij deze wenst de Orkaan Huisbioloog u alvast fijne feestdagen en ik zie u graag terug in januari 2020 met nieuwe, ontluisterende maar vooral boeiende verhalen, die hopelijk aanzetten tot beleving, bewustwording van al het moois wat er (nog) is!