De natuur is een zeer ingewikkeld netwerk van onderlinge relaties. De één zijn dood is de ander zijn brood.

De Krompootdoodgraver (Nicrophorus vespillo) is een bijzonder insect (Aaskever) om meerdere redenen. Hij heeft het vak van grafdelver tot ultieme evolutionaire hoogtes gestuwd. Hier is zijn verhaal.

Niets meer dan respect voor de doden. Wij mensen hechten aan een waardig afscheid van onze dierbaren. Met veel ceremonieel omkleed, brengen we een laatste eerbetoon. In veel culturen is begraven, en zo ook bij ons lange tijd (en nog), ook om religieuze redenen, zeer normaal geweest. Maar kan begraven i.p.v. ceremonieel/spiritueel, ook functioneel zijn? Jazeker!

De Krompootdoodgraver is een forse kever (2-2.5cm) met prachtige rode bandering op zijn dekschilden en oranje antenneknotsen. Je ziet hem niet vaak, maar ik liep er pardoes tegen aan. In zijn algemeenheid zijn aaskevers in staat om dode/rottende dieren op basis van reukzintuigen in hun antennen op te sporen. Eenmaal aangekomen bij het ‘lijk’ die op een geschikte vergraafbare bodem moet liggen (en anders kan ie zelfs een stukje versleept worden) begint het ceremonieel. Vaak slaan meerdere mannetjes in gezamenlijk aan het delven, ‘so far so good’.

Dat begraven doen ze natuurlijk niet uit religieuze overwegingen, maar dat komt zo. De mannetjes scheiden bij het lijk speciale geurstoffen af. Dit is niet om de lucht van rottend vlees te maskeren, maar om vrouwtjes aan te trekken, het zijn lokstoffen! Als er zich een vrouwtje aandient, dan helpt ook die mee aan het ‘ter aarde bestellen’. Maar goed, we hebben diverse mannetjes, en één vrouwtje, je raadt al wat volgt; wie mag de koffer in met het vrouwtje? Als de daad is verricht, worden alle mannetjes weggejaagd. Het vrouwtje blijft onder de grond in een speciaal subkamertje met zicht op het lijk. Vervolgens legt ze haar eieren dicht erbij. De larven die uit de eieren komen worden, en dat is ronduit bijzonder voor insecten, gevoerd door het vrouwtje, totdat ze op eigen benen kunnen staan. Wat dat betreft lijken (haha) het wel mensen. Na enige tijd verpoppen de larven in de grond en nieuwe volwassen doorgravers komen tevoorschijn.  Dit proces kan zich meerder keren per jaar (meerdere generaties) herhalen. De volwassen dieren overwinteren, en in het voorjaar begint het verhaal opnieuw.

Bij veel Krompootdoodgraver liften mijten mee (zie foto’s). Deze zijn onschuldig voor de doodgraver. Ze leven van vliegeneitjes die ook vaak in kadavers worden gelegd, en hoppen zodoende van het ene feestmaal naar het andere.

Die doodgravers moeten we zuinig op zijn. Zij hebben de circulaire economie uitgevonden en niets wordt verspild!